Fen bilgisi öğretmen adaylarının fen-teknoloji-toplum-çevre ilişkileri hakkındaki görüşleri

Abstract

Bu çalışmanın amacı fen bilgisi öğretmen adaylarının Fen-Teknoloji-Toplum-Çevre (FTTÇ) ilişkileri hakkındaki görüşlerini incelemektir. Çalışmanın katılımcıları 2018-2019 eğitim-öğretim yılında Türkiye'de bulunan bir devlet üniversitesinde fen bilgisi öğretmenliğinde lisans eğitimi alan toplam 150 öğrenciden oluşmaktadır. Katılımcıların çizim ve görüşme yaptığı bu çalışmada, bireylerin farklı algılarını ve öğrendikleri arasındaki ilişkileri açıklamaya çalışmak amacıyla fenomenografik çalışma yöntemi kullanılmıştır. Verilerin çözümlenmesi betimsel analiz ve içerik analizi ile yapılmıştır. Elde edilen bulgulara göre öğretmen adaylarının FTTÇ ilişkisi hakkında belli bir imaja sahip oldukları, birçok öğrencinin FTTÇ ilişkisini doğru yansıttığı ve FTTÇ ilişkisini bildikleri söylenebilir. Özellikle FTTÇ kavramlarının birbirini etkilediği yönünde çizim ve görüşler bulunmaktadır. Genellikle fen ve teknoloji arasında olumlu bir ilişkinin olduğu, teknolojinin fennin bir ürünü olarak görüldüğü ancak bazı öğretmen adaylarının ise teknoloji kavramını fen kavramı yerine kullandığı tespit edilmiştir. Teknolojinin toplum ve çevre üzerinde olumlu ve olumsuz etkileri olduğu, özellikle teknolojinin toplum hayatını kolaylaştırdığı ancak toplum sağlığına ve çevreye zarar verdiği yönünde ilişkilerin kurulduğu öğretmen adaylarının ifadelerinde ve çizimlerinde görülmüştür. Öğretmen adaylarının FTTÇ öğrenme alanının alt alanlarıyla ilgili kurdukları ilişkilerde ise sürdürülebilir kalkınma bilincinin oluştuğu ve özellikle çevre kirliliği ile ilişkilendirildiği, bilimin doğasıyla ilgili ilişkilendirmelerde deney ve gözleme vurgu yapıldığı, sosyo-bilimsel konular hakkında çoğu öğrencinin ilişki kuramadığı ve bilgi eksikliğinin olduğu, fen ve kariyer bilincinde ise fen derslerinin olumlu bilincin oluşmasında etkili olacağı sonuçları bulunmuştur. Öğretmen adaylarının FTTÇ ilişkilerini geliştirebilmelerini sağlamak için temel fen konularının ele alındığı, fen ve teknolojinin doğasını ve bunların toplum ile çevre üzerindeki etkileri ile ilgili dersler verilebilir.

The purpose of this study is to examine the opinions of science teacher candidates on the relationships between science-technology-society-environment (STSE). The participants of study consists of a total of 150 students taking undergraduate education in science teaching in the 2018-2019 academic year at a state university located in Turkey. In this study in which the participants made drawing and interview, phenomenological study method has been used in order to attempt explaining the relationship between the different perceptions of individuals and what they learned. Analysis of data were performed by descriptive analysis and content analysis. According to the finding obtained, it can be said that teacher candidates had a certain image about STSE relationship, that many students reflected and knew the STSE relationship truly. There are drawings and views especially on which the concepts of STSE affect each other. It was found that there was generally a positive relationship between science and technology, that the technology was considered as a product of science, but some teacher candidates used the concept of technology instead of science. It has been seen in the expressions and drawings of teacher candidates that the technology had some positive and negative effects on the society and the environment, especially that the technology has facilitated the community life, but that it has some relationships harming the public health and the environment. And In the relationships established by teacher candidates related to the subfields of STSE learning domain, it was found that the sustainable development awareness was created and was especially associated with environmental pollution, that the experiment and observation were emphasized in the association with the nature of science, that most the of students could not be able establish relationship on socio-scientific subjects and there was a lack of information, and that the science lessons would be effective in creating science and career awareness for the formation of positive awareness. In order to enable the teacher candidates to develop their STSE relationships, lessons can be given about the nature of science and technology and their impacts on society and the environment in which basic science topics are discussed.