Obezite cerrahisi uygulanan hastalara özgü moorehead ardelt yaşam kalitesi ölçeği II`nin Türkçeye uyarlanması geçerlik ve güvenirliği

Abstract

Amaç: Bu araştırmanın amacı; obezite cerrahisine özgü Moorehead-Ardelt Yaşam Kalitesi Ölçeği II'nin Türkçeye uyarlanması, geçerlik ve güvenirliğinin belirlenmesidir.Yöntem: Araştırma, Şubat-Temmuz 2017 tarihleri arasında Akdeniz Üniversitesi ve Sağlık Bilimleri Üniversitesi Antalya Eğitim ve Araştırma Hastanelerinin Genel Cerrahi Poliklinikleri ile Doç. Dr. Ayhan Mesci Nobezite Kliniği'nde yürütülmüştür. Araştırma örneklemini, 18-65 yaşları arasında, kendini ifade etmede herhangi bir engeli olmayan, obezite cerrahisi için hazırlanan ya da obezite cerrahisi sonrası en az üç ay geçmiş ve araştırmaya katılmaya gönüllü olan 185 hasta ile gerçekleştirilmiştir. Veri toplama aracı olarak hasta tanıtıcı özellikleri formu, Moorehead Ardelt Yaşam Kalitesi Ölçeği II ve SF-36 Yaşam Kalitesi Ölçeği kullanılmıştır. Veriler, IBM SPSS 23 ve SAS 9.4 paket programında, sayı, yüzde, ortalama, standart sapma, kikare, içerik/kapsam geçerliği, doğrulayıcı ve açıklayıcı faktör analizi, t testi, pearson korelasyon, çok değişkenli lineer regresyon ve Cronbach alfa katsayısı hesaplanarak analiz edilmiştir. Bulgular: Ölçeğin içerik ve dil/ifade uygunluğu için madde içerik indeksi 0.91, ölçek içerik indeksi ise 0.93, içerik uygunluğu için ölçek içerik indeksi ise 0.96 olarak hesaplanmıştır. Doğrulayıcı faktör analizi sonucunda serbestlik derecesi 9, p değeri 0.1162, χ2/df 1.58, RMSEA 0.0587, SRMR 0.0355, NFI 0.9595, NNFI 0.9743, CFI 0.9848, GFI 0.9711, AGFI 0.9326 olarak bulunmuş, ölçek altı maddeli olarak orijinal faktör yapısını doğrulamıştır. Ölçek maddelerinin faktör yükleri 0.61-0.80 arasında değişmiştir ve ölçeğin ölçülmek istenen varyansın %55.63'ünü açıkladığı belirlenmiştir. Türkçeye uyarlanmış Moorehead Ardelt Yaşam Kalitesi Ölçeği II ölçeğinin Cronbach Alfa güvenirlik katsayısı ise 0.83 olarak bulunmuştur. Sonuç: Sonuç olarak, `Moorehead Ardelt Yaşam Kalitesi Ölçeği II` Türkçe formunun obezite cerrahisi öncesi ve sonrası dönemdeki hastalar için geçerli ve güvenilir bir araç olduğu saptanmıştır.Anahtar Kelimeler: obezite, bariatrik cerrahi, hemşirelik, kilo kaybı, geçerlik vegüvenirlik

Objective: The aim of this research is to adapt bariatric surgery-specific `The Moorehead-Ardelt Quality of Life Questionnaire` to Turkish and determine validity and reliability.Method: The research was conducted in general surgery departments of Akdeniz University and Antalya Education and Research Hospital and Nobezite Clinic of Assoc. Prof. Ayhan Mesci between February-July 2017. The sample of the research included 185 voluntary patients aged 18 through 65 years with adequate self-expression who are preparing for the bariatric surgery or had the surgery at least three months ago. Patient Introductory Information Form, Moorehead-Ardelt Quality of Life Questionnaire II and 36-Item Short Form Health Survey (SF-36) were used as data collection tools. The data were analyzed in IBM SPSS Statistics 23.0 and ve SAS 9.4 through calculating number, percent, average, standard deviation, chi-square, content validity, confirmatory and explanatory factor analysis, t-test, Pearson correlation coefficient, multivariate linear regression and Cronbach's alpha coefficient. Results: Item-content index for relevance of content and language/expression was found 0.91, content index of the scale was found 0.93 and content index for the content relevance was found 0.96. Degree of freedom was found 9, p-value was found 0.1162, χ2/df=1.58, RMSEA=0.0587, SRMR=0.0355, NFI=0.9595, NNFI=0.9743, CFI=0.9848, GFI=0.9711 and AGFI was found 0.9326 as a result of confirmatory factor analysis and the scale verified the original factor structure as a six-item. Factor loads of the items changed between 0.61-0.80 and it was found that the scale explained 55.63% of the requested variance. Cronbach's alpha coefficient of the Turkish adapted Moorehead-Ardelt Quality of Life Questionnaire II was found 0.83. Conclusion: In conclusion, Turkish edition of the `Moorehead-Ardelt Quality of Life Questionnaire II` was determined to be a valid and reliable tool for the patients at the pre/post bariatric surgery period.Anahtar Kelimeler: obezite, bariatrik cerrahi, hemşirelik, kilo kaybı, geçerlik vegüvenirlik