Eğitim fakülteleri öğretim elemanlarının örgütsel stres değişkenlerine ilişkin görüşlerinin değerlendirilmesi (Dicle, Fırat ve İnönü üniversiteleri örnekleri)

Abstract

Bu araştırmanın amacı; Dicle, Fırat ve nönü Üniversiteleri EğitimFakültelerinde görevli öğretim elemanlarının örgütsel stres değişkenlerine ilişkin görüşlerinibelirlemektir.Araştırmanın evren ve örneklemini, Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi,Fırat Üniversitesi Eğitim Fakültesi ve nönü Üniversitesi Eğitim Fakültelerinde görevli 242öğretim elemanı oluşturmaktadır. Evrendeki tüm deneklere ulaşılmaya çalışılmış ancakdeneklerin 175'ine anket uygulanmış ve bu anketlerin de ancak 164'ü değerlendirmeyealınmıştır.Araştırmada bilgi toplama aracı olarak Pehlivan (1993) tarafından geliştirilen ve yinePehlivan tarafından ?Eğitim Yönetiminde Stres Kaynakları? adlı doktora tezinde kullanılananketten yararlanılmıştır.Araştırmada ilgili anketin ?örgütsel stres kaynakları? ve stresle başa çıkma yolları?naait boyutları ele alınmıştır.Verilerin analizi ve yorumunda t-testi ve tek yönlü varyans (One-Way) analizindenyararlanılmıştır. Bu analizler sonucunda sorulara verilen yanıtların frekansları, yüzdeleri,ortalamaları, standart sapmaları ve aritmetik ortalamaları hesaplanmıştır. Anlamlılık düzeyi0.05 olarak alınmıştır.Araştırma verilerinin değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki bulgular elde edilmiştir.Öğretim elemanlarının işlevsel çevrenin görev yapısı boyutuna ait streskaynaklarına ilişkin görüşleri arasında statü, cinsiyet ve medeni durum değişkenlerinegöre anlamlı fark saptanmıştır.Öğretim elemanlarının işlevsel çevrenin yetke yapısı boyutuna ait streskaynaklarına ilişkin görüşleri arasında cinsiyet ve medeni durum değişkenlerine göreanlamlı fark ortaya çıkmıştır.Öğretim elemanlarının işlevsel çevrenin üretim yapısı boyutuna ait streskaynaklarına ilişkin görüşleri cinsiyet ve medeni durum değişkenlerine göre anlamlıfark görülmüştür.Öğretim elemanlarının toplumsal çevrenin kümeleşme yapısı boyutuna ait streskaynaklarına ilişkin görüşleri arasında medeni durum değişkenine göre anlamlı farkvardır.Öğretim elemanlarının toplumsal çevrenin kültür yapısı boyutuna ait streskaynaklarına ilişkin görüşleri medeni durum değişkenine göre anlamlı farkgöstermektedir.Öğretim elemanlarının stresle başa çıkma yollarına ilişkin görüşleri arasındaalan ve medeni durum değişkenlerine göre anlamlı fark göstermektedir.

The purpose of this study is to determine views of teaching staff at colleges ofeducation from Dicle University, nönü University, and Fırat University on organizationalstress factors.The sample of the study is 241 teaching staff currently teaching in these colleges. Thetotal number of returns for the surveys has been 175, and 164 of them have been foundsuitable for evaluation.The survey instrument used in the study has been adopted from nayet Pehlivan?s(1993) survey used in his dissertation titled ?Sources of Organizational Stress?.In this study, two sections of Pehlivan?s survey were used for analysis: ?sources oforganizational stress? and ?ways to overcome stress.?T-test and One-Way variance were used for data analysis. After these analyses,frequency, percent, mean, standard deviation and arithmetic means of responses weredetermined. 0.05 was determined as the significance level.Below are some important findings from the study:In terms of the teaching staff?s perception of stress sources resulting from theauthority structure of functional environment, gender and marital status were found assignificant variables.In terms of the teaching staff?s perception of stress sources resulting from theproduction structure of functional environment, gender and marital status were foundas significant variables.In terms of the teaching staff?s perception of stress sources resulting from thegrouping structure of social environment, marital status was found as a significantvariable.In terms of the teaching staff?s perception of stress sources resulting from thecultural structure of social environment, marital status was found as a significantvariable.In terms of the teaching staff?s perception of ways to deal with stress, spaceand marital status were found as significant variables.