Adalet Ağaoğlu insan ve eser

Abstract

Adalet Ağaoğlu İnsan ve Eser adlı çalışmamızı dört ayrı bölüme ayırarak inceledik. Birinci bölümde yazarın hayatı, sanat-edebiyat ve siyasi görüşleri ile eserlerini ele aldık. Burada Ağaoğlu'nun aile yapısı, edebiyata nasıl merak sardığı, iş hayatı ve evliliği, roman ve hikâye yazarlığına yönelişi, kendisi için bir dönüm noktası olan geçirdiği trafik kazası ve yazarlığı süresince maruz kaldığı suçlama ve eleştirileri değerlendirmeye aldık. Tezin ikinci bölümünde ise yazarın Ölmeye Yatmak, Bir Düğün Gecesi, Hayır, Fikrimin ince Gülü, Yazsonu, Üç Beş Kişi, Ruh Üşümesi, ve Romantik Bİr Viyana Yazı adlı sekiz romanını inceledik. Romanların değerlendirilmesini tek tek ele alarak, yapı ve tematik kurgu ekseninde inceledik. Bu eserlerin, kimlik ile isim ve içerik unsurlarım da yine bu çerçevenin içerisinde tuttuk. Eserlerdeki olay örgülerini ise, aksiyona devinim kazandıran dönemeçleri belirleyerek, teknik bir perspektifle gözlemledik ve buradaki unsurları maddeleştirerek bir ölçüde özetleme şeklinde değerlendirdik. Romanlardaki şahıs kadro larını ise, karakter oluşturma ve başkişi, norm, kart ve fon karakterler şeklinde üstlendikleri misyon çerçevesinde ve sahip oldukları psikolojik ve sosyolojik devinimler paralelinde, kategorilere ayırarak tanımladık. Tematik kurgudaki temaları ise, eserdeki yoğunluk ölçülerini dikkate alarak sıraladık. Bu bölümde, yine romanda dramatik aksiyona katkı sağlayan; kişi, kavram ve sembol değerleri, Kora şeması eşliğinde yansıtarak, mevcut yapılanmaya farklı bir bakış açısı getirdik. Her eserin sonuç bölümünde ise, genel bir yargıya gidilen özellikleri belirledik. Tez çalışmasındaki üçüncü bölümde ise, yazarın dört hikâye kitabında yer alan hikâyeleri ve bir edebiyat dergisinin Öykü 2000 olarak verdiği kitaptaki hikâye de dahil olmak üzere toplam otuz sekiz hikâyesini değerlendirmeye aldık. Bu hikâyeleri genel bir bakış açısı ile inceledik. Hikayelerdeki ortak yapı, tematik inceleme, zaman ve mekan özellikleri ile karakter oluşumunu bu bölümde değerlendirdik. Ortak yapıda; yazarın olay örgüsünü kurma özelliği, çerçeve vak'a oluşturma niteliği ve vak'aya devinim kazandıran içerik özelliklerinin gelişim periyodu dikkate alınmış ve bu hususiyetler, incelemenin sonunda genel bir yargı perspektifinde özetlenmiştir. TematikII incelemede roman incelemelerinde olduğu gibi, temalar yoğunluk dereceleri ölçüsünde ele alınıp ortak nitelikleri örnekler eşliğinde belirtilmiştir. Zaman ve mekan unsurlarında ise yine Ağaoğlu'nun karakteristik özelliğinden yansıyan hususiyetler tespit edildi. Kısa zaman özelliklerinin yoğun işlendiği hikâyelerde, kapalı-dar ve açık-geniş mekan özelliklerine dikkat çekildi ve buradaki psikolojik devinimlerin etkisi önemle gösterildi. Hikâyelerde karakter oluşumu bölümünde ise yine bütün hikâyeleri kapsayan detaylı bir genelleme yapıldı ve yazarın karakter oluşumunda tasarımına ivme kazandıran etkiler, madde başlıkları ile sunuldu. Adalet Ağaoğlu İnsan ve Eser adlı tez çalışmasının dördüncü ve son bölümünde ise roman ve hikâyelerde kullanılan dil ve üslup özelliklerine değinildi. Burada, sekiz roman ve dört hikâye kitabındaki 8280 cümle, yapı özellikleri bakımından incelendi. Bu cümle yapıları oluşturulan tabloda, kullanıldıkları oranlar nispetinde tespit edilip genel sonuca yönelik bir çerçevede değerlendirildi. Bu sonuç perspektifinde özellikle geçen yıllardaki sosyal, psikolojik ve ekonomik gelişmeler dikkate alınarak yazarın dil ve üslubunda ne gibi reaksiyonların meydana geldiğine yönelik yorumlar getirildi. Çalışmanın sonunda bizden sonraki araştırmacılara kaynak ve fikir vermek amacıyla genel bir bibliyografya düzenlendi.

We have examined our study, Adalet Ağaoğlu însan ve Eser and we seperated it into four parts. In the first part, we have examined the life of the author, her political, literary also her ideas about at and her studies. In this part we have examined her family life, how she wondered literature, her working life and marriage, her tender to be a novelist, the traffic accident which became an important event in her life and the blames and critics that she was exposed to. In the second part of thesis we have also examined the eight novels of the author, Ölmeye Yatmak, Bir Düğün Gecesi, Hayır, Fikrimin İnce Gülü, Yazsonu,Üç Beş Kişi, Ruh Üşümesi and Romantik Bir Viyana Yazı. Considering the evoluation of the novels one by one, we have scrutinized them in the frame of styles and themes fictions. We have also put the identity, name and content of these novels in the same frame. We have also observed the order of the events of these novels by determining the culves which gave an actional movement with a technical perspective and we have evaluated these elements making a short summary of them. We have defined the characters of the novels putting them into categories parallel to forming characters and the main characters, norm and fon characters and the psychological and sociological movements. We have ordered the themes of the thematic fancy by taking consideration of the density criterion. In this part we have brought a different point of view to the present construction with person, concept and symbol values, providing a support to the dramatical action in the novel, reflecting them with a Kora diagram. At the final part of every study, we have defined the specialities that reached to a generel thought. At the third part of the thesis study, we have evaluated thirty eight stories totally, consisting the stories in the author's four story books and also the story 'Öykü 2000' which took place at a literature magazine. We examined these stories in a general view. In this section we have evaluated the common construction, thematic examine, forming characters with time and place specialities in these stories. At this common construction the speciality of the author's forming the orders of the events, the quality of forming a frame event and the specialities of the improved period that gave a movement to the events were taken into consideration and these specialities were summarized in aIV general view of perspective at the end of the investigation. As in the study of the novels also in the thematic study, the themes were evaluated with their degrees of density and its common specialities were determined by giving examples. Also at the point of time and place, some specialities reflecting Ağaoğlu's characteristics were found out. Closed-narrow and opened-wide places were pointed in these stories which the short time specialities were examined the effects of the phycho logical movements here were seriously pointed. At the section of forming characters in these stories, a detailed generalization were done and the effects which helped the author to form characters and gave a greater acceleration to the author's opinion, were presented order by order. At the forth and last section of the thesis study, Adalet Ağaoğlu İnsan ve Eser, the language and style specialities being used at the novels and stories, were mentioned. Here, in this section, 8280 sentences in the eight novels and four story books were studied with their construction specialities. These sentence constructions were established in the ratio of which they were used in the diagram and they were evaluated in the frame of a general result. İn this final perspective, especially the social, pschological and economical improvements were taken into consideration and some comments were made about what kind of reactions happened at the language and style of the author for the recent years. To be a source for the future researchers, a general bibliography has been arranged at the end of the study.