Konstipasyonu olan ve olmayan gebelerde yaşam kalitesi: Karşılaştımalı bir çalışma

Abstract

Konstipasyon bir hastalık olmayıp bireyden bireye değişebilen günlük yaşamı etkileyebilen bir durumdur. Gebelik sürecinde görülen konstipasyon şikayelerinin birçoğu anne ve fetüs için ciddi bir tehlike oluşturmaz fakat bu durumdan etkilenen gebelerin yaşam kaliteleri bozulabilmektedir. Bu araştırma konstipasyonu olan ve konstipasyonu olmayan gebelerin yaşam kalitelerini karşılaştırmak amacıyla yapılmıştır. Araştırmanın evrenini Dr. Ali Kemal Belviranlı Kadın Doğum ve Çocuk Hastalıkları Hastanesi'ne başvuran gebeler oluşturmakta olup örneklem büyüklüğünün belirlenmesinde ''bir toplumdaki oranın belirli bir doğrulukla tahmininde'' önerilen bir tablodan yararlanılmıştır. Veriler literatür incelemeleri sonucu oluşturulan kişisel bilgi formu, Roma III kriterleri ve Yaşam Kalitesi (SF-36) Ölçeği aracılığı ile toplanmıştır. Veriler gelişigüzel örnekleme yöntemi ile seçilmiş olup 321 konsipasyonu olan, 321 konstipasyonu olmayan gebe bireyler olmak üzere toplamda 642 gebe birey ile yüzyüze görüşme tekniği ile toplanmıştır. Çalışma gruplarının (konstipasyonu olan ve olmayan) tanımlayıcı özelliklerinin homojenliği kategorik değişkenlerde Pearson Ki-kare testi, sayısal değişkenlerde bağımsız gruplarda t testi (normal dağılıma sahip) ve Mann Whitney U testi (n<30) ile değerlendirilmiştir. İki grubun SF-36 Yaşam Kalitesi Ölçeği alt boyut puan ortalamalarının karşılaştırılmasında bağımsız gruplarda t testi kullanılmıştır. Verilerin normal dağılıma sahip olma durumunun değerlendirilmesinde Kolmogorow-Smirnow testi, skewness ve kurtosis değerleri kullanılmıştır. Konstipasonu olan gebe bireylerin konstipasyonu olmayan gebe bireylere göre düzenli egzersiz yapma (% 5.9), strese sık sık maruz kalma (% 32.4), gebelik öncesi BKİ (% 49.8), mevcut BKİ (% 87.2), toplam öğün sayısı, günlük sıvı tüketme, alaturka tuvalet kullanma (% 77.9), geçmişte konstipasyon görülme (% 58.9), hemoroid ve çatlak gibi sorunların varlığı (% 53.9) açısından anlamlı düzeyde fark olduğu bulunmuştur. Konstipasyonu olan gebe bireylerin konstipasyonu olmayan gebe bireylere göre Yaşam Kalitesi (SF36) Ölçeği'nin alt boyutları olan fiziksel fonksiyon (45.40±20.86), fiziksel rol güçlüğü (21.34±31.32), ağrı (42.94±18.27), enerji/vitalite (22.80±13.82), sosyal fonksiyon (51.25±19.77), emosyonel rol güçlüğü (18.17±30.93), mental sağlık (51.29±16.17) ve genel sağlığın algılanması (44.96±15.45) açısından farkın çok ileri düzeyde anlamlı olduğu belirlenmiştir (p<0.001). Ek olarak konstipasyonun varlığı gebeliğin üç döneminde de gebe bireylerin yaşam kalitesini etkilemiştir.Bu sonuçlar doğrultusunda; gebeliğin her döneminde konstipasyon yaşam kalitesini etkilediği için gebe bireylere konstipasyon ile baş etmeye yönelik sağlık davranışları kazandırılması önerilebilir. Anahtar Kelimeler: Gebelik; Konstipasyon; Yaşam Kalitesi

Constipation is not a disease but a situation that can have various effects on daily life of individuals. Many of the constipation complications seen during pregnancy do not pose a serious threat to the mother and the fetus, but the quality of life of the affected pregnant women may deteriorate. This study is conducted to compare the life qualities of pregnant women with constipation and those without constipation. The universe of the research consists of pregnant woemn who applied to Dr. Ali Kemal Belviranlı Obstetrics and Pediatrics Hospital, and a table was proposed in the estimation of the sample size in the estimation of the proportion in a community with certain accuracy. Personal information form, Rome III criteria and Quality of Life (SF-36) scales that were created as a result of literature examinations were used for data collection. The data was collected by random sampling method and by face to face interview technique from a total of 642 pregnant individuals 321 of which had constipation and 321 of which did not have constipation. The homogeneity of the descriptive characteristics of the study groups (with and without constipation) was assessed by Pearson Chi-square test for categorical variables, t test (normal distribution) for independent variables in the numerical variables and Mann Whitney U test (n <30). Looking at the comparison of SF-36 Quality of Life Scale sub-dimension averages, t test was used in independent groups. Kolmogorow-Smirnow test, skewness and kurtosis values were used in evaluating the normal distribution situation of the data.Significant difference was deteremined in terms of regular exercising (5.9 %), exposure to stress frequently (32.4 %), pre-pregnancy BMI (49.8 %), current BMI (87.2 %), total number of meals, daily fluid consumption, squat toilet use (77.9 %), past constipation (58.9 %) and presence of problems such as hemorrhoids and cracks (53.9 %) in pregnant individuals with constipation compared to pregnant individuals without cponstipation. It was determined that the difference between individuals with constipation compared to individuals without constipation in terms of sub-dimensions of life quality scale (SF36) which are physical function (45.40 ± 20.86), physical role strength (21.34 ± 31.32), pain (42.94 ± 18.27), energy / vitality (22.80 ± 13.82), social functioning (51.25 ± 19.77), emotional role strength (18.17 ± 30.93), mental health (51.29 ± 16.17) and general health perception (44.96 ± 15.45) were found to be highly significant. In addition, the presence of constipation affects the quality of life of pregnant individuals in all three periods of their pregnancy.In line with these results; it is suggested that health behaviors aiming to cope with constipation are given to pregnant individuals because constipation affects quality of life in every period of pregnancy. Keywords: Pregnancy; Constipation; Quality of Life