Çocukluk çağındaki İTP`li hastalarda interlökin düzeyleri

Abstract

7. ÖZET İTP (Idiopatik trombositopenik purpura), erişkin ve çocuklarda trombositopeni ile karakterize, trombositopeniye neden olabilecek diğer hastalıkların dışlanması ile tanı konulan akkiz otoimmun bir hastalıktır. Otoimmun hastalıklar toplumda aşağı yukan %5-7 oranında ortaya çıkar ve normal tolerans mekanizmasındaki bozukluk sonucu oluşur. İTP'de sitokin yolağındaki disregülasyonun kısmi bir sonucu olarak antitrombosit antikorlarının oluştuğunu ileri süren yayınlar vardır. Zaten çoğu organa spesifik otoimmun hastalıkların kökeninde bozulmuş sitokin salınımı vardır. Yine proinflamatuvar Thl ve otoimmun hastalıklarının temelini kavramada Th2 hücrelerinin önemli olduğu anlaşılmış ve birçok deneysel tedavi modelleri Thl ve Th2'den üretilen sitokinlerin ortadan kaldırılması temeline dayanır. Bu çalışmada otoimmun hastalıkların çoğunda saptanan sitokin anormallmerinin İTP'li hastalarda tespiti, immün komplekslerin ve platelet otoantikorlannm şekillenmesinde sitokin disregülasyonunun sözkonusu olup olmadığının araştırılması amacıyla, Mart 2004 ve Mart 2005 tarihleri arasında Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Pediatri Hematoloji ünitesine başvuran İTP tanısı alan akut ve kronik ÎTP'li hastalar prospektif olarak sitokin ve hematolojik parametreler açısından araştırıldı. Çalışmadaki hastaların 18 'ini (%54,5) erkek, 15 'ini (%45,5) kız olmak üzere toplam 33 İTP hastası oluşturmaktaydı ve erkek/kız oram 1.2/1 idi. Kontrol grubunu ise altısı erkek (%54.5), beşi kız (%45.5) toplam 1 1 çocuk oluşturdu. Hastaların 19'u akut İTP ve 14'ü kronik İTP olgularından oluşmaktaydı. Akut İTP hastalarının yaş ortalamaları 5.8±3.2 yıl, kronik İTP hastalarının yaş ortalamaları 10.4±3.1 yıl, kontrol grubunun ise 5.5±3.2 yıl idi. Kronik İTP hastalarının yaş ortalamaları akut İTP ve kontrol grubuna göre istatistiksel olarak değerlendirildiğinde anlamlı fark bulundu (p=0.024). Akut İTP ile kr. İTP'li hastaların aktif ve remisyon dönemindeki interlökin düzeyleri birbiriyle kıyaslandığı zaman sIL-2R(A), EL-8(A) düzeyleri arasında istatistiksel farklılık bulunmuştur. Akut İTP'de sIL-2R(A) düzeyi kr. İTP'den anlamlı olarak yüksek, IL-8(A) düzeyleri ise anlamlı olarak düşük saptandı. Akut ve kronik İTP'li hastaların aktif dönemindeki interlökin düzeyleri kontrol grubu ile 59kıyaslandığı zaman kr. ÎTP ile kontrol grubu arasında anlamlı fark saptanmadı ancak akut ÎTP 'de aktif dönemdeki IL-8(A) düzeyi kontrol grubuna göre belirgin düşük, sIL-2R(A) düzeyi ise yüksek saptandı. Akut ÎTP'li hastaların aktif ve remisyon dönemindeki serum IL-ip, IL-6, IL- 10 ve TNF-a düzeyleri arasında istatistiksel olarak anlamlı fark yoktu (p değeri sırasıyla: 0.180- 0.155- 0.386 ve 0.266). sIL-2R ve IL-8 düzeyleri arasında ise anlamlı fark bulundu (p değeri sırasıyla: 0.002-0.031). Kronik ÎTP'li hastaların aktif ve remisyon dönemindeki serum; IL-ip, sIL-2R, IL-6, IL-8, İL- 10 ve TNF-a düzeyleri arasında istatistiksel olarak anlamlı fark yoktu (p değeri sırasıyla: 0.285- 0.074-0.075-0.859-0.833 ve 0.663 ). Sonuç olarak hastalığın etiyolojisinde her ne kadar genelde antiplatelet antikorlarım üreten otoreaktif B lenfositler sorumlu tutulsa da, T lenfosit aktivasyonunun ve sitokin yolağındaki disregülasyonun bu otoimmün proçeste önemli bir rol oynadığı düşüncesindeyiz. 60

8. ABSTRACT Immun thrombocytopenic purpura (ITP) is an acquired autoimmun disease characterised by thrombocytopenia that its diagnosis requires excluding other causes of thrombocytopenia in children and adults. Autoimmun diseases occur approximately in 5 to 7 percent of the population and result from altered tolerance mecanisms. There are documented paper claiming anti-thrombocyte antibody production as a result of partial disregulation in the cytokine patway in ITP. There are altered cytokine releases in the pathogenesis of most autoimmun diseases. The proinflammatory roles of Thl and Th2 cells have well been documented so that main therapy strategies have been based on the inhibition of cytokines releasing from Thl andTh2. The aim of this study is to determine cytokine abnormality in ITP as occurs in the most autoimmun diseases and to determine whether there is any cytokine disregulation which leads to anti platelet antibody and immun complex production. For this purpose patients with acute and chronic ITP visited to the department of Pediatric Hematology of Dicle University Medical Research Hospital between March 2004 and March 2005 were evaluted prospectively for the cytokine and hematological parametes. This study consists of 33 patients, 18 males and 15 females. The male/female ratio was 1.2/1. In the control group, there were 11 children included. Six of them were male and five female. Of the patients, 19 were diagnosed as acute ITP and 14 chronic ITP. Mean ages of the patients with acute and chronic ITP, and the control group were 5.8±3.2, 10.4±3.1 and 5.5±3.2 years, respectively. There were statistically significant differences between mean age of the patients with acute and chronic ITP (P=0.024). When interleukin levels of patients with acute and chronic ITP were compared, there were significantly higher levels of sIL-2R and lower levels of IL-8 in patient with acute ITP man in chronic ITP. When interleukin levels of patient with acute and chronic ITP (active and remission periods) were compered with the control group, there were not statistically significant differences from the controls, except for the lower IL-8 and higher sIL-2R levels in acute ITP man in the controls. 61Serum IL-lp, IL-6, IL-10 and TNF-a of patients with acute ITP were not different between active and remission periods (p= 0.180, 0.155, 0.386, 0.266, respectively). However, sIL-2R and IL-8 levels were found to be different between those two periods (p=0.002, 0.031, respectively). Serum IL-lp, sIL-2R, IL-6, IL-8, IL-10 and TNF-a of patients with chronic ITP were not found to be different between active and remission periods (p= 0.285, 0.074, 0.075, 0.859, 833, 0.663 respectively). In conclusion, although anti-platelet antibody producing autoreactive B lymphocytes have been responsible for the etiology of the disease, we suggest that T lymphocyte activation and disregulation in the cytokine pathway may play an important role in this autoimmun procces. 62