Adriamisin ekstravazasyonuna bağlı cilt nekrozunun önlenmesinde heparin fraksiyonlarının etkisi (deneysel çalışma)

Abstract

ÖZET Kanser hastalarında kemoterapiye bağlı ilaç ekstravazasyonu sık görülen bir komplikasyondur. Ekstravazasyona bağlı tam kalınlıkta cilt nekrozu meydana gelmektedir. Tedavi seçenekleri arasında lokal yara bakımı, elevasyon, hipotermi yer almaktadır. Heparinin cilt nekrozunu önlemedeki etkisi gösterilmiştir. Bu deneysel çalışmada, sıçanlarda adriamisin ekstravazasyon modeli uygulayarak, heparin fraksiyonlarının oluşan cilt nekrozunu önlemedeki etkilerinin karşılaştırılması amaçlandı. Ağırlıkları 250-300 gr arasında değişen Sprague-Dawley cinsi erkek sıçanlar kullanıldı. Tüm sıçanlara subkütan yolla 0.3 mi adriamisin hidroklorür verildi. Enjeksiyondan on dakika sonra, subkütan yolla kontrol gurubuna 1 mi serum fizyolojik, diğer üç gruba sırasıyla heparin sodyum (100 ü), nadroparin kalsiyum (5 antiXa Ü/kg), deltaparin sodyum (5 antiXa Ü/kg) verildi. Dört hafta sonra nekrotik alanlar milimetrik kağıt kullanılarak ölçüldü. Sonuçlar Kruskal-Wallis ANNOVA testi ve Man Whitney U testi ile istatistiksel olarak değerlendirildi. Heparin fraksiyonları verilen gruplar ile kontrol grubundaki nekrotik alanların değerleri arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark vardı (p<0.05). Ancak heparin verilen deney grupları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunamadı (p>0.05). Düşük molekül ağırlıklı heparinlerin kanama riskinin daha az olduğu dikkate alındığında adriamisine bağlı ekstravazasyon yaralanmalarında tedavi alternatifleri arasında olabileceğini düşünmekteyiz. 24