Güneydoğu Anadolu bölgesinde eğitimin fırsat eşitliği açısından değerlendirilmesi

Abstract

Bu araştırma, Güneydoğu Anadolu Bölgesinde eğitimi, fırsat eşitliği açısındandeğerlendirmek amacıyla yapılmıştır.Araştırmada ilk olarak eğitim ile ilgili kavramlar, eğitimin geçirdiği aşamalaraçıklanmıştır. kinci olarak eğitimde fırsat eşitsizliğine sebep olan etmenlerbelirtilmiştir. Eğitimde fırsat eşitliğini engelleyen ekonomik sosyal etmenlerdenekonomi, çalışan çocuklar,aile nüfusunun kalabalık oluşu, eğitimde cinsiyet ayrımcılığıve göç etmeni; Güneydoğu Anadolu Bölgesine özgü yönleriyle incelenerek veeşitsizlikler haritalarla desteklenerek açıklanmaya çalışılmıştır.Araştırmada üçüncü olarak, Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde eğitimde fırsateşitliğini engelleyen eğitimsel dengesizlikler tablolar halinde sunulmuştur. Tablolardailk olarak 1998-99 yılları arası örgün eğitimin her kademesinde okullaşma oranlarıverilmiştir. Bölgedeki eğitimsel eşitsizlikler olarak özel eğitim, okulöncesi eğitim,ilköğretim, ortaöğretim kurumlarında okul/sınıf, öğrenci, öğretmen unsurları, kız erkekoranları; yükseköğretimde öğretim elemanları, birleştirilmiş sınıflar, kapalı köy okulları,normal- ikili öğretim unsurlarının istatistiksel verilerinin Türkiye geneline oranınıntespit edilip değerlendirmesiyle belirlenmiştir. Tablolarda son olarak Türkiye veGüneydoğu Anadolu Bölgesinde yıllar itibariyle ilkokul, ortaokul, lise, üniversite,öğretim elemanları ve halk kütüphaneleri sayılarında orantılı, birbirine paralelilerlemenin, fırsat eşitliğine yönelik gelişmelerin yaşanıp yaşanmadığı tespit edilmiştir.Sonuç ve değerlendirme kısmında ise, araştırmanın bulgularından hareketedilerek varsayımların doğruluğu test edilmiştir.

This research has been done in order to evaluate the education in South-EasternAnatolia Region in respect of opportunity-equality.First, some instructions related to education and the steps that education processpasses through have been explained. Second, some factors causing opportunity-inequality in education have been explained. Social and economical factors that hinderthe opportunity equality such as economy, laboring children, the crowded members ofthe family, the sex discrimination in education and immigration have been focused onand the inequalities have been tried to be explained with support of maps.Next, this research has presented the educational imbalance, with tables, whichhinders the opportunity-equality in education of the South-Eastern Anatolia Region. Inthe tables first the rate of schooling for every grade of formal education between 1998-1999 years has been given. The inequalities in the region have been determined asprivate education, pre-school education, school/class, student, teacher elements in theprimary school education, secondary school education, girl- boy rates; high schooleducation, staff, united classes, disfunctioning village schools, normal or evening paidschool. In the table finally it has been determined whether the number of primaryschools, secondary schools, high schools, universities, teaching staff, and the libraries ofthe South-Eastern Anatolia Region has been developed on a par with the other regionsor not.As for the consequence and the evaluation part, the fortification of the theorieshas been tested considering the findings of the study.