Helicobacter pylori ile atrofik gastrit otoimmünite ve intestinal metaplazi arasındaki ilişki

Abstract

50 ÖZET Helicobacter pylori enfeksiyonu, dünyadaki en yaygın kronik bakteriyel hastalıktır. Atrofik gastrit, tanım olarak gastrik glandlann ve özelleşmiş hücrelerin sayıca azalması veya tamamen kaybolmasıyla karakterize bir durumdur. Bu kayıp, sıklıkla intestinal metaplaziye giden aşamalı metaplastik farklılaşmaya yol açmaktadır. Çalışmamızda Helicobacter pylori enfeksiyonunun atrofik gastrit sürecine katkısında, gastrik anti-parietal hücre antikoru (APCA) ve intestinal metaplazi ile olan ilişkiyi araştırmayı amaçladık. Klinik olarak endoskopi endikasyonu konan 73 hastaya üst gastrointestinal sistem endoskopisi yapıldı. Her hastanın midesinden The Updated Sydney sınıflamasına göre beşer alandan biyopsiler alındı. Alınan biyopsi örnekleri kesitler halinde Hematoksilen Eozin ve Helicobacter pylori'nin görülmesi için de Toluidin mavisi ile boyanarak ışık mikroskobunda incelendi. Tüm hastalardan alınan serum örnekleri, doğal rat dokulan kullanılarak bakılan klasik anb'-parietal hücre antikorlan için immünfioresans ile test edildi. Veri analizleri, Chi- Square testi, veriler arşı ilişkilerin belirlenmesi için de Spearman's rho testi kullanıldı. Çalışmaya alınan 73 hastanın 47'si kadın, 26'sı erkek olup, yaş ortalamalan sırasıyla 45.4 ve 47.2 idi. Bunların 56'sında (%76.7) Helicobacter pylori pozitif, 17'sinde (%23.3) ise negatifti. Helicobacter pylori pozitif hastalann 8' inde (%14.2) ve Helicobacter negatif hastaların 3' ünde (%17.6) APCA pozitif bulundu. Bu iki hasta grubu arasında APCA pozitifliği açısından istatistiksel olarak anlamlı fark saptanmadı (p>0.05). 73 hastanın 30' unda belli alanlarda (en sık küçük kurvatur mid-antrum) atrofik değişiklikler vardı. Atrofi gözlenen hastalann 20' sinde (%66.6) Helicobacter pylori pozitif idi. Atrofi gelişimi açısından da Helicobacter pylori varlığı ile yokluğu arasında anlamlı bir fark yoktu. Ancak bölgelere dağılımda, antral atrofide Helicobacter pylori pozitifliği oranı, corpus atrofisindekinden anlamlı olarak daha yüksekti (p=0.003; x2=7.98). Yaş ile atrofi arasında istatistiksel olarak anlamlı bir korelasyon yoktu. Yine 73 hastanın 29' unda -en sık incisura angulariste olmak üzere- intestinal metaplazi vardı, intestinal metaolazililerin 25' inde (%86.2) Helicobacter pylori pozitifti. Yaş ile intestinal metaplazi arasında da anlamlı bir korelasyon yoktu, intestinal metaplazi ile Helicobacter pylori pozitifliği arasında anlamlı bir korelasyon saptamadık. Ancak intestinal metaplazi ile atrofi arasında istatistiksel olarak anlamlı korelasyon vardı (Spearman's rho test r=0.38; p=0.00). Sonuç olarak, Helicobacter pylori ile atrofik gastrit arasında korelasyon kurulamamasında, atrofik gastrit patogenezinde Helicobacter pylori dışında faktörlerin (örneğin; gastritin şiddeti, çevresel faktörler, konak faktörleri..) ve farklı virulan faktörler51 eksprese eden Helicobacter pylori suşlannın etkili olduğu kanısı bizde hakim oldu. Atrofiden intestinal metaplaziye giden yolda, bu bireylerin geçmişte bu mikroorganizma ile enfekte olma olasılıkları henüz ekarte edilebilmiş değildir. Çünkü atrofi midenin büyük bir kısmını tutunca, değişen mukozal yüzey ve azalan gastrik asit üretimi Helicobacter pylori kolonizasyonunu güçleştirmekte ve enfeksiyon kendiliğinden kaybolmaktadır. Gastrit gelişimine otoimmünitenin katkısını görmek için ileri çalışmalara gereksinim vardır. Atrofi ile intestinal metaplazi arasındaki yakın ilişki ise, Helicobacter pylori eradikasyonunun atrofi ve dolayısıyla da intestinal metaplaziyi geriletmedeki etkili rolünü bir gün destekleyecek gibi görünmektedir. Bunu anlamak için de zamanla yapılacak çalışmalara gereksinim olduğu açıktır..