Riskli yaş grubunda olan ve olmayan primipar annelerin emzirme davranışlarının prospektif olarak izlenmesi

Abstract

Amaç: Bu araştırmada riskli yaş grubunda olan ve olmayan primipar annelerin emzirme davranışının prospektif olarak belirlenmesi amaçlanmıştır.Yöntem: Araştırma, 20 Mart-10 Ekim 2016 tarihleri arasında yedi aile sağlığı merkezine kayıtlı 306 anne ile yürütülen karşılaştırmalı ve prospektif tipte bir çalışmadır. Örneklemi, riskli yaş grubunda olan (19 yaş ve altında; 35 yaş ve üstünde doğum yapan) 68 ve riskli yaş grubunda olmayan (20-34 yaş arasında doğum yapan) 238 anne oluşturmuştur. Annelerle, bebekleri bir ve altı aylık olduklarında ikişer kez görüşülmüştür. Verilerin toplanmasında Kişisel Bilgi Formu, EÖYÖ (Emzirme Öz Yeterlilik Ölçeği kısa formu), LATCH (Emzirme Tanılama Ölçüm Aracı) kullanılmıştır. Verilerin analizinde, Pearson ki- kare, Fisher'in kesin ki- kare, Mann-Whitney U, Wilcoxon eşleştirilmiş iki örnek testi, Lojistik regresyon analizi, Pearson korelasyon testi kullanılmıştır. Bulgular: Birinci ve altıncı ayda riskli yaş grubunda olmayan primipar annelerin LATCH (sırasıyla;7.84±1.18, 9.76±0.46) ve EÖYÖ (sırasıyla;55.52±5.44, 56.53±8.31) puan ortalamaları, riskli yaş grubunda olan primipar annelerin LATCH (sırasıyla;7.44±1.26, 9.76±0.51) ve EÖYÖ (sırasıyla;51.11±10.64, 48.42±14.82) puan ortalamalarından yüksek bulunmuştur. Birinci ayda anne sütü ile besleme oranı riskli yaş grubunda olmayan primipar annelerde daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Altıncı ayda ise mama ile besleme oranı riskli yaş grubunda olan primipar annelerde daha yüksek bulunmuştur. Birinci ve altıncı ayda emzirme durumlarıyla yaş grupları arasında anlamlı bir ilişki olduğu saptanmıştır. Birinci ayda riskli yaş grubunda olmayan primipar anneler, olanlara göre 14.8 kat, altıncı ayda ise 5 kat daha fazla emzirmektedir.Sonuç: Riskli yaş grubunda olan primipar annelerin emzirmeyi daha erken bıraktıkları belirlenmiştir.Anahtar Kelimeler: Emzirme, Primipar, Riskli yaş grubu.

Objective: This survey is aimed at monitoring breastfeeding behaviors of primiparous who are in or not in risky age-groups prospectively. Method: This survey is a kind of definitive-prospective study which is carried out between March 20-October 10, 2016 with 306 mothers who are registered at 7 Public Health Centers. The sampling is composed of 68 mothers who are in risky age-group (giving birth to at or under 19 years of age; at or over 35 years of age) and 238 mothers who are not in risky age-group (giving birth to at the age of between 20-34). Mothers and their babies were interviewed twice when they are 1 and 6 months old. While collecting the findings, ID forms, breastfeeding self efficacy short form (BSES-SF) and LATCH Breastfeeding charting system and documentation tool were used. During the findings analysis, Pearson chi-squared test, Fisher exact chi-squared distribution table, Mann-Whitney U test, Wilcoxon matched pairs test, logistic regression analysis and Pearson correlation coefficient test were used. Results: LATCH scores (7.84±1.18, 9.76±0.46, respectively) and BSES-SF scores (55.52±5.44, 56.53±8.3, respectively) of primiparous who are not in risky age-groups in the 1st and 6th months were found to be higher than LATCH scores (7.44±1.26, 9.76±0.5; respectively) and BSES-SF scores (51.11±10.64, 48.42±14.82; respectively) of those who are in risky age-groups. The ratio of breastfeeding during the 1st month was found to be higher among the primiparous mothers who are not in risky age-groups. The ratio of infant formula feeding during the 6th month was found to be higher among the primiparous mothers who are in risky age-groups. It was concluded that there is a meaningful correlation between feeding status and age-groups during the 1st and 6th month. Primiparous who are not in risky age-group breastfeed 14.8 times and 5 times more during the 1st and 6th months respectively. Conclusion: Primiparous mothers in risky age-group have been determined to stop breastfeeding earlier.Key words: Breastfeeding, Primipar, Risky age group.