Nonobez, idiopatik ve PCOS`a bağlı hirsutizmli hastalarda flutamid+OKS (desogesterol+ethinyl estridiol)`in PSA ve serum androjenleri üzerine etkisi

Abstract

ÖZET Bu prospektif çalışma; Ocak 2001 -Şubat 2002 tarihleri arasında Dicle Üniversitesi Tıp fakültesi Endokrin Polikliniğine başvuran ve hirsutizm tanısı konan 35 olgudan, takiplere düzenli gelen ve tedaviye uyan 30 olguda yapıldı ve sağlıklı 30 olgu da kontrol gurubu olarak alındı. Hirsutizmli hastaların bazal FM bulguları ve biyokimyasal parametreleri kontrol gurubu ile karşılaştırıldığında anlamlı bir fark bulunamadı. Hormonal parametrelerden androstenedion, LH, DHEA-S, free PSA, total PSA, free testesteron değerleri kontrol gurubuna göre yüksek bulundu (p<0,05). FSH, free T4,free T3, T3,T4, TSH, 17-OH progesteron, prolaktin seviyelerinde anlamlı bir fark bulunamadı. Hirsutizmli hasta gurubuna OK.S (desegesterol + e thiynl e stridiol) + f lutamid tedavisi verildi ve tedaviye 9 ay devam etmeleri istendi. Tedavi verilen bu gurubun başvuru verileri, tedavi öncesi ve tedavi sonrası Ferriman-Gallway Skorlaması, hormonal ve biyokimyasal parametreler karşılaştırıldı. Hasta gurubunun tedavi öncesi bazal değerlerinden free PSA ve total PSA ile Ferriman-Gallway Skorlaması arasında ve total PSA ile free testosteronun arasında korelasyon saptandı. Tedavi sonunda yapılan değerlendirmede; hastaların Modifiye-Ferriman Gallway Skorlaması' nın anlamlı olarak azaldığı saptandı ancak FM bulguları ve biyokimyasal parametrelerinde herhangi bir değişiklik saptanmadı. Hormonal parametrelerden androstenedion, DHEA-S, free PSA, LH, free testosteron, total PSA seviyelerinde bazal değerlere göre istatistiksel olarak anlamlı azalma saptanırken (p<0,05), FSH, 17- OH-progesteron, prolaktin, free T3, freeT4, TSH,T3,T4 düzeylerinde anlamlı bir değişiklik saptanmadı. Tedavi sonrası 9.ay kontrolünde Ferriman-Gallway Skorlaması azalmasının, free PSA'mn azalması arasında korelasyon olduğu saptandı. Sonuç olarak; hirsutizmli hastalarda (PCOS veya idiopatik) serum androjen düzeyi artmıştır, artmış bu androjen düzeyi Ferriman-Gallway Skorlaması ve serum PSA düzeyi ile korelasyon göstermektedir bu da bize serum PSA artmasının androjenlere bağlı olduğunu düşündürmektedir. Antiandrojen tedavi Ferriman- 58Gallway Skorlamasında azalma yaptığı gibi serum androjenlerinde ve PSA düzeylerinde de azalmaya neden olmaktadır. Bu bilgilere dayanarak serum PSA düzeyi ölçümünün; hirsutizmli hastaların tanısında ve antiandrojen tedavi sonrası takibinde yol gösterici bir markır olarak kullanılabileceği kanaatine vardık. -59-