Tüberkülozun laboratuvar tanısında floresan mikroskopinin diğer yöntemlerle karşılaştırılması

Abstract

ÖZET Tüberküloz; tedavi yöntemlerindeki ilerlemelere karşın, bugün de bütün dünyada, özellikle az gelişmiş ülkelerde yaygın olarak bulunan enfeksiyonlardan birisidir. Aktif tüberkülozun mutlak tanısı ancak M.tuberculosis'in kültür yoluyla izolasyonu ile konur. Ancak klasik üretme teknikleri oldukça uzun zaman almaktadır. Bu zaman kaybını ortadan kaldırmak amacıyla geliştirilen radyometrik Bactec sisteminin izolasyon süresini iki haftadan daha az bir süreye düşürdüğü öne sürülmektedir. Ancak günümüzde tüberküloz dışı mikobakteri enfeksiyonu insidansındaki artışın yöntemin duyarlılık ve özgüllüğünü olumsuz etkileyebilmesi ve çok pahalı olması nedeni ile Bactec sistemi halen yaygın olarak kullanılamamaktadır. EZN boyama yöntemi ile mikroskopik inceleme basit, hızlı ve yüksek özgüllüğe sahip bir yöntem olup, duyarlılığı kültür meto duna göre düşüktür.Bu çalışmada EZN yönteminin olumsuz yönle rini ortadan kaldırabilmek amacıyla laboratuvara gönderilen hasta örnekleri rhodamine-auramine boyama yöntemi ile incelenmiştir. Bu yöntem ile alınan sonuçlar EZN boyama yöntemi ile alınan sonuçların yanısıra Lowestein-Jensen besiyerindeki ve Bactec sistemindeki üremelerle karşılaştırmıştır. 49Bu çalışmada Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mikrobiyoloji Laboratuvarına gelen, M.tuberculosis kültürü yönünden araştırıl ması istenen 439 hasta örneği incelenmiştir. Toplam 24 (%5.46) örnekte mikobakteri üremiş ve bunların hepsinin Mycobacterium tuberculosis olduğu saptanmıştır. Bactec kültürü ve Lowenstein- Jensen kültürü sonuçları arasındaki uyum %94.54 olarak bulun muştur. Çalışmada kültür ve EZN sonuçları karşılaştırıldığında EZN boyama yönteminin duyarlılığı %29.16, özgüllüğü %98.8, pozitif tahmin değeri %58.33'dür. Floresan boyama yöntemi ve kültür sonuçlan karşılaştırıldığında floresan boyama yönteminin duyarlılığı %62.5, özgüllüğü %99.51, pozitif tahmin değeri %83.23 olarak bulunmuştur. Sonuç olarak floresan boyama yönteminin EZN boyama yöntemine oranla daha duyarlı bir yöntem olduğu bulunmuştur. Bu nedenle floresan boyama yönteminin preparatın yeniden EZN ile boyanması ve aside dirençli bakteri olduğunun kanıtlanması koşuluyla kuşkulu tüberküloz hastalarında EZN'ye göre daha doğru, kültüre göre daha çabuk sonuç verebilmesi açısından rutin mikrobiyoloji laboratuvarlarına girmesinin yararlı olacağı kanısındayız. 50

SUMMARY Despite all progresses in the diagnostic procedures, tuberculosis is still one of the most common diseases seen in the developing countries. Detection of Mycobacterium tuberculosis in culture is required for definitive diagnosis of active tuberculosis but standard culture methods take a long time. The use of the radiometric Bactec system has reduced the detection time to less than 2 weeks but there have been problems with both sensitivity and specificity. Since there is an increasing prevalence of non-tuberculosis mycobacterial diseases and Bactec system is so expensive for developing countries this method can not be used widely. Direct microscopic examination of EZN stained smears is a simple and rapid technique with a high specificity but low sensitivity compared to mycobacterial culture. In order to get rid of unwanted aspects of this technique clinical specimens was microscopically examined after being stained with rhodamine- auramine which is a fluorochrome dye. Meanwhile the results of EZN and fluorochrome staining were compared with culture results of Bactec method and Lowenstein-Jensen medium. 51We examined total of 439 various clinical materials sent to microbiology laboratories of Marmara University Hospital. Twenty four (%5.46) yielded Mycobacterium tuberculosis which was identified by conventional methods. Correlation with a percentage of 94.54 was observed between the results of Bactec and Lowenstein-Jensen culture systems. EZN showed sensitivity of 29- 16 % and specificity of 98.8% with a positive predictive value of 58.33 % when compared with culture results. Fluorochrome stain exhibited 62.5 % sensitivity, 99.51 % specificity with a positive predictive value of 83.23 % In conclusion, we found that fluorochrome stain is more sensitive than the EZN stain. Therefore we recommend the routine use of fluorochrome staining method for microbiology laboratories. This method gives more accurate results compared with EZN and more rapid results compared with cultivation provided that all fluorescein positive smears are stained with EZN to confirm the acid fastness of the observed bacillus. 52