Üst motor nöron patolojilerinde F-dalgası değişikliklerinin değerlendirilmesi: Görülme sıklığı, süre ve amplitüd, fasilitasyon ve uyarı frekansının etkileri

Abstract

ÖZET: Periferik sinirlerin supramaksimal uyarımı ile oluşan antidromik deşarjların, spinal kord ön boynuz motor nöron hücrelerini aktive ederek, geç bir potansiyel olan F - dalgasını ortaya çıkardığı bilinmektedir. F - yanıtı hem periferik hem de santral sinir sistemi patolojilerinden etkilenmektedir. Bu çalışmada; üst motor nöron patolojilerinde median ve tibial sinirin uyarımı ile, F - yanıtı değişiklikleri, kontrol grubu ile karşılaştırılarak çalışıldı. Her iki grupta 0.5Hz, 2.0Hz, median sinir için abduktor pollusis brevis kasına minimal istemli kası ( fasilitasyon ) yaptırılarak ( 0.5Hz ), ve tibial sinir için daha yüksek şiddete uyarı ( 50ma ) ile kayıt yapıldı. Hasta grubunda tüm uyan durumlarında F - yanıtı amplitüd özellikleri ve süresinin anlamlı olarak arttığı gözlendi. Uyan frekans ve şiddetinde artış ve fasilitasyon, kontrol grubunda tüm amplitüd parametrelerini arttırırken, hasta grubunda herhangi bir değişiklik oluşturmadı. Üst motor nöron patolojilerinde spinal segmental pre-sinaptik mekanizmaların değişmesiyle, alfa-motor nöronların uyarılabilirliklerinin arttığı ve böylece antidromik deşarjların, normalde inhibitor sistemin baskısında kalan geç polifazik komponenti etkileyerek, daha fazla nöronun aktive olmasını sağladığı ve F - yanıtı özelliklerini değiştirdiği düşünülmektedir.

74 SUMMARY: After supramaximal stimulation of peripheral nerve a variety of late potentials can be recorded with surface electrodes over the corresponding muscle. The F - wave represents a recurrent discharge of antidromically activated motoneurones. Both peripheral and central nervous system diseases effect F - wave characteristics. In this study F - wave changes were determined in upper motor neurone disease and in healthy control subjects by stimulating median and posterior tibial nerves at 0.5Hz, 2.0Hz frequencies. The response were recorded from the abductor pollucis brevis muscle at rest and under weak voluntary contraction, and abductor hallucis muscle stimulating with high stimulus intensity. In patients, all F - wave amplitude characteristics and duration were found significantly higher than controls. In normal subjects, F - wave amplitude showed a significant increase as the stimulation rate increased and with facilitation. In upper motor neurone disease, the increase of F - wave amplitude and duration reflects an increase in alpha - motoneurone excitability due to alterations of the balance of excitatory and inhibitory influences of anterior horn cells. This effect may be due to the enhancement of an additional late polyphasic component.