Adölesanlarda sağlık okuryazarlığının riskli sağlık davranışları üzerindeki etkisi

Abstract

Adölesan dönem yaşam biçimi ve davranışların şekillendiği bir dönemdir. Bu dönemde kazanılan davranışların etkisi yaşam boyu devam etmektedir. Olumlu sağlık davranışları sağlığın korunup geliştirilmesine katkı sağlarken olumsuz sağlık davranışları ise mortalite ve morbidite oranlarında artışa neden olmaktadır. Sağlıkla ilgili bilgiye ulaşma, anlama, değerlendirme ve uygulama süreçlerini içinde barındıran sağlık okuryazarlığı kavramı adölesan dönemde önemli bir etkiye sahiptir. Bu çalışma adölesanlarda sağlık okuryazarlığının riskli sağlık davranışları üzerindeki etkisini değerlendirmek için yapıldı.Bu çalışma kesitsel tiptedir. Çalışma 2018-2019 eğitim-öğretim yılında Meram Şifa Hatun MTAL ve Kozağaç MTAL'nde öğrenim görmekte olan öğrenciler üzerinde gerçekleştirildi. Veriler 2019 yılının Şubat ayında toplandı. SPSS paket programına girilerek analizi yapıldı.Çalışmada Meram Şifa Hatun MTAL'nden 191, Kozağaç MTAL'nden 191 olmak üzere toplamda 382 öğrenciye ulaşıldı. Çalışmaya katılan öğrencilerin sağlık okuryazarlığı puanı ortalaması (TSOY-32) 34.35±8.70 olarak, Riskli Sağlık Davranışları Ölçeği (RSDÖ) puan ortalaması 44.90±7.77 olarak bulundu. TSOY-32 indeks puan ortalaması arttıkça RSDÖ puan ortalamasının azaldığı tespit edildi. Adölesanlarda görülen riskli sağlık davranışlarını azaltmak için sağlık okuryazarlığı seviyesinin yükseltilmesi gerekmektedir.

Adolescent is a period in which life style and behaviors are shaped. The effects of the behaviors gained during this period continue throughout life. While positive health behaviors contribute to the protection and improvement of health, negative health behaviors lead to an increase in morbidity and mortality rates. The concept of health literacy, which includes the processes of accessing, understanding, evaluating and applying information about health, has an important effect in adolescence. This study was conducted to evaluate the effect of health literacy on adolescent risk behaviors.This study is of cross-sectional type. The study was carried out on the students of Meram Şifa Hatun MTAL and Kozağaç MTAL in 2018-2019 academic year. Data were collected in February 2019. SPSS package program was entered and analyzed.In this study, a total of 382 students were reached, including 191 from Meram Şifa Hatun MTAL and 191 from Kozağaç MTAL. Average health literacy score (THL-32) of the students participating in the study was 34.35 ± 8.70 and the avarage score of Risky Health Behaviors Scale (RHBS) was found as 44.90 ± 7.77. It was found that mean health risk behaviors score decreased as the mean health literacy score increased. In order to reduce the risky health behaviors seen in adolescents, the level of health literacy needs to be increased.