Türk medeni hukuku ve tüketici hukuku çerçevesinde taşınmaz satışında şekle aykırılığın sonuçları

Abstract

Taşınmaz satış sözleşmesi, mülkiyeti devretme borcu yükleyen bir sözleşme olarak uygulamada çok sık karşımıza çıkmaktadır. Taşınmaz satışı için kanunda düzenlenen şekil kuralı ve şekle uyulmaması halinde uygulanacak yaptırımlar mülkiyeti devir borcu içeren sözleşmeler için de kural olarak kabul edilmiştir. Öncelikle başta taşınmaz satışının geçerli olması için uygulanacak şekil kuralını ve sonrasında diğer mülkiyeti devir borcu içeren sözleşmelerin şekil kurallarını açıklayacağım. Bu tip sözleşmelerin şekle aykırı yapılması halinde uygulanacak yaptırımın ne olduğu ve şekle aykırı yapılan sözleşmeyi ayakta tutabilmek için hangi koşulların gerektiğine değineceğim. Özellikle bu geçersizliğe karşı tüketiciyi koruyucu önlemlerin ne olduğuna değinmeye çalışacağım. Kanun koyucu tüketicinin satın alma sürecinde seçme ve karar verme özgürlüğünü güvence altına almak amacıyla tüketiciyi koruyucu düzenlemeler getirmiştir. Bu sebeple de tüketici işlemine dayalı taşınmaz devrine ilişkin sözleşmelerde, şekle aykırılığın tüketici aleyhine olacak şekilde ileri sürülmesi kanunca yasaklanmıştır. Ayrıca bu ileri sürememe kuralının üçüncü kişiler açısından hak kaybına neden olacağı ve hangi durumda kanuna aykırılık teşkil ettiğini açıklayacağım. Güncel emsal kararlara dayanılarak sözleşmeyi ayakta tutabilmek için gerekli koşulları ve dayanak hükümlerin ne olduğu ayrıntılı olarak açıklayarak anlatacağım.

Agreement of sale of immovable property comes up in the practice very often as an agreement, which imposes an obligation to transfer property. The rule of form, which is regulated under the law for sale of immovable property and the sanctions to apply unless the form is complied, are accepted as a rule in agreements including obligation to transfer property. First of all, I will explain the rule of form, which is applicable for the validity of sale of immovable property, and then the rule of form of other agreements including obligation to transfer property. I will mention about the applicable sanctions in case this type of agreements do not comply with the form and the conditions, which are necessary in order to sustain the agreement in contrary to the form. Particularly, I will try to point to protective measures for consumers against such invalidity. Legislators bring regulations, which protects consumers, for the sake of guaranteeing customers' freedom of choice and decision making during sale period. Therefore, the law forbids alleging contradiction to the form against consumer as for the agreements in relation to transfer of immovable property based on transaction of consumer. Furthermore, I will explain this sanction of non-allegation will cause a loss of right in terms of third parties, and under which circumstances it will constitute a contradiction to the law. I will also explain and clarify the necessary condition in order to sustain the agreement based on current precedents, and the reference provisions.