Dişi ve erkek sıçanlarda farklı dozlarda kortikosteroid uygulamasının nörodavranışsal parametrelere etkisi

Abstract

Psikopatolojik bozuklukların majör sebebi olan stres ve aktive ettiği glikokortikoidlerin hangi dozlarda emosyonel davranışlarda ve beyinde ne gibi değişikliklere yol açtığının belirlenmesi hayvan modellerinin geliştirilmesine ve insanlarda duygudurum patofizyolojisinin anlaşılmasına katkı sağlayacaktır. Bu çalışmada farklı dozlarda (10, 20 ve 40 mg/kg) kronik kortikosteron uygulamasının erkek ve dişi sıçanlarda;(i) anksiyete/depresyon benzeri davranışlara ve öğrenme-bellek üzerine olan etkilerini; (ii) farklı beyin bölgelerinde monoamin değişikliklerini; (iii) serum kortikostreron düzeylerine etkisini; ve (iv) tüm bu nörodavranışsal parametrelerin cinsiyete göre farkının olup olmadığını incelemek amaçlanmıştır.Dişi ve erkek sıçanlara 21 gün boyunca 10, 20 ve 40 mg/kg kortikosteron enjekte edilmiştir. Enjeksiyon bittikten sonra depresyon ve anksiyete benzeri davranışları değerlendirmek üzere açık alan testi, sükroz tercih testi, zorunlu yüzme testi ve yükseltilmiş artı testi yapılmıştır. Yeni obje tanıma testi ile öğrenme ve bellek fonksiyonları değerlendirilmiştir. Davranış testleri sonrası hayvanların beyin dokularının hipokampus, striatum ve amigdala kısımları HPLC ile norepinefrin, dopamin ve bunların aktivite oranlarını değerlendirmek üzere alınmıştır.Her iki cinsiyette de 10 mg/kg ve 20 mg/kg KS dozunun anksiyete ve depresyon benzeri davranışlara yol açmadığı ve 40 mg/kg KS' nin sadece dişilerde depresyon benzeri davranışlara neden olduğu bulunmuştur. Depresyon gelişiminin hipokampusta ve amigdalada NE konsantrasyonlarının azalması ile birlikte görüldüğü saptanmıştır. Erkek sıçanlarda 40 mg/kg dozunda KS ile dişilerdeki durumun aksine hipokampusta NE ve DA seviyelerinde artış meydana gelmiştir.Sonuç olarak, KS' ye yanıtlar cinsiyete göre hem davranışsal hem de monoaminler yönünden farklılık göstermektedir. Dişiler yüksek doz KS' ye erkeklere göre daha hassas görünmektedir. Kronik olarak 40 mg/kg KS uygulaması dişilerde güvenilir bir depresyon modeli olabilirken aynı doz erkeklerde belirgin bir etki göstermemektedir.Anahtar Kelimeler: Anksiyete; depresyon; kortikosteron; monoaminler; sıçan.

The major causes of psychopathological disorders and the factors associated with stress factors such as doses and what happens in the brain are not recommended and contribute to the understanding of mood pathophysiology in animals. In this study, it is aimed to investigate of chronic corticosterone administration at different doses (10, 20 and 40 mg/kg) in female and male rats (i) its effects on anxiety/ depression-like behaviors and learning-memory; (ii) changes of monoamine level in different brain regions; (iii) effects on serum corticosterone levels; and (iv) whether there is any difference in all these neurobehavioral parameters according to gender.Female and male rats were injected with corticosterone 10, 20 and 40 mg/kg for 21 days. After injection, open field test, sucrose preference test, forced swimming test and elevated plus test were performed to evaluate depression and anxiety-like behaviors. Learning and memory functions were evaluated with the new object recognition test. After the behavioral tests, the hippocampus, striatum and amygdala portions of the brain tissues of the animals were taken by HPLC to assess the concentrations of norepinephrine, dopamine and their turnover rates.In both sexes, the dose of 10 mg/kg and 20 mg/kg KS did not lead to anxiety and depression-like behaviors, and 40 mg/kg KS was found to cause depression-like behaviors only in the females. It has been found that the development of depression is accompanied by a decrease in NE concentrations in hippocampus and amygdala. Contrary to the females, male rats at 40 mg/kg KS increased the levels of NE and DA in hippocampus.In conclusion, responses to KS differ according to gender, both behavioral and monoamines. Females seem to be more sensitive to high dose KS than female. Chronic administration of 40 mg/kg KS may be a reliable model of depression in the females, while the same dose does not show a significant effect in male.Keywords: Anxiety; corticosterone; depression; monoamines; rat.