Ranitidin hidroklorürün toz, granüle ve tablet özelliklerine nemin etkisi

Abstract

ÖZET Ranitidin hidroklorürün toz, granule ve tablet gibi katı dozaj şekillerinin fiziksel özelliklerine nemin etkisinin incelendiği bu çalışmada maddenin kritik relatif neminin üs tünde ve altındaki koşullarda fiziksel özelliklerindeki deği şim araştırılmıştır. Ranitidin hidroklorürün higroskopisitesi ve kritik relatif nemi % 30-90 RH arasındaki koşullarda çalı şılarak saptanmıştır. Örnekler % 30, 50, 75 ve 90 RH de bek letilmiş ve nem içerikleri, ağırlıktaki artış veya kayıp ola rak ölçülmüştür. Ranitidin hidroklorürün % 75 RH in üzerinde hızla nem adsorbe ederek çözünmeye başladığı görülmüştür. Ranitidin hidroklorürün yüzey alanı ve termal özelli ğinde nem sorpsiyon ve desorpsiyonundan sonra değişme görül müştür. Diğer taraftan maddenin nem desorpsiyonu sorpsiyonun- dan daha hızlı olmuştur. Yardımcı maddelerin tipinin ve kullanılma miktarının ranitidin hidroklorürün nem sorpsiyonuna etkisi incelenmiş; Denenen maddeler arasında Avicel ve nişastanın ilacın nem ad- sorpsiyonunu arttırdığı ' ve f ormülasyondaki miktarının da sorpsiyonda önemli bir rol oynadığı saptanmıştır. Diğer ta raftan nem adsorpsiyonu toz yatağının hacminin azalmasına ne den olmuş, konsolidasyon ve basım özelliklerini değiştirmiştir. Ranitidin hidroklorür toz ve granule şeklinde nem ad- sorpsiyonunda benzer özellikler göstermiştir. Kullanılan bağ layıcının tipi ve granülenin partikül büyüklüğü nem adsorpsi-- 90 - yonunda önemli rol oynamaktadır. Jelatinle hazırlanan granü leler en yüksek nem adsorpsiyonunu, EC ile hazırlananlar ise en düşük nem adsorpsiyonunu göstermiştir. Ayrıca bağlayıcının toz karışımına çözelti şeklinde ilavesinin granülenin nem sorpsiyonunu arttırdığı saptanmıştır. Tozun su içeriği basım sırasındaki durumunu etkileyebil diği gibi, bekletme sırasında da tablet özelliklerini etkile yebilir. Nem içeren tozun basım sırasındaki durumu incelenmiş; nemin yüksek oranda bağlayıcı etkisi olmamakla beraber düşük oranlarda toz üzerinde bağlayıcı etki gösterdiği bulunmuştur. Diğer taraftan genellikle tozun nem içeriği ile tablet bası mında uygulanan kuvvet arasında bir ilişki saptanamamış tır. Bekletme sırasında nemin tablet özelliklerine etkisi incelenmiş, tablet hazırlama teknikleri ve bağlayıcı tipi gi bi çeşitli faktörler araştırılmıştır. Genel olarak, yaş gra nülasyonla hazırlanan tabletler direkt basımla hazırlananlar dan daha fazla nem adsorbe etmiştir. Yaş granülasyonla hazır lanan tabletlerin mukavemetleri zamanla belirgin olarak azal mış, fakat % 30 RH de bekletilen tabletlerin sertliklerinde önemli bir değişme olmamıştır. Bütün koşullarda neni adsorpsi yonu, PVP ile hazırlanan tabletlerden ilacın dissolüsyon hı zını azaltmıştır. Normal koşullarda ise tablet mukavemetinde genel bir azalma görülmüştür. Sonuçlar EC ile hazırlanan tabletlerin PVP ile hazır lanandan daha düşük oranda nem sorpladığını göstermiştir. Ranitidin hidroklorür ün film kaplı piyasa tabletleri farklı relatif nemlerde bekletilerek incelenmiştir; % 75 RH de tabletlerin sertlikleri önemli derecede azalırken % 50 RH de bekletme sırasında değişme görülmemiştir. Bununla beraber % 30 RH de bekletilen tabletler sertlikte artma göstermiştir. Genellikle test sırasında tabletlerde kimyasal bozun maya rastlanmamıştır.

SUMMARY A study was conducted to examine the effect of moisture adsorption on the properties of solid - dosage forms of ranitidine hydrochloride. Physical properties of powder, granule and tablet forms were investigated at below and above the critical relative humidity of ranitidine hydrochloride. The hygroscopicity and critical relative humidity (CRH) of ranitidine hydrochloride were studied over the range 30-90 % RH. Samples were stored at 30, 50, 75 and 90 % RH and moisture contents were determined as weight gained and lost. Above the 75 % RH, ranitidine hydrochloride rapidly adsorbed water and finally showed a delisquescent behavior. Surface area and thermal behavior of ranitidine hydrochloride altered after moisture sorption and desorption. Furthermore, moisture desorption was faster than the sorption process. The effect of excipient type and amount on moisture sorption process of ranitidine hydrochloride. was also studied. Among the excipients studied, Avicel and starch increased the moisture adsorption of drug. For moisture uptake, the amount of additive was also important. On the other hand moisture adsorption caused volume reduction and92 - changed the consolidation and compression behavior of powder bed. Both powder and granule forms of ranitidine hydrochlor ide showed similar type of adsorption. The type of binder and granule size affected the water sorption properties of granules. Granules prepared with gelatin showed the highest water uptake whereas granules prepared with EC indicated the lowest. Addition of binder in liquid form to the powder mixtures increased the water sorption of granules. Presence of water in powder might affect the behavior of powder during compression as well as the tablet properties during storage. No binding effect was observed for high moisture levels. However in powders with lower initial water levels, moisture improved binding properties. On the other hand, generally no relationship was found between the moisture content of powder and compression pressure during tabletting process. At the second part of this study; the effect moisture on tablet properties was investigated during the storage period. Several factors such as tablet preparation techniques and type of binder were studied. In general, tablets prepared with wet-granulation indicated higher moisture uptake than the other. A remarkable decrease was observed at crushing strength of tablets made with wet-granulations. However, a significant difference in crushing strengts of tablets was not found storage at 30 % RH. At all storage conditions, the moisture sorption decreased the dissolution rate of drug from tablets prepared with PVP. At ambient condition (RT/AmbRH) general decrease was observed in tablet strengths.- 93 - The results indicated that tablets made with EC showed lower water sorption than PVP. Commercial film-coated tablets of ranitidine hydro chloride were also examined at different relative humidities. At 75 % RH, crushing strength of tablets significantly decreased, but at 50 % RH, remained unchanged during the storage period. However at 30 % RH, an increase was observed. Generally no chemical degradation was found during the test period.