Hemodiyaliz ve periton diyalizi hastalarında ateroskleroza etkili faktörler, karatis arter intima media kalınlığı ve endotel disfonksiyonu arasındaki ilişki

Abstract

ÖZET Amaç: KVH'lar renal replasman tedavisi (RRT) alan hastalarda morbidite ve mortalitenin en önemli nedenidir. Bu çalışmada, hemodiyaliz (HD) ve periton diyalizi (SAPD) hastalarında ateroskleroza etkili faktörler, karotis arter intima media kalınlığı (IMK) ve endotel disfonksiyonu arasmdaki ilişkinin incelenmesi amaçlandı. Materyal ve Metod: Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Diyaliz Merkezinde programda olan 37 HD ve 33 SAPD hastası olmak üzere toplam 70 hasta (E: 22, K: 48) çalışmaya alındı. Hastalar grup 1 (HD hastalan) ve grup 2 (SAPD hastaları) olarak gruplandırıldı. Yaş ortalaması HD grubunda 44,59±13,57 (18-70), SAPD grubunda 40,52±14,18 (16-64) yıl idi. Çalışmaya en az altı aydır diyaliz programında olan ve kayıtlan yeterli olan hastalar alındı. Diabetes mellitus ve koroner arter hastalığı olan hastalar çalışmaya alınmadı. Hasta bilgileri hasta kayıt dosyalan incelenerek ve hastalar ile görüşülerek elde edildi. Biyokimyasal parametreler, Dicle Üniversitesi Merkez Laboratuarında çalışıldı. Kan örnekleri diyaliz öncesi alındı. Bulgular: Grup 1 ve Grup 2 arasında cinsiyet, sigara içme durumu ve diyaliz yeterliliği (Kt/V) açısından farklılık yoktu (p>0.05). Üre, K ve P değerlerinin HD grubunda anlamlı olarak daha yüksek olduğu görülmektedir. SDBY hastalarında prognostik değeri olan albumin değerinin, SAPD hastalarında daha düşük olduğu görülmektedir (pO.0001). SAPD hastalarında total kolesterol, LDL-C ve HDL-C düzeyi anlamlı olarak daha yüksek bulunmuştur. SAPD grubunda diastolik HT'un daha sık olduğu bulundu. Ancak HT'un kardiovasküler sistemdeki etkilerinin incelenmesi açısından Ejeksiyon Fraksiyonu (EF) ve diyastolik sol ventrikül posterior duvar kalınlığı (LVPWDd) karşüaştınldığında anlamlı farklılık bulunmadı (p>0.05). HD ve SAPD hastalarında inflamasyon göstergelerinde farklılık olmadığı görülmektedir (p>0.05). Kontrol grubu ile karşılaştırıldığında ise HD ve SAPD hastalarında IMK'nın anlamlı olarak artmış olduğu görüldü (pO.0001). Sonuç: Diyaliz hastalarında mortalite ve morbiditenin en sık sebebi KVH'lardır. Bizim çalışmamızın sonucunda, HD ve SAPD arasında kardiyovasküler mortalite göstergesi olarak kullanılan endotel disfonksiyonu ve IMK açısından fark bulunmadı. 37

SUMMARY Aim: Cardiovascular disease (CVD) is the main cause of morbidity and mortality in patients receiving renal replacement therapy (RRT). In this study, it was aimed to investigate of the relation between effective factors on atherosclerosis, intima-media thickness (IMT) of carotid artery and endothelial dysfunction in the hemodialysis (HD) and continuous ambulatory peritoneal dialysis (CAPD) patients. Materials and Methods: 37 HD and 33 CAPD, total 70 patients (M:22, F:48), that were underwent to therapy in Dicle University Medical Faculty Dialysis Center were included the study. Patients were classified into group 1 (HD patients) and group 2 (CAPD patients). In HD group, mean age was 44,9±13,57 (18-70) and in CAPD group mean age was 40,52±14,18 (16-64) years. Patients that were included to study were undergoing to dialysis at least six mounts and records of them were enough. Patients that have DM and coronary artery disease were excluded. Patient information's were obtained by examining patients' record and by interviewing with patients. Biochemical parameters were studied at Dicle University Central Laboratory. Blood Samples were taken before dialysis. Results: There was not difference between group 1 and group 2 according to sex, smoking status and dialysis adequacy (Kt/V) (p>0,05). In HD group, urea, K and P values were seen higher significantly. Albumin, that has a prognostic value in ESRD, was seen lower in CAPD patients (pO.0001). Total cholesterol, LDL-C and HDL-C levels were significantly higher in CAPD patients. Diastolic hypertension was more frequent in CAPD group. However, when ejection fraction (EF) and diastolic left ventricle posterior wall thickness (LVPWDd) were compared, there was not significant difference (p>0,05). There were not differences in inflammation indicators between HD and CAPD patients. When compared to control group, IMT was significantly increased in HD and CAPD patients (pO.0001). Conclusion: The most frequent cause of mortality and morbidity in dialysis patients is CVD. As a result of our study, there was not difference according to endothelial dysfunction and IMT between HD and CAPD patients that can be used as an indicator of cardiovascular mortality. 38