Yönetici hemşirelerin kişilik özelliklerine göre yetki devretme düzeyleri

Abstract

Yönetici hemşirenin kişilik özelliği karar alma ve yönetim tarzını da etkilemektedir. Hemşirelik becerilerinin en karmaşıklarından biri olan yetki devri, yönetim alanında en önemli zaman yönetim tekniklerinden biridir. Yetki devri yönetici için zaman yönetimi açısından önemliyken, aynı zamanda çalışanın güçlendirilmesi açısından da önem taşımaktadır. Bu çalışma yönetici hemşirelerin kişilik özelliklerine göre yetki devretme düzeylerini incelemek amacıyla yapılmıştır. Çalışma Konya ilinde bulunan hastaneler içerisinden araştırma için izin veren iki üniversite ve iki özel hastanede çalışan 79 yönetici hemşire ile tanımlayıcı türde gerçekleştirilmiştir. Veriler `Beş Faktör Kişilik Özellikleri Ölçeği` ve `Yetki Devri Ölçeği` kullanılarak 01 Haziran 2017-15 Haziran 2018 tarihleri arasında araştırmacı tarafından toplanmıştır. Verilerin analizinde sayı, yüzde, ortalama, standart sapma, normal dağılan değişkenler için t testi ve tek yönlü ANOVA, normal dağılmayan değişkenler için Kuskall-Wallis testi ve Pearson Korelasyon Analizi kullanılmıştır. Araştırmanın uygulanmasından önce etik kurul izni ve kurum izinleri yazılı olarak alınmış, veri toplama aşamasında yönetici hemşirelerin sözel onamları alınmıştır.Çalışmada yönetici hemşirelerin yaş ortalamalarının 34.54±7.03 olduğu, %63.3'ünün kadın ve %49.4'ünün lisans mezunu olduğu saptanmıştır. Alt kademe yönetici hemşire oranının %78.5 olduğu ve yönetici hemşirelik yıl ortalamalarının ise 7.08±5.36 olduğu belirlenmiştir. Yönetici hemşirelerin, Beş Faktör Kişilik Özelliği Ölçeği'nde bulunan alt boyutlar arasından en yüksek puanı `sorumluluk` (4.11±0.51) alt boyutundan, en düşük puanı ise `duygusal dengesizlik` (3.24±0.48) alt boyutundan aldığı görülmüştür. Yönetici hemşirelerin yetki devri ölçeğinden 2.72±0.19 puan aldığı ve yetki devri tutumlarının orta düzeyde olduğu tespit edilmiştir. Yetki devrini güçleştiren kurumsal faktörler arasında %30.8 oranla yetki devredecek sayıda çalışanın olmamasını belirtmişlerdir. Yönetici hemşirelerin %49.7 oranında izindeyken, %20.1 oranında ünite yönetimi konusunda ve %67.1 oranında bazen yetki devrettikleri saptanmıştır. Lisans mezunu hemşirelerin yetki devretmeye yönelik tutumlarının daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Ayrıca sorumluluk ve geçimlilik kişilik özellikleri ile yetki devri arasında pozitif yönde zayıf ve istatistiksel olarak anlamlı (p<0.05) bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Çalışmanın sonucunda, yönetici hemşirelerin daha çok sorumluluk özelliğine ait kişilik özelliği gösterdiği ve yetki devretme tutumlarının orta düzeyde olduğu belirlenmiştir. Yetki devri yönetici hemşirenin daha çok yönetsel faaliyetlere yönelmesini, çalışanların da gelişimine katkı sağlayarak sorumluluk almasını destekleyeceği için yöneticilerin yetki devrini etkin ve başarılı bir şekilde kullanmaları önerilmektedir.Anahtar Kelimeler: Hemşirelik; kişilik özelliği; yetki devri; yönetici hemşire.

Personal characteristics of nurse managers influenced decision-making and management style. The delegation of authority which is one of the most complicated nursing skills is among the most important time management techniques. While the delegation of authority is significant for the manager in terms of the time management, it is also important in terms of empowering the employees. This study was carried out with the aim of examining the delegation of authority according to their personal characteristics of the nurse managers. The study was conducted with 79 nurse managers working in two universities allowing this study to be conducted and two private hospitals in a descriptive way. Data were collected by the researcher between 01 June 2017-15 June 2018 by using `Five-Factor Personality Characteristics Scale` and `Delegation of Authority Scale`. Numbers, percentage, average, standard deviation, T Test for normally distributed variables one-way, ANOVA, Kuskall-Wallis for non-normally distributed variables and Pearson Correlation Analysis were used to analyse the data. Firstly the ethics committee approval and institution permissions were obtained and verbal permissions were obtained from the nurses for the research.It was determined that the age mean of the nurse managers was 34.54±7.03, 63.3% of them were female and 49.4% of them had bachelor's degree. It was stated that the rate of the junior nurse managers was 78.5% and the junior nursing year averages was 7.08±5.36. It was observed that the nurse managers obtained the highest point from `responsibility` (4.11±0.51) sub-dimension in the Five-Factor Personality Scale and got the lowest point from the `emotional imbalance` (3.24±0.48) sub-dimension. It was determined that the nurse managers obtained 2.72±0.19 point form the Delegation of Authority Scale and their delegation of authority attitudes were at the middle level. They stated that there were not enough employees to delegation of authority among the institutional factors making difficult the delegation of authority at the rate of 30.8%. While the nurse managers were on leave at the rate of 49.7%, it was determined that they delegation of authority on unit management at the rate of 20.1% and delegation of authority sometimes at the rate of 67.1%. It was stated that the attitudes of graduate nurses towards delegation of authority were higher. Furthermore, a positively weak and statistically significant relationship (p<0.05) between responsibility and compatibleness personality traits and delegation of authority was found. As a result of the study, it was concluded that the nurse managers exhibited more personality trait responsibility on responsibility and their delegation of authority attitudes were at the middle level. It is suggested that the nurse managers should tend towards managerial activities more and use delegation of authority of the managers effectively and successfully since this will contribute to the improvement of the employees and provide them to take responsibility.Key Words: Nursing; personality characteristics; delegation of authority; nurse manager.