Liselerde okutulan `Türkiye Cumhuriyeti İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük` ders kitaplarında ulus, ulusçuluk ve ulus-devlet kavramları (1944-2007) (bir içerik analizi çalışması)

Abstract

Son iki yüzyılda üzerinde en fazla durulan ve tartışılan kavramlardan biri olan ?ulus? kavramı, kişilerin ya da toplumların kendilerini ifade ettikleri bir ?kimlik? türüdür. ?Ulus kimliği? kuşkusuz devletlerin yahut toplumların toplumsal ve kültürel pratiklerine göre farklılıklar gösterir. Bu farklılıklar, aynı ?ulus-devlet? yapısı içerisinde de çeşitli geçişkenlikler gösterebilir.Devletlerin ya da toplumların uluslaşmaları bir süreç içerisinde gerçekleşir. Bu süreç, birçok Orta ve Doğu Avrupa ulusçuluklarında olduğu gibi Türkiye'de de dil, kültür ve ortak soydan gelme kriterlerinden bir veya birkaçının yurttaşlarda bir araya gelmesiyle gerçekleşmiştir.Yurttaşlarda ulusal bir kimlik yaratma anlamında ?tarih?in rolü belirleyicidir. Tarihin inceleme alanı, Fransız İhtilali'yle başlayan ?uluslaşma? ve ?ulus-devlet? oluşturma sürecinde coğrafi ve dinsel alandan çıkıp ulusal bir alana kaymıştır. Tarih, artık Annales Okulu gibi bütüncül yaklaşıma önem veren bazı ekollerin dışında büyük oranda ulusal tarih olarak kendisine tanım bulmaktadır.Ulusal tarihin inceleme alanı Türkiye'deki ortaöğretim kurumlarında ?Türkiye Cumhuriyeti İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük? derslerinde okutulan kitapların inceleme alanı olan 1908-1938 arasına sıkıştırılmıştır. Oysaki ?uluslaşma?, durağan bir süreç olmadığı için ?ulus? kimliğine ve ?tarih? bilimine gereken önemi verebilmek için ulusal tarihe bütüncül olarak bakabilmeliyizİncelemeye alınan ders kitaplarının kapsamdan ziyade bilhassa da içeriğine özel olarak eğilinmeli ve Türk ulusçuluğunu yüceltmek adına propagandalar içeren ifadelerden kaçınılmalıdır. Türk uluslaşma süreci, ders kitaplarımızda sübjektif yaklaşımlardan uzak kalınarak anlatılmalı; Türk, Osmanlı ve Müslüman kavramları tarihine ve koşuluna göre özenle seçilerek kullanılmalıdır.Çalışmamdaki nihai amaç; ulusal tarihler yazılırken ?ulus?, ?ulusçuluk? ve ?ulus-devlet? kavramlarının içeriğine bilhassa özen göstererek daha objektif olarak tarihe yaklaşılmasının ve tarihin, bilimin sınırları içerisinde kalması gerektiğinin altını çizmektir.

Nation? is a word which negotiate on too much at last two centuries is an ?identity? to express the communities themself. The ?nation identity? is surely point at different meanings at different communities and states. Also this differs point at diffusions at the same ?nation-states?.?Nationalism? of communities and the states become a reality in a process. This process, occured at Turkiye with one or much culture, language and etnicity criteries like South and Middle Europe countries.The role of history is characteristic on citizens. This occured a national history in world accept Annales School.The studying area of ?The Revolution of Turkish Republic ? lesson is compressed at 1918-1938. To solve this problem we have to study totally.We have to avoid subjective behaviour and apply carefully to use ?nation?, ?nation-state? and ?nationalism?.The last aim of my study is; apply carefully to behave objectively and the borders of history stand in science borders.