Rektum kanserlerinde radyoterapi uygulamalarında alan dışına saçılan radyasyonun testis dozuna etkisinin incelenmesi

Abstract

Amaç: Rektum kanseri tanısıyla radyoterapi uygulamalarında tedavi alanı dışına saçılan radyasyonun testis dozuna etkisinin incelenmesi amaçlanmıştır.Metod: Çalışmada kullanılacak olan insan benzeri fantom için testis yapısı oluşturuldu. Oluşturulan bu yapı fantom üzerine sabitlendi. Tedavi planlaması için bigisayarlı tomografi cihazıyla insan benzeri fantomdan kesitsel görüntüler elde edildi. Elde edilen görüntülerle rektum kanseri tanısıyla tedavi edilecek olan insan benzeri fantom hasta için Precise tedavi planlama sisteminde 18MV enerjisi kullanılarak günlük 180 cGy tedavi dozu ile 28 fraksiyon üç boyutlu konformal radyoterapi planı tasarlandı. Tedavi uygulanması esnasında tedavi alanı dışında kalan testislerin aldığı perifer radyasyon dozu TLD ve gafkromik filmler testis benzeri yapının belirli noktalarına yerleştirilerek ölçülmdü. Bu doz ölçüm işlemleri tekrarlanarak farklı dozimetrik araçların verileri üzerine istatistiksel değerlendirme yapılmıştır.Bulgular: İnsan benzeri fantom üzerine yerleştirilen testis benzeri yapıda işaretlenen noktaların TLD ile ölçümünde, tüm tedavi sonucunda alan kenarına en yakın olan noktanın aldığı doz 206 cGy ve en uzak noktanın aldığı doz ise 82 cGy dir. Yine bu noktaların TPS verisinin ölçüm dozuyla farkı sırasıyla % -0,6 ve %-17,5 olarak bulunmuştur. EBT3 filmlerin sonucu TPS ve TLD ölçümlerinden farklı çıkmıştır.Tartışma: Ölçümlerde elde ettiğimiz veriler ile rektum radyoterapisi uygulanan hastalar için alan dışında kalan testislerin aldıkları dozu önceden belirlemek gerektiği ve bunun için ise TPS verisinin yüksek oranlarda belirsizlik içerebileceği dolayısıyla bu verilerle alan dışı dozların tayin edilmesinde de belirsizlikler olabileceği sonucuna varılmıştır. Burdan yola çıkarak rektum radyoerapisinde kullanılan tedavi enerjisine ve alan boyutlarına bağlı olarak alan dışı dozları belirlerken önceden yapılacak tedavi alanı dışındaki bölgeler için alınacak ölçüm sonucunda oluşturulacak protokoller ile testis dozları öngörülmelidir. Gerekirse testis koruyucu kullanılarak testislerin aldığı dozlar düşürülmelidir.Anahtar sözcükler: Konformal teknik; rektum, TLD; gafkromik film; alan dışı doz

Objective: The aim of this study was Investigation of the effect of out of field scattering radiation dose on testicle in radiotheraphy applications in rectum cancer.Method: The testis structure was created for the human-like phantom to be used in the study. This testis structure was fixed on the phantom. Human-like phantom cross-sectional images were obtained with a computerized tomography device for treatment planning. A 28-fraction three-dimensional conformal radiotherapy plan was designed with 180 cGy daily treatment dose using 18MV energy on the Precise treatment planning system for a human-like phantom patient to be treated with rectal cancer. Peripheral radiation dose taken by the testes outside the treatment area during the treatment were measured by placing and certain points on the testis structure These dosing procedures were repeated and statistical evaluation was performed on the data of different dosimetric instruments. Results: In the testis-like structure placed on the human-like phantom, the point that is the closest to the edge of the field is 206 cGy and the farthest point is 82 cGy. Again, the difference of the TPS doses of these points with the measurement dose was found to be -0.6% and -17.5%, respectively. The end result of EBT3 films is different from TPS and TLD measurements.Conclusion: With the measurements it was concluded that the testes that are out of the field need to be determined in advance and that the TPS data may contain high degree of uncertainty, thus the uncertainties in the determination of these doses may be uncertain. When determining out-of-field doses depending on treatment energy and field sizes used in rectum radiotheraphy by going out of the way, protocols should be prepared for the measurements to be taken for regions outside the treatment area to be performed before and doses of testis should be predicted. If necessary, the testes should be protected using the testis shielding.Key words: Peripheral radiation dose; TLD; gafcromic films; conformal