Koşu süratini etkileyen bazı antrenman parametreleri arasındaki ilişki

Abstract

81 ÖZET Bu araştırmada esneklik antrenman programı, sıçrama antrenman programlarının hareket sürati üzerindeki etkisi ve süratte meydana gelen gelişime bağlı olarak antrenman parametreleri arasındaki ilişkiler incelendi. Değişik okullardan yaşları 12-13 arasında daha önce spor yapmamış okullu öğrenciler tesadüfi (random) yöntemle seçilerek üç deney, bir de kontrol grubu oluşturuldu. Bu grupların antropometrik özellikleri ile motorik spor test ölçümleri antrenman öncesi ve sonrası elektronik aletlerle yapıldı. (İstatistiksel analizleri 't' testi ve çoklu regrasyon tekniği ile yapılmıştır. ) Testlerden esnek lik (gövde fleksiyonu, gövde eks tansiyonu, bacak fleksiyonu ve ayak bileği fleksiyon-ekstansiyonu) sıçrama kuvveti, (Durarak uzun atlama, durarak üç adım atlama, dikey sıçrama) ve koşu süratleri, (20 m. -30 m. -50 m.) antrenman öncesi ölçümlerden sonra deney grupları haftada üç gün ve sekiz hafta devam eden değişik sürat antrenmanına tabi tutuldular. Deney gruplarına uygulanan sürat antrenman programı : A Fleksibilite Grubu : Sprint + Fleksibilite antrenman Programı 40 dk.+20 dk.=60 dk. B Sıçrama Grubu : Sprint + Sıçrama antrenman programı 40 dk. + 20 dk.= 60 dk. C Kombine Grubu : Sprint + Sıçrama + Fleksibilite antren man programı 40 dk.+20 dk.+20 dk.=80 dk D Kontrol Grubu : Antrenman uygulanmamıştır. Sprint antrenman programı; ilk üç höfta az tekrarlı, tekrarlar arasında yeterli dinlenmeler verilerek % 75 kuvvetinde sprint koşula rını içermektedir. Bundan sonraki haftalarda mesafeler kısaltılmış yüklenme şiddeti ve tekrar sayısı artırılırken dinlenme süresi azaltılmıştır.82 Fleksibilite antrenman programı; 12 adet statik fleksibilite alıştırmasından oluşmaktadır. Alıştırmalardan her biri denekler tarafından A Fleksibilite programında gösterildiği gibi maksimum hareket genişliğini zorlayarak yapılmıştır. Sıçrama antrenman programı; sıçrama kuvvetini geliştirmek için hazırlanan dokuz değişik sıçrama alıştırmasından oluşmuştur. Alıştırmalar mesafe olarak iki bölümü içermektedir. 1. Kısa mesafeli sıçramalar. (10 m. ye kadar) 2. Orta mesafeli sıçramalar. (15 - 30 m.) Başlangıçta yüklenme şiddeti ve tekrar sayısı az ve kısa mesafeli sıçramalar uygulanmıştır. Üçüncü haftadan sonra kısa ve orta mesafeli sıçramalar beraber uygulanmış, uygulamada önce kısa sonra orta mesafeli sıçrat.imalar yer almıştır. Yüklenme şiddeti ve tekrar sayısı artırılmıştır. SONUÇ 1. Fleksibilite antrenman programına. tabi tutulan A fleksibilite ve B sıçrama gruplarının fleksibilite ölçüm sonuçları (her iki grubun üçer fleksibilite ölçümleri).01 ve.05 düzeyinde anlamlı çıkmıştır. 2. Sıçrama antrenmanı uygulanan B Sıçrama ve C Kombine gruplarının sıçrama ölçüm sonuçları gelişimi A Fleksibilite ve D kontrol gruplarına oranla daha fazla olmuş tur. 3. Deney gruplarına uygulanan değişik antrenman programlarının hareket süratini geliştirme yönünden en fazla gelişimin C kombine (sprint + fleksibilite + sıçrama) grubunda olduğu saptanmıştır. Ancak hareket suretindeki gelişim istatistiksel olarak anlamlı çıkmamıştır. 4. Çoklu regrasyon tekniğine göre sıçrama değişkenlerinin hareket süratine etkililiği diğer değişkenlere göre daha fazla olmuştur.83 5. 12-13 yaş gruplarının hareket süratlerini geliştirmek için sprint antrenman programının yalnız başına etkili olmadığı bunun yanında bacak kaslarını kuvvetlendirici özel hazırlanmış sıçrama alıştırmalarına, yardımcı özellik olarak da yine sprint karekterine uygun olarak hazırlanmış fleksibilite alıştırmalarına yer verilmesi gerekmektedir. Buna göre, koşu süratini geliştirmek için uygulanan sürat antrenman programlarında elde ettiğimiz bulgular, 1964 yılında Dintiman'm `farklı antrenman programlarının koşu sürati üzerindeki etkisi` araştırmasında elde ettiği bulgularla bir paralelliğin bulunduğu saptanmıştır. Ayrıca Farrar'ın 1987' de yapmış olduğu `izokinetik kuvvetle koşu sürati arasındaki ilişki` araştırmasında elde ettiği ve Werchoshanski j ' in 1974 yılında yaptığı `Sıçrama alıştırmalarının sürat gelişimindeki yeri` araştırmasında elde ettiği bulgularla, araştırmamızda bulduğumuz bulgular arasında (sürat gelişimi ile bacak kuvveti arasında) yine bir paralellik saptanmıştır.

