Kliniğimizdeki HELLP sendromlu olguların değerlendirilmesi

Abstract

ÖZET Çalışmamızda 1/1/2000 ile 31/12/2002 tarihleri arasında Dicle Üniversitesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalında doğum yapan ve hariçte doğum yapıp kliniğimize sevk edilen ve HELLP sendromu tanısı konan 81 gebe prospektif olarak incelendi. HELLP sendromu olan hastalar ile HELLP sendromu olmayan hipertansif hastalar demografik ve laboratuvar bulguları yönünden karşılaştırıldı. HELLP sendromunda perinatal mortalite, maternal morbidite ve mortalite sıklıkları tanımlandı. HELLP sendromu, başlangıç zamanına (prepartum-postpartum) ve Martin klasifikasyonuna göre karşılaştırıldı. Kliniğimizde gebelikte hipertansif hastalık %11.76, HELLP sendromu %1.86 oranında görülmektedir. Gebelikte hipertansif hastalıklar içinde HELLP sendromu %15.85 oranında görülmektedir. Hastaların ortalama yaşı 29.60±7.42, ortalama paritesi 3.45±3.39 ve %75'i multipar olarak bulunmuştur. Gebelik haftaları ortalama 31.69±5.71 olarak bulunmuştur. 81 HELLP sendromlu hastanın 35'inde eklampsi (%43.20), 29'unda ağır preeklampsi (%35.80), 10'unda ise hafif preeklampsi (%12.34) eşlik etmekte idi. HELLP sendromu %84 prepartum, %16 postpartum gelişirken aralarında laboratuvar ve klinik fark gözlenmedi. Martin sınıflaması erken gebelik haftalarında yüksek perinatal mortalitenin habercisi olurken laboratuvar verileri olarak yol gösterici olmadı. Olguların % 77.78'i canlı, % 22.22'si ölü doğum yaptı. Toplam perinatal mortalite % 32.09 idi. Perinatal mortalite içinde fetal mortalite %65 oranında bulundu. Neonatal mortalite %30.76 idi. Perinatal mortalitenin ana nedeni prematürite ve düşük doğum ağırlığıdır. HELLP sendromlu hastalarımızdaki maternal komplikasyonları incelediğimizde: DİC (%20.98), akut böbrek yetmezliği (%18.50), ablasyo plasenta (%6.17) ve serebral ödem (%4.92) bunlar arasında en sık görülenleridir. 54HELLP sendromu gelişen hastalarımızda maternal mortalitemiz 81 hasta arasında 5 hastadır (%6.17). Bu bulgu HELLP olmayan hipertansiflerdekinden daha yüksektir. HELLP sendromu olan hastalarda, olmayanlara göre HELLP kriterlerinin yanı sıra böbrek fonksiyonlarının göstergesi olan üre, kreatinin değerleri ile doğum haftası, neonatal ağırlık ve perinatal mortalite istatistiksel yönden anlamlı olarak yüksek bulunmuştur. Sonuç olarak HELLP, sadece preeklampsi-eklampsi olan gruba göre daha erken gebelik haftalarında ortaya çıkan, annede hepato-renal ve hematolojik komplikasyonlara daha fazla neden olan, gerek fetus, gerekse anne açısından daha fazla risk taşıyan bir sendromdur. HELLP'in başlangıç zamanı hastalığın seyrini etkilememektedir. Martin sınıflaması özellikle perinatal prognozu önceden belirleyebilmektedir. 55