Kobay safra kesesinde kolesistokinin`e bağlı kasılmalarda kolinerjik sistemin rolünün araştırılması

Abstract

ÖZET Safra kesesinin yemeğe olan kontraktil yanıtının regülasyonunda, sefalik, gastrik, intestinal ve postabsorbtif fazlar söz konusudur. Sefalik ve gastrik fazlar esas olarak vagal-kolinerjik sinir mekanizmalan ile olaylanırken, CCK, safra kesesi stimülasyonunun intestinal fazında en önemli rolü oynamaktadır. İnsan ve deney hayvanlarında yapılan birçok fizyolojik ve farmakolojik çalışmanın sonuçlarına göre, CCK yemek sonrası safra kesesi boşalmasından sorumlu ana fizyolojik aracıdır. CCK'in yemek tarafından indüklenen kese kasılmasındaki bu rolünün çok iyi bilinmesine karşın, hangi mekanizmalan kullanarak kese düz kasım uyardığı ve bu mekanizmalar üzerindeki kolinerjik etkiler açıklığa kavuşmamıştır. CCK'in kontraksiyonu stimüle etmesi kompleks bir mekanizma aracılığıyla olmaktadır. Muskarinik antagonistlerin vivo koşullarda intakt safra kesesinde eksojen veya endojen CCK'in etkisini önlemeleri, CCK'in in vivo etkisinde kolinerjik inervasyonun önemini vurgulamaktadır. Buna karşın, bugüne kadar yapılan safra kesesi kas şeritleri ile yapılan in vitro çalışmalar kolinerjik blokajın kontraktiliteyi etkilemediğini veya çok az etkilediğini göstermektedir. Bu çalışmanın amacı safra kesesinde kolinerjik sistem ve CCK etkileşimini incelemektir. Çalışmamızda nonselektif muskarinik reseptör antagonisti atropin ve M3 selektif muskarinik reseptör antagonisti 4-DAMP, CCK'in in vitro koşullarda neden olduğu kese kasılmalarında anlamlı artışlara neden olmuştur. Bu sonuçlar M3 reseptörlerin safra kesesini inerve eden vagal V pregangliyonik sinirler üzerinde yer alıp, presinaptik inhibitor rol oynadıklarını düşündürmektedir. 40

SUMMARY In the regulation of gallbladder contraction in response to feeding, a cephalic, gastric, intestinal, and postabsorptive or circulatory phase can be defined. Whereas the cephalic and gastric phase are mainly regulated through vagal-cholinergic neural mechanisms, the hormone, cholecystokinin, plays a major role in the intestinal phase of stimulation of contraction. According to the results of a number of physiological and pharmalogical studies, CCK is the major physiological mediator which is responsible for the gallbladder evacuation. Although the role of CCK in meal-stimulated gallbladder contraction is well known, the mechanisms through which CCK excites gallbladder smooth muscle, and the cholinergic influences on this mechanism, are not clear. Because muscarinic antagonists block the effect of exogenous and endogenous CCK on the intact gallbladder in vivo, cholinergic innervation is presumably involved in CCK's in vivo effect. However, in vitro studies with gallbladder muscle strips show only a small change or no change in contractility with cholinergic blockade. The purpose of this study was to examine the interaction of cholinergic system and CCK on the gallbladder.In our in vitro studies, nonselective muscarinic receptor antagonist atropine and M3 muscarinic receptor antagonist 4-DAMP induced a significant increase in gallbladder contractions. These findings could suggest the existence of Mj muscarinic receptors on the preganglionic vagal nerves which innervate the gallbladder through which CCK acts on, and these receptors could serve as presynaptic inhibitory ones. 41