Eğirdir Gölündeki kerevit (astacus leptodactylus salinus nordman 1842) populasyonunun bazı özellikleri ve hastalığının morfolojik incelenmesi

Abstract

ÖZET Bu çalışmada, Eğirdir Gölü tatlısu İstakoz (A. leptodactylus salim/s Nordman 1842) populasyonunun } boy, ağırlık ve eşey kompozisyonunu, yumurta verimliliğini, üreme periyodunu, boy - ağırlık ilişkilerini, kabuk değiştirme mevsimi ve hastalık durumunu tespit etmek amacıyla Haziran 1995 ile Mart 1996 tarihleri arasında, kerevit sepetleri kullanılarak avlanan 812 birey incelendi. İncelenen örneklerin % 37.81'ni dişilerin, % 62.19'nu erkeklerin oluşturduğu, erkeklerin 50-165 mm., dişilerin 51-155 mm. boylar arasında yer aldığı saptandı. Örneklerin % 34.87,sini 90 mm/ den küçük (50-89mm), % 65.13'nü 90mm/den büyük kerevitlerin oluşturduğu tespit edildi. Aynı boy gruplarındaki dişi ve erkek örnekler için tespit edilen boy ve ağırlık ortalamaları arasında önemli bir fark olduğu, her iki eşeyin matematiksel ( W= a Lb ) olarak incelenen boy-ağırlık ilişkilerinde ve bu ilişkilere ait parametre değerlerinde (a, b) mevsimsel değişiklikler tespit edildi. Eğirdir Gölündeki kerevitlerin vücut ağırlığındaki en önemli artışlar Haziran ayından Eylül sonuna, en önemli azalma ise Ocak ayından sonra görülmüştür. Toplam 307 dişi ve 505 erkeğin boy-ağırlık ilişkisi; LogW = - 4.057246 + 2.774990 x LogL, LogW = - 4.700196 + 3.125897 x LogL olarak hesaplandı. Dişilerin ortalama boyu 92.67 mm., ortalama ağırlıkları 29.18 gr., erkeklerin ise 107.21 mm. ve 52.91 gr. olarak bulundu. Dişi kerevitler arasında 74 mm' den küçük bireylerde yumurta görülmedi. 85 mm/ den büyük dişi kerevitlerin tamamının yumurtalı ve olgunlaştığı saptandı. Boy-yumurta sayısı arasındaki ilişkiye ait; LogF - - 1.476113 + 1.910215 x LogL denklemi ile r = 0.789917 korrelasyon katsayısı elde edildi. Vücut ağırlığı - yumurta sayısı ilişkisi için de; LogF - 1.282176 + 0.701295 x LogW denklemi ve r - 0.794880 korrelasyon katsayısı elde edilmiştir. Yumurta verimliliğini boydan çok bireyin ağırlığının etkilediği ortaya çıkmıştır. Boyları 74-150 mm. arasındaki dişilerin yumurta sayılan 114-463 adet olarak tespit edildi. Eğirdir Gölü kerevitlerinin Mayıs sonunda üreme faaliyeti gösterdiği ve Haziranın ilk haftasından itibaren kabuk değiştirdiği saptandı. Gölden avlanan 812 kerevitin % 41.99'u hastalıklı ve % 58.0Lİ sağlıklı bireyler olarak tespit edildi.

ABSTRACT In this study, 812 freshwater crayfish (A. leptodactylus salinus Nordman 1842) caught by the trap used between June 1995 and March 1996 were investigated in order to determine their lengths, weights and sex composition, length-weight relationships, moult and disease situation. The samples investigated which were consisted of 37.81% females and 62.19% males and were found length group between 50 - 165 mm. males and 51 - 155 mm. females. 34.87 % of the samples was shorter (50-89mm) and 65.13 % was longer than 90mm. (90-167 mm.). It was found that there was significant difference between the mean length and weight of the male and female samples belonging to the same length group. Apart from that the seasanol variations of the length-weight relationships (a,b) were also determined (W= aLb). In Eğirdir lake, a considerable increase of crayfish body weight were investigated between June and the end of September and decreasing body weight after January was determined. The length-weight relationships of 307 females and 505 males were determined as ; LogW= -4.057246 + 2.774990xLogL LogW= -4.700196 + 3.125897xLogL, respectively. The average length and weight of the females were 92.67mm. and 29.18 gr., the corresponding values of males were found as ; 107.21mm. and 52.91 gr. respectively. There were no egg formation observed in the female samples having a length less than 74mm. However, all of the females having lengths longer than 85mm. were found to be totally matured and carrying eggs. The relationship and the correlation coefficient of length-number of the eggs of the females were deduced as ; LogF- -1.4761 13 + 1.910215 xLogL and r = 0.789917. The relationship and the correlation coefficient of the body weight - number of the eggs were found as ; LogF= 1.282176 + 0.701295xLogW and r = 0.794880. This shows that the fecundity is effected much were by the body weight than body length. It is determined that the number of the eggs of females having a body length between 74- 150mm. ranges between 114 and 463. It is also determined that the reproduction period of the freshwater crayfishes in the lake starts at the end of May and comes to and in the first week of June, when moulting occurs. 41.99% of the totally 812 crayfishes that were caught were found to be infected and 58.01% were found to be healty.