Ağrısız doğumda epidural kateter yoluyla verilen % 0.133`lük Bupivakin ve % 0.133`lük Bupivakin+100 mcg Fentanil kombinasyonu etkilerinin karşılıklı olarak incelenmesi

Abstract

ÖZET Çalışmamız doğum eylemi başlamış,serviks dilatasyonu 2-6 cm.arasında olan ve sistemik patolojisi bulunmayan rastgele seçimle iki eşit gruba ayırdığımız 50 gebede planlandı.Damar yolları açılarak % 5 Dekstroz laktatlı ringer infüzyonu başlanan anne adayları uygulama öncesi ve soması ve doğum süresi boyunca EKG,sistolik arter basmcı(SAB),diastolik arter basıncı(DAB),kalp atim hızı(KAH),transkütan oksijen satürasyonu(Sp02), maternal solunum sayısı(MSS),fötal kalp sesleri(FKS) monitörizasyonu altında izlendiler.Oturur pozisyonda L4-L5 aralığından Touhy iğnesi ile direnç kaybı yöntemi kullanılarak epidural aralığa ulaşıldı.Kateter 2 cmilerletilerek epidural sahaya yerleştirildi.Hastalar 30-45 derece baş yukarı ve sol yan pozisyonda tutuldular.Epidural kateterden 40 mg.% 1.5'luk lidokain ve 10 mcg adrenalin içeren 3 cc.lik test dozundan sonra bir sorun yoksa uygulamaya geçildi.Hastalara ilk ilaç enjeksiyonu çift kör yöntemle yapıldı. 1. gruba 15 cc %0.133'lük bupivakain solüsyonu, 2.gruba da 100 ug fentanil + %0.133'lük bupivakain solüsyonu toplam 15 cc olacak şekilde epidural kateterden verildi.Çalışma boyunca vital parametreler ve VAS,VPS skorları bir anestezi asistanı,FKS ve uterin kontraksiyonlar tokokardiograf monitörizasyonu altında kadın doğum asistanı tarafından izlendi.Uygulamadan sonra lO.ve 20. dakika VAS,VPS değerleri ve analjezi başlangıç süresi VAS,VPS başlangıç değerlerinin 1/4 altina indiği zaman olarak değerlendirilip kaydedildi. Yapılan dozlardan sonraki analjezi süreleri kaydedildi.Efasman ve dilatasyonun tamamlanması ile doğum masasına alman hastalar motor blok ve perine analjezisi yönünden değerlencürildiler.Analjezisi yetersiz olanlara %1'lik lidokain solüsyonu 10 cc.olarak 55epidural kateterden verildi ve 5 dakika oturur pozisyonda bekletildi.Uygulamadan efasman ve diltasyonun tamamlanmasına kadar geçen süre l.evre süresi olarak değerlendirildi ve kaydedildi.Kontraksiyon intervallerinin 250 saniyenin üzerine çıkması halinde hastalara % l'lik oksitosin infüzyonu başlandı.Doğum müdahaleleri kaydedildi.Tam efasman ve dilatasyondan fötusun doğumuna kadar olan süre 2. evre süresi olarak değerlendirildi ve kaydedildi. Yenidoğanlann ağırlıkları, 1. ve S.dakika Apgar skorları ve doğum boyunca ortaya çıkan istenmeyen yan etkiler kaydedildi.lstatistiksel analizler students'-t testi ile yapıldı. Veriler `ortalama±SD`olarak sunuldu.p<0.05 anlamlı olarak değerlendirildi. Gruplar arasında demografik veriler açısından anlamlı bir fark bulunmadı. Ayrıca gravida parite ve gestasyonel yaş yönünden de anlamlı bir fark saptanmadı.Analjezi başlangıç süresi 2.grupta anlamlı olarak daha kısaydı.