Normal ve patolojik eritrosit zarlarının lipit ve protein paternlerinin belirlenmesi

Abstract

43- ÖZET Zar yapı ve fonksiyonları çalışırken en kolay elde edilen hücre eritrosit olduğu için, eritrosit plazma zarı bu alandaki çalışmalar için popüler bir model teşkil etmektedir. Bu nedenle çalışmamızda normal ve patolojik zarlarda protein, lipit ve glikoprotein patern'lerinin incelenmesinde model olarak eritrosit zarı kullanıldı. Oksidan bir madde olan kümen hidroperoksite maruz bırakılan eritrositlerde hem zar lipitlerinin hem de proteinlerinin bir takım değişikliğe uğradığı görüldü. Zar proteinlerinin yapılarında meydana gelen değişiklikler SDS-PAGE ile incelenirken, zar lipit ve fosfolipit bileşenlerinde oluşan değişiklikler de TLC ile incelendi. SDS-PAGE'de artan kümen hidroperoksit konsantrasyonunda düşük molekül ağırlığındaki protein bantlarının azaldığı veya kaybolduğu gözlenirken, yüksek molekül ağırlığındaki protein bandında bir artış olduğu gözlendi. Bu patern hem `Coomassie Blue` hem de `Silver Stain` protein boyaları kullanılarak gözlendi. Zar glikoproteinleri PAS ile boyandı ve yüksek kümen hidroperoksit konsantrasyonunda jele girmeyen yüksek molekül ağırlığındaki protein bandının gözlenmesi dışında başka belirgin bir fark görülmedi. Tek boyutlu TLC'de belirgin bir fark görülmezken, iki boyutlu TLC ile ayırma işleminde, hem lizofosfolipidlerin azaldığı hem de yüksek kümen hidroperoksit konsantrasyonunda fosfatidiletanolamin ile fosfodilserin arasında, `Adduct` oluştuğu gözlendi. Bir antioksidan madde olan BHT'nin ve sülfhidril gruplarını indirgeyici bir madde olan DTT'nin protein ve glikoprotein paternleri üzerine koruyucu bir etkide bulunmadığı görüldü. Buna karşılık, iki boyutlu TLC ile yapılan incelemelerde BHT ve DTT'nin oluşan lizofosfolipitlerin miktarında bir azalmaya neden olduğu görüldü.

-44- SUMMARY Erythrocyte plasma membrane forms a popular model when studying the membrane structure and function due to its easy availability. For this reason, erythrocyte membrane was chosen as a model in our investigation of protein, lipid and glycoprotein pattern in both normal and pathological membranes. Erythrocytes exposed to cumene hydroperoxide, an oxidant molecule, showed changes in both membrane lipids and proteins. The changes which took place in the membrane proteins were examined by SDS-PAGE and those occuring in phospholipids were studied by TLC. In SDS-PAGE an increase in cumene hydroperoxide concentration caused a decrease or disappearance of some low molecular weight protein bands and an increase in a high molecular weight protein band. This pattern was observed by both coomassie blue and silver stains. The glycoproteins were stained by PAS. At high cumene hydroperoxide concentration the formation of an high molecular weight protein was seen. There was no change in one dimensional TLC, but in two dimensional TLC, lysophospholipids were seen. At higher cumene hydroperoxide concentration formation of an adduct was observed. BHT, an antioxidant, and DTT, a disulphide reducing molecule, showed no protective role on protein and glycoprotein patterns. But in two dimensional TLC, BHT and DTT caused a decreased formation of lysophospholipids.