İnsan hakları ve liberalizm

Abstract

İnsan hakları kavramı, bugün evrensel kabul gören temel bir değeri ifade etmektedir. Günümüz dünyasında insan hakları, bir bütün olarak, siyasal düşüncelerin ve yönetimlerin saygınlık ve meşruluk ölçütü haline gelmiştir. İnsan haklarım içselleştirmemiş bir siyasal düşüncenin veya bu hakları pervasızca ihlal eden bir siyasal yönetimin, saygı görmesi ve meşru kabul edilmesi mümkün değildir. Bu nedenle, bütün siyasal sistemler ve yeryüzündeki hemen hemen tüm devletler, insan haklarım, en azından sözsel anlamda, kabul etmekte, ona saygı göstereceğini ilan etmektedir. Bu durum, insan hakları düşüncesinin evrensel bir onaya sahip olduğunu çok açık bir şekilde göstermektedir. Ancak insan hakları konusunda evrensel bir mutabakatın bulunması, bu konuda tartışmaların bittiği anlamına gelmez. Paradoksal bir durum olarak, insan haklarının en çok tasvip gördüğü bu dönemde, bu kavrama ilişkin eleştirilerin de arttığı görülmektedir. Bu çalışmada, özellikle insan haklarının kapsamına ve evrensellik iddiasına yönelik tartışmalara yer verilmiş ve bu tartışmalar liberal bir perspektifle değerlendirilmiştir. Çalışmanın giriş bölümünde, insan hakları ve liberalizm kavramlarının genel olarak neyi ifade ettiği ve bu kavramların Türkiye'de nasıl algılandıktan üzerinde durulmuştur. Birinci bölümde, günümüzdeki İnsan haklarına ilişkin aktüel tartışmaları daha iyi anlayabilmek için, bu doktrinin felsefi arka planı ana başlıklarıyla aktarılmış ve insan haklarının bugün bu kadar büyük bir güç kazanmasında, bu büyük tarihsel ve düşünsel birikimin önemine değinilmiştir. İkinci bölümde, insan haklarının kapsamı ve statüsüne dair günümüz düşünce dünyasında devam eden tartışmalara yer verilmiş ve insan haklarının kendinden bekleneni yerine getirebilmesi için, bu konudaki belirsizliğin giderilmesi gerektiğine işaret edilmiştir. Üçüncü bölümde, İnsan haklarının evrenselliğe karşı öne sürülen itirazlara ve bunlara karşı insan haklarının evrenselliğini savunanların görüşlerine yer verilmiş ve insan onuruna yakışan bir yaşamı tesis etmek için, bu hakların evrenselliğinin her zaman ve her yerde savunulmasının zorunluluğuna değinilmiştir. Sonuç bölümünde ise, daha yaşanılır ve daha değerli bir dünya yaratmak için İnsan haklarının daha da geliştirilmesi, işlevsel kılınması ve korunması gerektiği belirtilmiş ve bu bağlamda yapılması gerekenler birkaç başlık altında sıralanmıştır.

Human rights concept expresses a basic worth that is universally accepted. In today's world, human rights, becomes the criterion of esteem and legitimacy of political ideas and administirations entirely. It's impossible to be respected and accepted legal for a political idea which doesn't appropriate the human rights or for a politic administration that breaks those rights fearlessly. There for, all the political systems and almost the states in the world declares, at least at the speeches, to accept and to respect the human rights. This shows clearly that human rights idea has a univeral approval. There is a universal agreement about human rights but, it doesn't mean the discussions is over. It is a paradoxical situation that the critism about human rights increased at a period it is mostly approved. This study includes especiaaly the discussions are appreciated by a liberal perspective. In the introduction, what human rigts and liberalism consept means in general and how these concepts are perceived in Turkey is studid. In the first part, the background of today's human right's philosophica doctrine is told with the main titles to realize better the modern discussions about human rights and the importance of historical and mental accumutation that lets the human rights getting such a big power today. The second part includes the discussions about human rights consept and it's status that goes on todays's mind world and to remove the vogueness about human rights, to perform as expected from it. The third part includes the objections about human rights universality against them and the necessity to support the universality of this rightsanywhere anytime to establish a life wihch human honor deserves. In the conclusion, it's painted out that the human rights should be developed and protected more, should be processed to create a better life and a worthy world and what is needed for these, are ranged with some titles.