îki grup arasındaki 10. ve 20. dakika VAS,VPS değerleri 2.grupta anlamlı olarak daha düşüktü.Ayrıca her iki grubun uygulama öncesi VAS,VPS değerleri ile 10. ve 20. dakika VAS,VPS değerleri arasındaki düşüşler oldukça anlamlıydı. 1. doz analjezi süreleri l.grupta 92±18,2.grupta 162.2±30.2 olup,2.grupta anlamh olarak daha uzundu.Daha sonraki tekrar doz analjezi süreleri 2.grupta daha uzun olmasına rağmen istatistiksel bir anlam taşımamaktaydı.Başlangıç efasman,dilatasyon kontraksiyon intervalleri ve süreleri açısından iki grup arasında bir fark yoktu.Uygulamadan soma oksitosin verilen hasta sayısı l.grupta 16(%64),2.grupta 17(%68) olup fark istatistiksel açıdan anlamsızdı.Çalışma öncesi elde edilen SAB,DAB,KAH,Sp02,MSS,FKS değerleri gruplar arasında bir farklılık göstermedi-Epidural enjeksiyonu takiben SAB l.grupta 5.,10.,20.,30. dakikalarda başlangıç değerine göre anlamlı düşüş 56gösterdi.2.grupta ise SAB 10.,20.,30. ve 120. dakikalarda düşük bulundu.Her iki grup karşılaştırldığında SAB'nın 5 dakikada 1. grupta daha düşük olduğu gözlendi.DAB l.grupta 5.,20.,30. ve 120.dakikalarda,2.grupta ise 10.,30.,60.ve 120.dakikalarda başlangıç değerlerine oranla anlamlı düşüşler gösterdi.KAH ve Sp02 çalışma süresince anlamlı dalgalanmalar göstermecü.MSS l.grupta 60. dakikada düşerkenZgrupta 5.,30.,60. ve 120.dakikalarda kontrol değerine göre düşüş gösterdi.FKS 2.grupta 120.dakikada anlamlı oranlarda yüksek bulundu. Her iki grup l.ve2.doğum evresi süreleri bakımından farklılık göstermedi. Ancak 2.grup primiparlannda l.evre süresi, 1. grup primipar anne adaylanna göre anlamlı olarak daha uzundu.Perine analjezisi gerektiren hasta sayılan l.grupta 14(%56),2.grupta 12(%48) olup gruplar arasmda anlamlı bir farklılık yoktu.Hastalar doğum boyunca gereksinim duydukları doz sayılan dikkate alındığında,sadece 2 doz gereksinimi duyan hastaların sayısı l.grupta anlamlı olarak daha fazlaych.Doğum boyunca kullanılan toplam bupivakain dozlan gruplar arasmda farklılık göstermedi. l.grupta vakum ekstraksiyon 2(%8),forseps 2(%8) hastada, 2.grupta ise 1(%4) hastada vakum ekstraksiyon uygulandı.Bu açıdan anlamlı bir farklılık yoktu. Yenidoğan ağırlıklan ve l.,5. dakika Apgar skorlan açısmdan da gruplar arasmda anlamlı bir farklılık görülmedi.Gruplar arasmda istenmeyen yan etkiler açısmdan istatistiksel olarak anlamlı bir fark saptanamadı.Bulantı her iki grupta da 1(%4) olguda gelişti.Başağnsı; l.grupta l(%4),2.grupta 1(%4) olguda,2.derece motor blok; l.grupta 2(%8),2.grupta 3(%12) olguda,idrar retansiyonu her iki grupta da 1(%4) olguda görüldü.Kaşmtı l.grupta hiç görülmezken 2.grupta 3(%12) olguda meydana geldi. 57Bu çalışma verilerinin ışığında,vajinal doğumda uygulanan doğum analjezisinin etkinliği açısından epidural olarak intermittan enjekte edüen,%0. 133 konsantrasyonda 20.mg izobarik bupivakainin ya da %0.133 konsantrasyonda 20 mg.izobarik bupivakain ve 100 ııg fentanil kombinasyonunu takiben,aynı dozda bupivakain enjeksiyonlarının konforlu,anne ve bebek açısmdan güvenli bir travay imkam sağladığı kanısına vardık. 58