Meme kanserli kadın hastaların cepten sağlık ödeme maliyetlerinin belirlenmesi üzerine bir araştırma

Abstract

Meme kanseri dünyada ve ülkemizde artan insidans ve prevalans oranlarıyla kadınlarda en çok görülen kanser türüdür ve prevalansı sürekli bir artış eğilimindedir. Bu nedenle meme kanserine bağlı maliyetlerin hem devletler hem de hastalar için ekonomik yük oluşturması kaçınılmazdır. Bu sebeple çalışmamızda meme kanserine bağlı ayaktan tedavi gören hastaların hastalık ve hastalıkla ilişkili cepten sağlık ödeme maliyetlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Nicel bir çalışma olan çalışmamız aynı zamanda sağlık ekonomisi alanında bir çalışma olma özelliği de göstermektedir. Çalışmanın örneklemini bir üniversite hastanesinde ayaktan tedavi gören (kemoterapi ve radyoterapi alan) meme kanseri tanısı almış hastalar oluşturmaktadır. Örneklem seçimi için olasılıksız yöntemden gelişigüzel örneklem yöntemi kullanılmış olup çalışma için etik kurul ve kurum izni alındıktan sonra veri toplama Şubat-Mayıs 2018 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. Konya Valiliği İl Sağlık Müdürlüğü Halk Sağlığı Başkanlığı'ndan elde edilen verilere göre Konya ilinde 2016 yılında 434 kadın 10 erkek olmak üzere toplamda 444 meme kanseri hastası bulunmaktadır. Konya ili yaş ve cinsiyete göre, nüfus verileri de Türkiye İstatistik Kurumu'ndan elde edilmiştir. Çalışmaya araştırmaya katılan meme kanseri tanısı almış 86 hasta dâhil edilmiştir. Yürütülen çalışmada meme kanseri hastalarının meme kanserine bağlı bir yıllık cepten harcamaları 5.616 TL olarak hesaplanmıştır. Konya ili geneli 2018 yılı için ise meme kanseri hastalarının toplam maliyeti 2.493.876,98 TL, kadın meme kanseri hastaları için 2.437.708,56 TL ve erkek meme kanseri hastaları için ise 56.168,4 TL olarak hesaplanmıştır. Hastalar için maliyetin büyük kısmını diğer giderler yani eczaneye ödenen ilaç farkları, aylık kontrollerde ödenen doktor ücreti, ekstra çekilen PET/CT çekimleri, komplikasyonlardan kaynaklı hastaneye gitme, hastalık kaynaklı işten ayrılma ve refakatçinin işe gitmediği günlerin maaşından kesilmesinden dolayı doğan maliyet kalemleri oluşturmaktadır. Diğer giderler dışında sırasıyla yol ( hasta için bir yıllık 813,62 TL, refakatçi için bir yıllık 832,66 TL) ve yemek (hasta için bir yıllık 525,98 TL, refakatçi için bir yıllık 525,98 TL) giderleri gelmektedir. Yol masrafları özellikle ilçelerden gelen hastalar için önemli bir yük olmaktadır ancak bazı ilçe belediyelerinin kanser hastaları için ücretsiz servis olanakları bu maliyeti düşürmektedir. İlçe belediyeleri tarafından kanser hastaları için ücretsiz servis olanaklarının arttırılmasının hastaların yol masraflarını düşüreceği düşünülmektedir. Diğer maliyet kalemlerinin ayrıntılı incelenmesi meme kanseri hastalarının maliyetleri ve bu maliyetlerin azaltılması konusunda yol gösterici olacaktır. Anahtar Kelimeler: Cepten ödeme; Maliye; Meme kanseri; Meme kanseri maliyeti

Breast cancer is the most common type of cancer in women with increasing incidence and prevalence rates in the world and in our country, and its prevalence is on a rise. Therefore, the costs linked to the treatment of breast cancer are an inevitable burden for both governments and patients. For this reason, the work was aimed to determine the amounts of out-of-pocket health care expenses beared by women receiving the treatment of breast cancer. The quantitative study is also a work in the field of health economics. The sample of the study consisted of patients diagnosed with breast cancer (receiving chemotherapy and radiotherapy) in a university hospital. The improbable sampling method was used for the sample selection and the data collection was performed between February and May 2018 after obtaining the permissions from the ethics committee and the institution. According to the data obtained from the Provincial Health Directorate of Konya Governorate, there are a total of 444 breast cancer patients in Konya in 2016, 434 of whom are women and 10 are men. Demographic data of Konya province with regard to the age and gender was also obtained from the Turkish Statistical Institute. 86 patients diagnosed with breast cancer and that took part in the research were included in the study. In the work, one-year out-of-pocket expenses beared by breast cancer patients were calculated as 5,616 TL. In 2018, the total cost of breast cancer patients in Konya was calculated as 2.493.876,98 TL, with 2.437.708.56 TL of the total cost for female breast cancer patients and 56.168.4 TL of it for male breast cancer patients. For the patients, most of the cost is comprised of other expenses such as the amount of money paid to the pharmacy for prescription drugs, costs of which are not totally covered by the state, medical fees paid in monthly controls, extra PET / CT shots, hospitalization due to complications, leave of employment due to illness, and reduction of companion's salary over the days when he / she does not go to work. In addition to other costs, there are travel expenses (813,62 TL for one year, one patient; 832,66 TL for one year, for the accompanying person - companion) and the meal expenses (525,98 TL for the patient and 525,98 TL for the accompanying person), respectively. Travel expenses are a significant burden especially for patients coming from far districts, but some district municipalities offer free shuttles for cancer patients, which reduces the costs. Increasing the number of free shuttle facilities by district municipalities for cancer patients is thought to reduce the travel costs of patients. A detailed review of other cost items will be instructive regarding the costs of breast cancer patients and the reduction of these costs.Keywords: Out-of-pocket expenditures; Finance; Breast Cancer; Cost of breast cancer