Tip 1 diabetes mellitus hastalarında serbest ve bioyararlanılabilir vitamin D düzeyleri

Abstract

Amaç: Tip 1 Diabetes Mellitus (Tip1-DM) çocuklarda en sık görülen kronik hastalıklardan biridir. Etyopatogenezi aydınlatılmaya çalışılırken Tip1-DM'li çocuklarda total 25-hidroksi vitamin D (25(OH)D) düzeylerinin düşük olduğu ve pankreatik beta hücrelerinde de vitamin D reseptörü bulunduğu saptanmıştır. Vitamin D düzeyleri ile diabet oluşumu arasındaki ilişkiyi değerlendiren çalışmalarda çelişkili sonuçlar elde edilmiştir. Yakın zamanda ki bilimsel çalışmalarda serum total 25(OH)D düzeyleri yerine `serbest 25(OH)D fraksiyonu` ve `bioyararlanılabilir 25(OH)D` düzeylerinin kullanılmasının etkin 25(OH)D düzeylerini göstermek açısından daha doğru olacağı ifade edilmiştir. Bu çalışma da; Tip1-DM'li çocuk hastalarda bioyararlanılabilir 25(OH)D ve hesaplanmış serbest 25(OH)D fraksiyonlarını ve bu fraksiyonların Tip1-DM etyopatogenezindeki olası rollerini incelemek istedik.Yöntemler: Çalışmaya yeni tanı almış 47 Tip1-DM'li hasta (21 kız ve 26 erkek, yaş ortalaması: 9.70±4.26) ve 61 sağlıklı kontrol (26 kız ve 35 erkek, yaş ortalaması: 9,13±4.43) dahil edildi. Tüm çalışma grubundaki kişilerin serumlarında total 25(OH)D, D vitamini bağlayıcı globulin (DBP) ve albumin düzeyleri ölçüldü. 25(OH)D'nin serbest fraksiyonu ve bioyararlanılabilir 25(OH)D düzeyleri; 25(OH)D'nin DBP ve albumine bağlanma afinite sabiteleri kullanılarak hesaplandı. Bulgular: Tip1- DM hastalarındaki ortalama total 25(OH)D düzeyi kontrol grubundan anlamlı olarak daha düşüktü (sırası ile 17,36±5,91 ng/ml ve 22,02±7,38 ng/ml, p=0,0006). Hesaplanmış serbest 25(OH)D düzeyleri hastalarda 47,36±35,14 pmol/L iken, kontrol grubunda 65,6±35,55 pmol/L (p<0,01) idi. Bioyararlanılabilir 25(OH)D düzeyleri hastalarda 18,01±13,38 nmol/L iken, kontrol grubunda 26,97± 14,01 nmo/L olarak saptandı (p=0,0011).Sonuç: Çalışmamızda Tip1-DM hastalarında total, hesaplanmış serbest ve bioyararlanılabilir 25(OH)D düzeylerinin düşük olduğu, D vitamininin tüm fraksiyonlarındaki bu düşüklüğe rağmen, bioyararlanılabilir 25(OH) D düzeylerinin D vitamini eksikliği için daha iyi bir gösterge olarak kullanılabileceği ve düşüklüğünün Tip1-DM etyopatogenezinde rolü olabileceği düşünüldü.Anahtar Kelimeler: Tip 1 diabetes mellitus, bioyararlanılabilir D vitamini,hesaplanmış serbest D vitamini, D vitamni eksikliği.

ABSTRACTAim: Type-1 Diabetes Mellitus (Type-1 DM) is one of the most common chronic diseases in children. While trying to elucidate its etiopathogenesis, researchers found that children with Type1-DM had lower levels of total 25-hydroxyvitamin D [25(OH)D]) and they had vitamin D receptor in their pancreatic beta cells. The studies examining the relationship between vitamin D levels and diabetes report contradicting results. Recent research have revealed that the use of free 25 (OH) D fraction and bioavailable 25(OH)D levels instead of serum total 25(OH)D levels could prove better results to show the actual serum 25(OH)D levels. In this study, we aimed to examine the bioavailable 25(OH)D and calculated free 25(OH)D fractions in pediatric patients with Type-1 DM, as well as any possible roles of these fractions in the etiopathogenesis of Type-1 DM.Methods: The study included 47 patients recently diagnosed with Type-1 DM (21 females and 26 males; mean age: 9.70 ± 4.26 years) and 61 healthy controls (26 females and 35 males; mean age: 9.13 ± 4.43). Total serum 25(OH)D levels, vitamin D binding globulin (DBP) and albumin levels were measured in all participants. Free fraction of 25(OH)D and bioavailable 25(OH)D levels were calculated by affinity constant of 25(OH)D for DBP and albumin.Results: The mean total 25(OH)D levels in Type-1 DM patients were significantly lower than that of the control group (17.36 ± 5.91 ng/ml and 22.02 ± 7.38 ng/ml, p=0.0006). The calculated free 25(OH)D levels were 47.36 ± 35.14 pmol/L in the patient group and 65.6 ± 35.55 pmol/L in the control group (p<0.01). Bioavailable 25(OH)D levels were 18.01 ± 13.38 nmol/L in patients and 26.97 ± 14.01 nmol/L in the control group (p=0.0011).Conclusion: Based on the results of our study, we suggest that the total calculated free and bioavailable 25(OH)D levels in patients with Type1 DM are significantly lower, and despite the decrease in all the fractions of vitamin D, bioavailable 25(OH)D levels could be used as a better indicator for vitamin D deficiency, and low levels may be playing a role in the etiopathogenesis of Type-1 DM.Key words: Type 1 diabetes mellitus, bioavailable vitamin D, calculated free vitaminD, vitamin D deficiency.