Kemoterapi uygulanan hastalarda kemoterapiye bağlı periferal nöropati, günlük yaşam aktivitesi ve yaşam kalitesi arasındaki ilişki

Abstract

Amaç: Bu çalışma, kemoterapi uygulanan hastalarda, kemoterapiye bağlı periferalnöropati, günlük yaşam aktivitesi ve yaşam kalitesi arasındaki ilişkinin incelenmesiamacıyla yapılmıştır.Yöntem: Tanımlayıcı tipteki bu araştırmanın örneklemini Mart 2016-Ağustos 2016tarihlerinde Akdeniz Üniversitesi Hastanesi Tıbbi Onkoloji Bilim Dalı GündüzKemoterapi Ünitesinde kemoterapi uygulanan ve araştırmaya dahil edilmekriterlerini karşılayan 196 kanser hastası oluşturmuştur. Araştırmanın verilerinintoplanmasında, Hasta Tanıtım Formu, Katz Günlük Yaşam Aktiviteleri Ölçeği,Enstrümantal Günlük Yaşam Aktiviteleri Ölçeği, EORTC QLQ-30 ve EORTCQLQ– CIPN20 Ölçeği kullanılmıştır.Bulgular: Hastaların %62.2'si 46-65 yaş arasında, %50.5'i kadın, %83'ü evli,%67.2'si ilköğretim mezunudur. Hastaların günlük yaşam aktivitelerinden yıkanmave giyinmede kısmen bağımlılık düzeyleri yüksektir. Enstrümantal günlük yaşamaktivitelerinden çamaşır yıkama, ev işi yapmada bağımlılık düzeyleri yüksektir. Tanısüresi ve kür sayısı artan hastalarda duyu, motor ve otonomik puan ortalamaları daanlamlı düzeyde yüksek bulunmuştur (p<0.05). Kemoterapiye bağlı perifal nöropatiÖlçeği ile yaşam kalitesi Ölçeği alt boyutlarından genel sağlık alt boyutu ilefonksiyonel sağlık durumu arasında negatif, semptom skoru arasında ise pozitifkolerasyon saptanmıştır (p<0.01).Sonuç ve Öneriler: Kemoterapiye bağlı oluşan periferal nöropatinin hastalarıngünlük ve enstrümetal yaşam aktivitelerinde otonomi kaybına neden olduğu; duyu,otonomik ve motor fonksiyonlarını sınırladığı ve yaşam kalitesini olumsuz yöndeetkilediği belirlenmiştir. Hemşirelerin, kemoterapi uygulanan hastalardakemoterapiye bağlı nöropati ve yaşam kalitesi üzerine etkisini düzenli takip etmesi,önleyici ve rehabilite edici girişimler planlaması önerilir.Anahtar kelimeler: kemoterapi, periferik nöropati, günlük yaşam aktiviteleri, yaşamkalitesi, kanser hastası

Objective: This study was conducted to investigate the relationship betweenchemotherapy-ınduced peripheral neuropathy, daily life activity and quality of life inchemotherapy-treated patients.Method: The sample of this descriptive study consisted of 196 cancer patients whounderwent chemotherapy in Unit Akdeniz University Hospital Department ofMedical Oncology between March 2016 to August 2016 and met the criteria forinclusion in the study. Participant Informed Consent Form, Patient PresentationForm, Katz Daily Activities Activity Scale, Instrumental Daily Activities ActivityScale, EORTC QLQ-30 and EORTC QLQ-CIPN20 scale were used to collect thedata of the study.Results: 62.2% of the patients are between the ages of 46-65, 50.5% are women,83% are married and 67.2% are primary school graduates. Partly the level ofdependence on washing and dressing is higher than the daily activities of thepatients. The degree of dependence of the instrumental daily life activities onwashing and home work is high (p<0.05). Sensory, motor and autonomic pointaverages were also found significantly higher in patients with increasing diagnosisduration and number of cures (p<0.05). Chemotherapy-ınduced peripheralneuropathy scale and life quality scale subscale were negative between general healthsubscale and functional health status; Positive colaration was found between thesymptom score. (p<0.01).Conclusion and Suggestions: It has been determined that peripheral neuropathycaused by chemotherapy leads to loss of autonomy in daily and instrumental lifeactivities of patients; sense, autonomic and motor functions and negatively affectsquality of life. It is recommended that nurses regularly monitoring the effect ofchemotherapy-ınduced neuropathy and quality of life in patients undergoingchemotherapy, and planing preventive and rehabilitative interventions.Key words: chemotherapy, peripheral neuropathy, activities of daily living, qualityof life, cancer patient