Kanser Tanılı Çocuk ve Ebeveynlerine Yönelik Geliştirilen Eğitim Programının Hasta Uyumu, Bilgi ve Kaygı Düzeylerine Etkisi

Abstract

Amaç: Araştırmanın amacı kanser tanısını yeni alan çocuk ve ebeveynine VİDESOFeğitim programı doğrultusunda yapılan girişimlerin (klinik eğitim rehberi, eğitim videosu,sosyal etkinlikler) çocuğun hastalığa yönelik bilgi, kaygı ve hasta uyum sürecine veebeveynin hastalığa yönelik bilgi, kaygı ve aile merkezli bakım düzeyine etkisinindeğerlendirilmesidir.Yöntem: Araştırma deneysel non-randomize kontrollü olarak uygulanmıştır. Örneklemgrubunu kanser tanısını yeni alan 9-18 yaş aralığında girişim grubunda 25 çocuk veebeveyn, kontrol grubunda 25 çocuk ve ebeveyn oluşturmaktadır. Girişim grubu çocuk veebeveyne VİDESOF Eğitim Programı hazırlanmıştır. Eğitim programı kapsamındaebeveyn için klinik eğitim rehberi hazırlanmıştır. Çocuk için 2,5 yıl önce lösemi tanısıalmış ve şu an idame tedavisi gören 15 yaşındaki bir çocuk tarafından canlandırılan eğitimvideosu hazırlanmıştır. Ölçümler için `Hastalığa İlişkin Bilgi Düzeyi DeğerlendirmeFormu`, `Durumluk ve Sürekli Kaygı Envanteri`, `Çocuğun Hasta UyumuDeğerlendirme Formu`, `Ebeveyn Aile Merkezli Bakım Ölçeği` kullanılmıştır.Araştırmada elde edilen verilerin tamamının istatistiksel analizleri için SAS 9.4 programıkullanılmıştır.Bulgular: VİDESOF eğitim programı, çocukların lehine çocuğun hastalığa yönelik bilgi,kaygı ve hasta uyumu; ebeveynlerin lehine hastalığa yönelik bilgi, kaygı ve aile merkezlibakım düzeyi puanları arasında anlamlı farklılıklar saptanmıştır (p<0.05).Sonuç: VİDESOF eğitim programı doğrultusunda yapılan girişimlerin çocuğun hastalığayönelik bilgi, kaygı ve hasta uyum sürecine ve ebeveynin hastalığa yönelik bilgi ve kaygıdüzeyine, aile merkezli bakım düzeyine etkisinin olduğu belirlenmiştir.Anahtar Kelimeler: çocuk, ebeveyn, onkoloji, bilgi düzeyi, hasta uyumu, kaygı düzeyi,aile merkezli bakım

Purpose: The aim of this study is to assess the effect of the interventions (clinical trainingguide, training video, social activities) performed to children newly diagnosed with cancerand their parents in accordance with VIDESOF training program on knowledge, anxietyand patient adherence process of the children and knowledge and anxiety level and family-centered care level of their parents.Method: This experimental was conducted non-randomized. The sample group consistedof 25 children and parents in the intervention group and 25 children and parent in thecontrol group and all of the children were newly diagnosed with cancer and were in theage range of 9-18 years. The VIDESOF training program was prepared for the childrenand parents in the intervention group. A clinical training guide was prepared for the parentwithin the scope of the training program. On the other hand, a training video, in which a15-year-old child diagnosed with leukemia 2.5 years ago and currently receivingmaintenance treatment acted out, was prepared for the child. `Assessment Form forKnowledge Level about the Disease`, `State and Trait Anxiety Inventory`, `AssessmentForm for Patient Adherence of the Child`, `Family-Centered Care Scale for Parent` wereused for measurements. The SAS 9.4 software was used for statistical analyses of all thedata obtained from the study.Results: After the VIDESOF training program, it was determined that there weresignificant differences between disease-related knowledge, anxiety, and patient adherenceof the child and between disease-related knowledge and anxiety level and family-centeredcare level scores in favor of the parents based on groups and measurement times (p<0.05).Conclusion: It was determined that the interventions made in accordance with theVIDESOF training program had an effect of disease-related knowledge, anxiety, andpatient adherence process of the child and disease-related knowledge and anxiety leveland family-centered care level of the parent.Keywords: child, parent, oncology, knowledge level, patient adherence, anxiety level,family-centered care