Glioblastoma multiforme tümörlerinin radyoterapisinde alan-içi-alan ve yoğunluk ayarlı teknikler ile tedavi planlarının dozimetrik karşılaştırılması

Abstract

Amaç: Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Radyasyon Onkolojisi Anabilim Dalı'nda glioblastoma multiforme (GBM) tanılı hastaların radyoterapisinde alan-içi-alan ve yoğunluk ayarlı teknikler ile tedavi planlarının dozimetrik karşılaştırılması amaçlandı. Yöntem: GBM tanılı ve tedavisi bitmiş olan 16 hastanın bilgisayarlı tomografi (BT) görüntüleri kullanıldı. Hedef hacim (PTV) tanımları 46 ve 60 Gy'lik dozlar için yapıldı. Uluslararası kriterlerine göre kritik organ (OAR)'ların hacimleri konturlandı. Her bir hasta için alan-içi-alan (FIF) ve yoğunluk ayarlı radyoterapi (YART) tekniğiyle planlar oluşturuldu. PTV ve OAR'ler için doz hacim verileri elde edildi, doz homojenite indeks (HI) ve doz uygunluk indeks (CI) parametreleri hesaplandı ve teknikler arası istatistiksel karşılaştırma yapıldı. İki planlama tekniğinde hedef hacim konumunun etkisi istatistik olarak değerlendirildi.Bulgular: YART tekniğin PTV46 planlarının HI ve V46 parametreleri açısından üstün bulundu. PTV60 için D95 ve Dmean değerleri FIF planlarında daha uygun sonuç vermiştir. Ancak V60 parametresi YART planlarında daha iyi bulunmuştur. Normal beyin dokusunun Dmean, D2 ve V50; Sağ ve sol optik sinir dokusunun D2 ve Dmax; Kiazma dokusu Dmax değerleri FIF planlarında daha düşük bulundu. Ancak beyin sapı dokusu için Dmean değeri YART planlarında daha düşük bulunmuştur. MU değerleri ve ortalama segment sayısı FIF planlarında daha düşük bulundu. Sonuç: GBM radyoterapisinde iki planlama tekniğinin dozimetrik karşılaştırılmasında HI ve CI parametreleri açısından bir birine yakın olmasına karşı düşük MU verisi, düşük segment sayısı ve düşük risk organ dozları açısından FIF tekniği daha üstün sayılmaktadır. GBM tedavi planlamasında öncelikle FIF tekniğiyle dozimetrik kriterler göre planların tasarımı tavsiye edilmektedir. Orta yerleşimli tümörlerde YART tekniğiyle planların tasarımı önerilmektedir.Anahtar Kelimeler: Alan-içi-alan, Glioblastoma multiforme, Radyoterapi, Üç boyutlu,Yoğunluk ayarlı radyoterapi

Objective: The aim of this study was dosimetric comparison of field-in-field and intensity modulated radiation therapy techniques in patients diagnosed with glioblastoma multiforme (GBM) in the Department of Radiation Oncology of Akdeniz University Faculty of Medicine,Method: The computed tomography (CT) images of 16 patients who were diagnosed and treated with GBM were used. Target volume (PTV) definitions were made for doses of 46 and 60 Gy. The critical organ (OAR) volumes were contoured according to the international criteria. Plans were established for each patient with field-in-field (FIF) and intensity modulated radiotherapy (IMRT) technique. Dose volume histogram for PTV and OARs was obtained, dose homogeneity index (HI) and dose conformity index (CI) parameters were calculated and statistical comparison between techniques was performed. The effect of the target volume position was evaluated statistically in two planning techniques.Results: The IMRT technique was found to be superior to the HI and V46 parameters of PTV46 plans. For PTV60, D95 and Dmean values were more suitable for FIF plans. However, parameter V60 was found to be better in the IMRT plans. Dmean, D2 and V50 of normal brain tissue; D2 and Dmax of right and left optic nerve tissue; Dmax values of chiasma tissue were lower in FIF plans. However, the Dmean value for brainstem tissue was lower in IMRT plans. MU values and average number of segments were lower in FIF plans.Conclusion: In dosimetric comparison of two planning techniques in GBM radiotherapy, FIF technique is considered superior in terms of HI and CI parameters, low MU data, low segment number and low risk organ doses. In GBM treatment planning, it is recommended to design plans with FIF technique according to dosimetric criteria first of all. In middle-placed tumors, the design of the plans is recommended with IMRT technique.Key words: Field in Field, Glioblastoma multiforme, Radiotherapy, Three dimensionalradiotherapy, Intensity modulated radiotherapy