Kronik karaciğer hastalıkları ve hepatik komada serum çinko ve bakır düzeyleri

Abstract

ÖZET Bu çalışma iki aşamalı olarak Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Gastroenteroloji Kliniğinde, Aralık 1994 - Şubat 1996 arasında tedavi ve takibi yapılan 11 kompanse devrede, 27 dekompanse devrede olmak üzere toplam 38 KC sirozlu, 10 hepatik ensefalopatili hastayı ve sağlıklı hastane personelinden oluşan 35 kişilik kontrol grubunu kapsamaktadır. Yaş ve cins ayrımı yapılmamıştır.Çalışma gruplarında Atomik Absorbsiyon Spektrofotometre ile serum bakır (Cu) ve çinko (Zn) düzeyleri ölçüldü ve Cu/Zn oranları hesaplandı. Sonuçlar t testi ile istatistiksel olarak karşılaştırıldı. Ortalama serum Zn,Cu düzeyleri ve Cu/Zn oranlan sırasıyla ;kompanse sirozda Zn 56.73 ± 25.66 mcgr/dl.Cu 88.00 ± 32.35 mcgr/dl,Cu/Zn 1.80 ± 0.90, dekompanse sirozda Zn 42.96 ±19.69 mcgr/dl, Cu 61.70 ± 21.36 mcgr/dl, Cu/Zn 1.61 ± 0.64, kompanse ve dekompanse siroz vakaları birarada total siroz grubu olarak değerlendirildiğinde Zn 46.94 ± 21.41 mcgr /di, Cu 69.31 + 24.54mcgr /di, Cu/Zn oranı 1.66 ± 0.71 hepatik ensefalopatili grupta Zn 39.3 ± 8.30 mcgr/dl, ve kontrol grubunda ise Zn 63.07 + 24.81 mcgr / di, Cu 69.54 ± 32.53 mcgr/dl ve Cu/Zn oranı 1.18 ± 0.58 olarak bulundu. Sonuçların istatistiksel olarak karşılaştırılmasında ; Zn düzeyi, dekompanse siroz.totai siroz ve hepatik ensefalopati grubunda kontrol grubuna göre anlamlı olarak düşük bulundu ( sırasıyla p< 0.001, p< 0.01, p< 0.001 ).Kompanse siroz grubu ile kontrol grubu arasında fark bulunamadı ( p> 0.05 ). Ensefalopati grubunun Zn düzeyi kontrol grubuna göre anlamlı olarak daha düşük saptandı ( p< 0.05 ). 39Serum Cu düzeyi yönünden vaka gruplarıyla kontrol grubu arasında anlamlı fark saptanamadı ( p> 0.05 ).Hepatik ensefalopatili vakalarda Cu düzeyi çalışılmadı. Cu / Zn oranı ise, tüm siroz gruplarında kontrol grubuna kıyasla anlamlı olarak yüksek bulundu ( kompanse siroz için p< 0.05, dekompanse siroz için p<0.01 ve total siroz grubu için p<0.01 ). Sirozda progressiv gidişin yavaşlatılması ve mümkünse engellenmesi için özellikle hepatik fibrogenez ve tedavisi konusunda umut verici yeni araştırmalar devam etmekte olup gelecekteki tedavi rejimlerine temel oluşturabilecek özelliktedir. 40

SUMMARY In this study.we investigated the prognostic value of copper ( Cu )and Zinc ( Zn ) elements in chronic liver diseases. The study was done in Dicle Univ. Gastroenterology Clinic between December 1994 and February 1996. We analysed serum levels of Cu and Zn in 38 liver cirrhosis patients, (11 compensated, 27 decompensated cirrhosis patients ) 10 cirrhosis patients with encephalopathy, 35 individuals of control group by atomic absorption spectrophotometer and calculated Cu / Zn ratio for this aim. The data were evaluated by student's t test. The serum Zn levels were lower in decompensated cirrhosis, total cirrhosis and hepatic encephalopathy groups than control group ( p< 0.001, p< 0.01, p< 0.001 respectively ).There was no significant difference between compensated group and control ( p> 0.05 ) butserum Zn levels were lower in encephalopathy group than control group ( p< 0.05 ) Cu averages between the patients with cirrhosis and control groups were not found significant ( p> 0.05 ). The Cu /Zn ratio was higher in compensated cirrhosis.decompensated cirrhosis and total cirrhosis group than control group ( p< 0.05, p<0.01, p<0.01 respectively ). As a conclusion, decrease of Zn, especially in the patients with hepatic encephalopaty and increase of Cu / Zn ratio in the patients with cirrhosis were found considerable. 42