İlköğretim II. kademede görevli öğretmenlerin sınıfta karşılaştıkları disiplin sorunlarına, bunların nedenlerine ve çözüm yollarına ilişkin görüşleri (Diyarbakır ili örneği)

Abstract

Bu araştırmanın amacı ilköğretim II. kademede görevli öğretmenlerin sınıfta karşılaştıkları disiplin sorunları, bunların nedenleri ve çözüm yollarına ilişkin görüşlerini belirlemektir. Bu nedenle, öğretmenlerin sınıfta karşılaştıkları disiplin sorunlarının görülme sıklığı, bu sorunların nedenleri ve bu sorunlarla başa çıkmada kullandıkları yöntemler, öğretmenlerin eğitim durumu, alan, mesleki kıdem ve cinsiyet değişkenlerine göre görüşleri arasında anlamlı bir fark olup olmadığı araştırılmıştır.Araştırmanın evrenini, 2007-2008 öğretim yılında Diyarbakır il merkezindeki 86 ilköğretim okulunda (Yatılı İlköğretim Bölge Okulları, Pansiyonlu İlköğretim Okulları, Özel İlköğretim Okulları ve Özel Eğitim İlköğretim Okulları hariç) görev yapan 2083 II. kademe öğretmeni oluşturmaktadır. Evrenden tesadüfi (random) yöntemle seçilen 43 okul ve 1079 öğretmen araştırmanın örneklemini oluşturmuştur. Bu okullarda 740 öğretmene anket uygulanmış, ancak 720 anket değerlendirmeye alınmıştır. Bu durumda, örneklemin evreni temsil etme oranı %34,5'dir.Araştırmada veriler, Aksoy (1999) tarafından geliştirilen ve uygulanan veri toplama aracında bazı değişiklikler yapılarak oluşturulan veri toplama aracı ile toplanmıştır. Veri toplama aracı 61 maddeden oluşmaktadır. Verilerin analizinde yüzde hesaplamaları, ortalama değer ve Ki-Kare testi kullanılmıştır. Ki-Kare testi için anlamlılık düzeyi 0,05 olarak alınmıştır.Araştırma sonucunda ilköğretim II. kademe öğretmenlerinin sınıfta en sık karşılaştıkları ilk üç disiplin sorunu sırasıyla; (1)?izin istemeden konuşmak?, (2)?öğrencilerin birbirilerini gereksiz yere şikayet etmesi? ve (3)?öğrencilerin birbirileriyle ders dışı konuşmaları? olarak tespit edilmiştir. Öğretmen görüşlerine göre sınıfta karşılaşılan disiplin sorunlarının ilk üç nedeni; (1)?ailelerin çocuklarının eğitimine olan ilgisizliği?, (2)?aile içi problemler? ve (3)?ailelerin çocuklarına karşı olumsuz tutum ve davranışları?dır. Öğretmenlerin sınıfta karşılaştıkları disiplin sorunlarına karşı en sık kullandıkları ilk üç çözüm yolu ise; (1)?öğrenciyi vücut diliyle uyarmak?, (2)?öğrenci ile dersten sonra konuşmak? ve (3) ?öğrencinin dikkatini başka yöne çekmek? olarak belirtilmiştir.Yapılan Ki-Kare testi sonucunda öğretmenlerin eğitim durumları değişkenine göre disiplin sorunlarına ilişkin görüşleri arasında anlamlı bir fark saptanmamıştır. Ancak, öğretmenlerin alanlarına göre disiplin sorunlarına ilişkin görüşleri arasında beş, mesleki kıdemlerine göre on altı, cinsiyetlerine göre ise beş maddede anlamlı bir fark saptanmıştır.Eğitim durumlarına göre, öğretmenlerin disiplin sorunlarının nedenlerine ilişkin görüşleri arasında bir, alanlarına göre üç, mesleki kıdemlerine göre dört, cinsiyetlerine göre ise beş maddede anlamlı bir fark saptanmıştır.Eğitim durumlarına göre, öğretmenlerin sınıfta karşılaştıkları disiplin sorunlarına karşı kullandıkları çözüm yollarına ilişkin görüşleri arasında anlamlı bir fark saptanmamıştır. Ancak, alanlarına göre öğretmenlerin, sınıfta karşılaştıkları disiplin sorunlarına karşı kullandıkları çözüm yollarına ilişkin görüşleri arasında bir, mesleki kıdemlerine göre beş, cinsiyetlerine göre ise dört maddede anlamlı bir fark saptanmıştır.

The purpose of this study was to determine the second level of primary school teachers? opinions regarding the most frequently occurring discipline problems in the classrooms, the major causes of discipline problems and the most common discipline techniques used to deal with students? disruptive behaviors and to find out significant relationships between teachers? responses to the research questions and variables like education level, subject field, teaching experience and gender.The population for the study was all second level public primary school teachers serving in the city center of Diyarbakir in the 2007-2008 academic year. A random sample of 720 second level teachers were selected from the population of 2083 second level public primary school teachers. The ratio of sampling to the total target population was 34,5%The data collected by means of a questionnaire consisting of 61 items. The original data-collecting instrument was designed by Aksoy (1999). But this instrument revised by the researcher himself. The data were analyzed by employing descriptive data analysis procedures including percentages, mean scores and the Chi-square test. Significance level was taken as 0.05 for the Chi-square test.Study findings included the following results: The three most frequently occurring discipline problems identified were (1) talking without permission (2) complaining about classmates and (3) disruptive / excessive talking; the three major causes of discipline problems identified were (1) disinterest of the parents toward their children?s education (2) family problems and (3) parents? negative behaviors and attitudes toward their children; the top three techniques used to deal with students? disruptive behaviors identified were (1) warning students through body language (2) talking to the student after class and (3) redirecting the student attention.The Chi-square test did not produce a statistically significant difference among teachers? opinions about discipline problems taking place in classrooms, depending on their education level. However, analysis of the data revealed five statistically significant differences among teachers? opinions depending on their subject field, sixteen significant differences among teachers? opinions depending on their teaching experience and five statistically significant differences among teachers? opinions depending on their gender.Among teachers? opinions about the causes of discipline problems, depending on their education level, one significant difference; depending on their subject fields, three significant differences; depending on their teaching experience, four significant differences and depending on their genders, five significant differences were found.Depending on their education level, there was no significant difference among teachers? opinions about the techniques dealing with students? disruptive behaviors. However, among teachers? opinions about the techniques dealing with students? disruptive behaviors, depending on their subject fields, one significant difference; depending on their teaching experiences five significant differences and depending on their genders four significant differences were found.