İlköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin öğretim yöntemlerini kullanma yeterlikleri (Diyarbakır örneği)

Abstract

ÖZET Araştırma problemi; `İlköğretim Okullarında görev yapan öğretmenlerin öğretim yöntemlerini kullanma yeterlikleri nasıldır?` biçiminde oluşturulmuştur. Bu araştırmanın amacı İlköğretim Okullarında görev yapan öğretmenlerin öğretim yöntemlerini kullanma yeterliklerini ortaya koymak, görülen eksiklikleri tespit etmek, öğretim yöntemlerinin tam ve doğru kullanılması için nelerin yapılabileceğini belirlemektir. Araştırma Diyarbakır il merkezindeki ilköğretim okullarında çalışan öğretmenler ile sınırlıdır. Yöneticiler, köy ilköğretim okulları ve orta öğretim kurumlan araştırma kapsamı dışında tutulmuştur. Araştırmanın evrenini; Diyarbakır merkezinde bulunan 71 ilköğretim okulunda çalışan 3317 öğretmen oluşturmaktadır. Örnekleminde ise; oransız küme örnekleme yöntemi ile seçilen, 14 ilköğretim okulunda çalışan 386 öğretmen bulunmaktadır. Veriler araştırmacının geliştirdiği 35 soruluk anketle elde edilmiştir. Ankette öğretmenlerin yeterliklere ilişkin algı düzeyleri, beş seçenekli likert ölçeği ile saptanmıştır. Anketin içeriği beş ana boyuttan oluşmaktadır; 1. Anlatım yöntemi, 2.Tartışma yöntemi, 3. Problem çözme yöntemi, 4. Örnek olay incelemesi yöntemi, 5. Gösterip yaptırma yöntemi. Verilerin çözümlenmesinde; Ortalama, Standart Sapma, `t` Testi, Tek Yönlü Varyans Analizi kullanılmıştır. Varyans Analizinde, değişkenler arasındaki farkın kaynağı; `Scheffe` anlamlılık Testi ile bulunmuştur.Araştırmanın bulguları şunlardır; 1. İlköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin öğretim yöntemlerini kullanma yeterlik düzeyleri `orta`dır. 2. Anlatım yöntemini kullanma yeterlik düzeyine ilişkin öğretmen algıları derecesi `çok`tur. Bu yöntemin kullanılmasında branş, cinsiyet, kıdem, mezun olunan okul değişkenlerine göre aralarında anlamlı fark yoktur. 3. Tartışma yönteminin kullanma yeterlik derecesi `çok`tur. Bu yöntemin kullanılmasında branş, cinsiyet, kıdem, mezun olunan okul değişkenlerine göre aralarında anlamlı fark yoktur. 4. Problem çözme yönteminin kullanma algı derecesi `orta`dır. Bu yöntemin kullanılmasında kıdeme göre öğretmen algıları arasında anlamlı fark olduğu saptanmıştır. Branş, cinsiyet ve mezun olunan okula göre anlamlı fark oluşmamıştır. 5. Örnek olay incelemesi yönteminin kullanma algı derecesi `orta`dır. Öğretmen algılan arsında kıdem ve mezun olunan okul değişkenlerine göre anlamlı fark olduğu saptanmış, branş ve cinsiyet değişkenlerine göre anlamlı fark olmadığı görülmüştür. 6. Gösterip yaptırma yönteminin kullanma algı derecesi `orta`dır. Öğretmen algılan arsında mezun olunan okul değişkenine göre anlamlı fark olduğu saptanmış, kıdem, branş ve cinsiyet değişkenlerine göre anlamlı fark olmadığı görülmüştür.

IV ABSTRACT The problem of investigation is constituted like; `how is the teaching methods of teachers at primary school`. The goal of this investigation is to expose the using teach, teach methods by teachers at primary school, to find out insufficiency and to determine what can we do for the using correct teach methods. The study has been limited to the administrators working for elementary schools in the center of Diyarbakır Province. The secondary schools have not been included in the study. The population of this study include 3317 teachers at 71 elementary schools subjected to migration from rural to urban the areas. The sample of the study was composed of 386 randomly selected teachers working for 14 elementary schools. The data were collected by administering 35 item likert type instrument developed by the researcher. The items of the instrument can be grouped under five dimensions; 1) exposition method, 2) discussion method, 3) solving problem method, 4) sample event study method, 5) show and done method. In order to analyze the data collected, mean, standart deviation, `t` test, oneway variance analysis were used. After analyzing the following findings have been reached; 1. The suffiency of the using teach methods by primary school teachers are medium level.2. The degree of teachers perception are too much about the level of using exposition method There is no meaningfol defferences at the using of this method according to the branch, sexuality, seniority and graduate school factors. 3. The degree of sufficiency using discussion method is too much. There is no meaningful differences at the using of this method according to the branch, sexuality, seniority and gratuate school factors. 4. The degree of using solving problem method is medium level There is a meaningful differences between teachers perception according to their seniority however meaningful differences according to the branch and sexuality, 5. The degree of using sample event study method is medium level. There is a meangful differences between teachersperception, according to their seniority and greduate school factors. But there is no meaningful differences according to the branch and sexuality. 6. The degree of using show and done method is medium level. There is a meaningful differences between teachers perception according to their graduate school, and there is no meaningful differences according to their branch, seniority and sexuality factors.