Çevrimiçi öğrenme ortamının kullanılabilirlik analizi ve etkililiği: Ahmet Yesevi Üniversitesi örneği

Abstract

Bu araştırmanın amacı, uzaktan eğitimde tüm eğitim faaliyetlerinin yürütüldüğü çevrimiçi öğrenme ortamının öğrenciler ve öğretim elemanları açısından kullanılabilirliğinin analiz edilmesi ve etkililiğine yönelik geliştirilebilir yönlerini ve sahip olması gereken ek özellikleri belirlemektir. Çalışma Ahmet Yesevi Üniversitesi TÜRTEP uzaktan eğitim çevrimiçi öğrenme ortamında gerçekleştirilmiştir. Nicel ve nitel her iki modelinde birlikte kullanıldığı karma araştırma modeline uygun olarak düzenlenen bu çalışma, Ahmet Yesevi Üniversitesi TÜRTEP uzaktan eğitim programlarında gönüllülük esasına göre araştırmaya katılan 483 öğrenci ve 46 öğretim elemanı ile yürütülmüştür. Araştırma verileri `Web Sitesi Kullanılabilirlik Ölçeği`, `Çevrimiçi Derslere Yönelik Memnuniyet Ölçeği`, araştırmacı tarafından hazırlanan `Görüş ve Öneri Formu` ve `Çevrimiçi Öğrenme Ortamı Bilgi Kayıtları` aracılığıyla toplanmıştır. Elde edilen veriler; Betimsel İstatistiksel Analiz, Tek Yönlü Varyans Analizi, Korelasyon Analizi ve İçerik Analizi yöntemleri kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda, öğrencilerin çevrimiçi öğrenme ortamı kullanılabilirlik ve memnuniyet düzeyi `Orta`, öğretim elemanlarının çevrimiçi öğrenme ortamı kullanılabilirlik ve memnuniyet düzeyi `Yüksek` olarak bulunmuştur. Ayrıca öğrenciler ve öğretim elemanları açısından kullanılabilirlik ve memnuniyet arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki olduğu görülmektedir. Öğrencilerin çevrimiçi öğrenme ortamı kullanılabilirlik ve memnuniyet alt boyutları ile `Program Türü`, `Öğrenim Süreleri`, `Ders İçeriği Çalışma Süreleri`, `Canlı Derslere Katılım Süreleri` faktörleri arasında anlamlı farklılıklar bulunmuştur. `Yaş` faktörüne göre anlamlı farklılık bulunmamıştır. Araştırma katılımcılarının görüş ve önerilerinden elde edilen sonuçlara göre çevrimiçi öğrenme ortamında iyileştirilebilir yönler ve eklenebilecek yeni özellikler olduğu bulunmuştur.

The aim of the current study is to analyze the usability of online learning environment in distance education for students and instructors and to identify the aspects that can be improved and the additional features that need to be possessed in order to enhance the effectiveness of online learning environment. The study was conducted in the online learning environment of Ahmet Yesevi University TÜRTEP distance education programs. This study, which was conducted in the mixed methods research model by adopting both quantitative and qualitative models, was carried out with voluntary participants of 483 students and 46 instructors in Ahmet Yesevi University TÜRTEP distance education programs. The data were collected via `Website Usability Scale`, `Satisfaction Scale for Online Courses`, and `Opinion and Suggestion Form` and `Online Learning Environment Information Records` which were prepared by the researcher. The data were analyzed via Descriptive Statistical Analysis, One-Way Variance Analysis, Correlation Analysis and Content Analysis. The results of the study show that while the usability and satisfaction level of the students' online learning environment are `Medium`, the usability and satisfaction level of the instructors' online learning environment are `High`, and there is a positive relationship between usability and satisfaction. When the usability and satisfaction level of the students' online learning environment is analyzed according to the sub-dimensions `Program Type`, `Study Period`, `Course Content Study Period` and `Attendance to Live Classes Period`, significant differences were found, however, no significant differences were found according to the factor `Age`. The aspects that can be improved in the online learning environment and new features that can be added to that environment were found based on the participants' opinions and suggestions.