84 SUMMARY The aim of the study was to determine Whether training program ms with a random male group could affect the running speed and if so which motor parame teres brought about this increase in speed. The Subjects chosen were a group of young boys between the ages of 12-13 years old, randomly selected from several secondary schools in Ankara. None of the Subjects chosen had previously under taken any form of athletics training. These youngsters were put into four groups, three of them participated training programms and the fourth group was a control group which did not participate any training programms. The height and weight and motor tests of subjects were recorded before and after a 8 week training programm. The Motor tests were composed of following : Flexibility, (trunk flexion, trunk extension, leg flexion and ankle flexion-extension) jumping exercise, (standing long jump, triple jump and vertical jump) speed, (20 m.-30 m.-50 m.) After the initial test the subjects undertook atraining programm of three sessions per week for period of eight weeks. Training programms for trainings groups consis ting of follo wing : A Flexibility Group : Sprint + flexibility training programms 40 + 20.= 60 B Jumping Group : Sprint + Jumping training programms 40 + 20 = 60 Ml'ft. C Combination Group : Sprint + Flexibility + Jumping training Programms. 40 + 20 + 20 = 80 Mrl/I i D Control Group : Untrained Sprint traning programm, the first three weeks involved the running over a longer distences such as 60-80 m. at a rate of speed with regulated recovery period following each repetition and each run was at reduced speed 70%. The final training weeks85 were devoted to sprinting 20-40 m. with a running start, with the repetitions gradually increasing, the recovery period gradually decreasing. A Flexibility training programın, consisting of 12 # static flexibility exercises and in each of the tewelfe exercises, subjects, in a position of maximum flexion or extension, applied as much force as possible a specified period of time in an attempt to go beyond the maximum range of movement. A Jumping exercise training programm, consisting of 9 jumping exercises, designed to increase leg strength, (Power-explosive) for power in sprint. Jump exercises divided into two groups: 1. Short distance jumping (up to 10 m.) 2. Middle distance jumping (from 15 to 30 m.) The first three weeks involved the jumping over short distance jumping such as 10-15 m. with less intensity and less numbers of repetition. The final weeks short and middle distance jumping were used together. Intensity and number of repetitions gradually increased CONCLUSION 1. Experimental A and C groups who participated in the flexibi lity training programm increased significantly more than the other two groups in each of the three flexibility measures.(. 01 and.05 level) 2. Experimental B and C groups who participated in the jumping exercise programm increased more than the other two groups. Results showed that both of two groups joint and leg strength increased more than A and D groups. 3. Each of three training programms improved running speed more than control group C combination training programm produced the greatest improvement in running speed. 4. The Multiple Range Test was utilized to determine which training parame teres brought about this increase in speed. (20 m.-30 m.- 50.)86 Results showed that stand long jump, triple jump, vertical jump, leg flexion and ankle flexion-extension had beneficial affect to increase leg strength (power-explosive). 5. in order to improve the running speed, a flexibility training programm, a jumping exercise training programm should be used as supplementary training programm to the convetional method of training sprinters. The results of this study are supportive of previous findings of Dintiman, (1964) `Effect of various training programms on running speed`, Farrar, (1987) `Relationship between isokinetic strength and sprint- times in college-age men` and Werchoshanski j, (1974) `Sprünge im Traning der Sprinter`