Günlük uygulamada antidiyabetik, antihiperlipidemik ve antikoagülan ilaç dozlarının böbrek fonksiyonlarına uygunluğu: gerçek yaşam verileri

Abstract

GÜNLÜK UYGULAMADA ANTİDİYABETİK, ANTİHİPERLİPİDEMİK VE ANTİKOAGÜLAN İLAÇ DOZLARININ BÖBREK FONKSİYONLARINA UYGUNLUĞU: GERÇEK YAŞAM VERİLERİAMAÇ. İç hastalıklarında takip edilen hastalarda değişik evrelerde böbrek yetersizliği seyrek olmayan bir durumdur. Özellikle diyabet ve hipertansiyon gibi böbrek yetmezliğinin en sık sebeplerinin başında yer alan hastalıkları bulunanlarda bilinen veya henüz farkedilmemiş böbrek yetersizliği oldukça yüksek oranda mevcuttur. Bu hasta grubunun kullandığı ilaçlar olan antidiyabetikler, antihiperlipidemikler ve giderek kullanımı artan antikoagülan ilaçların birçoğunun pozolojisi böbrek fonksiyonlarına göre değişiklik gösterir. Böbrek fonksiyonlarına uygun doz kullanılması ilacın etkinliği ve güvenliği için önemlidir. Bu çalışmada iç hastalıkları ve diyabet polikliniklerine başvuran hastaların, renal doz ayarlaması gerektirdiği bilinen antidiyabetik, antihiperlipidemik ve antikoagülan ilaçları böbrek fonksiyonları ile uyumsuz dozda kullanım oranlarının tespiti amaçlandı. YÖNTEM. Çalışmaya Ocak 2017 ile Ocak 2018 tarihleri arasında İstanbul Medeniyet Üniversitesi Göztepe Eğitim ve Araştırma Hastanesi İç Hastalıkları ve Diyabet Polikliniklerine başvuran 1000 hasta alındı. Hastaların retrospektif verileri hastane veri tabanı ve hasta dosyalarından elde edildi. Hastaların yaşı; cinsiyeti; başvuru anında kullandıkları renal doz ayarı gerektiren antidiyabetik, antihiperlipidemik ve antikoagülan ilaçları; eşlik eden hastalıkları ve biyokimyasal verileri kaydedildi. Renal fonksiyon düzeyi CKD-EPİ formülüne göre araştırıcı tarafından hesaplanan veya biyokimya laboratuvarı tarafından rapor edilmiş olan tahmini glomerüler filtrasyon hızı (eGFR) ile belirlendi. İlaçların GFR düzeyine göre doz uygunluğu değerlendirildi.BULGULAR. Çalışmaya alınan 1000 hastanın ilaçları incelendiğinde antidiyabetik, antikoagülan ve antihiperlipidemik ilaç gruplarından, böbrek fonksiyonlarına göre doz ayarı gerektiren, 18 farklı ilaç kullandıkları tespit edildi. Antidiyabetik ilaç kullanan 810 hastanın 139'u (%17) ilacını uygunsuz dozda kullanmakta idi. Antihiperlipidemik ilaç kullanan 77 hastanın 3'ünün (%4) ilacını böbrek fonksiyonlarına göre yüksek dozda kullandığı saptandı. Varfarin dışı oral antikoagülan kullanan hastaların 12'si (%5) önerilenden yüksek doz kullanırken; 73'ünün (%30) düşük doz kullandığı saptandı. GFR 50 ml/dk altında olan hastaların %69'unda üç gruptaki ilaçlardan en az birinde uyumsuz renal dozda kullanım vardı. Laboratuvar sonuçlarına kreatinin değeri yanında GFR'nin otomatik olarak hesaplanarak sunulmasının yüksek doz ilaç kullanımında %48'lik bir azalma sağladığı görüldü (p = 0,02). SONUÇ. Gerçek hayat verileri böbrek fonksiyonları bozulmuş olan hastaların yarısından fazlasının, GFR düzeyine göre doz ayarlaması yapılması gereken ilaçları, uygun olmayan dozlarda kullandığını gösterdi.

ACCURACY OF ANTIDIABETIC, ANTIHYPERLIPIDEMIC AND ANTICOAGULANT DRUG DOSINGS ACCORDING TO RENAL FUNCTION IN DAILY MEDICAL PRACTICE: REAL LIFE DATAAim: Encountering patients in various stages of renal failure is not a rare occasion in internal medicine practice. Diagnosed or undiagnosed renal failure is very common in patients especially with diabetes or hypertension, which are the leading causes of renal impairment. Most of the antidiabetic, antihyperlipidemic and anticoagulant drugs require renal dose adjustment. This adjustment is crucial for the efficiency and safety of the drug usage. In this study, it is aimed to evaluate the rate of inappropriate dosing of antidiabetic, antihyperlipidemic and anticoagulant drugs according to their renal function in patients applying to internal medicine and diabetes outpatient clinics.Method: 1000 patients who applied to Istanbul Medeniyet University Goztepe Training and Research Hospital Internal Medicine and Diabetes Outpatient Clinic from January 1st, 2017 to January 1st, 2018 were included in the study. Retrospective data was acquired from the hospital data base and patient files. The age, sex, use of antidiabetic, antihyperlipidemic and anticoagulant drugs that requires renal dose adjustment, concomitant disease and biochemical test results were recorded. Renal function was determined by calculation of GFR using CKD-EPI formula by researcher or used as estimated eGFR calculated and reported by biochemistry laboratory. The propriety of drug dosing according to the GFR was investigated.Findings: 1000 patients included in the study used 18 different antidiabetic, antihyperlipidemic and anticoagulant drugs that required dose adjustment according to their renal function. 139 of 810 (17%) patients using at least one antidiabetic drug used it in an inappropriate dose. 3 of 77 (4%) patients were using overdose of their antihyperlipidemic drugs according to their renal function. 12 (5%) of patients using non-warfarin oral antiguagulants were overdosing while 73 (30%) of them were underdosing on their anticoagulants. 69% of patients with a GFR below 50 ml/min were misdosing on at least of one the drugs from these 3 drug groups. Reporting of the estimated eGFR along with creatinine values in laboratory results led to 48% decrease in overdosing of these drugs (p=0,02).Conclusion: Real life data demonstrates that more than half of the patients with renal impairment used the drugs which require renal dose adjustment according to their GFR in inappropriate doses.