Çölyak hastalığı olan çocuklarda tanı anında ve izlemde serum vitamin ve mineral düzeyleri

Abstract

AMAÇ. Çölyak hastalığı (ÇH), genetik yatkınlığı olan bireylerde gıda kaynaklı glutene maruziyet sonucu gelişen otoimmun bir enteropatidir. ÇH olan bireylerde malabsorbsiyona bağlı olarak vitamin ve mineral eksiklikleri görülmektedir. Bu çalışmada ÇH olan çocuklarda tanı anındaki ve glutensiz diyet başlandıktan 6 ve 12 ay sonraki serum vitamin ve mineral düzeylerini belirlemeyi ve bu değerlerin serum doku transglutaminaz (dTG) immunoglobulin A (IgA) antikoru ve tanı anındaki mukozal hasar derecesi ile korelasyonunu değerlendirmeyi amaçladık. YÖNTEM.İstanbul Medeniyet Üniversitesi Göztepe Eğitim ve Araştırma Hastanesi Çocuk Gastroenteroloji Polikliniğinde 2010-2017 yılları arasında ÇH tanısı konulan ve takip edilen 0-18 yaş arası hastaların verileri incelendi.Hastaların tanı anındaki ve glutensiz diyet başlandıktan 6 ve 12 ay sonraki serum vitamin, mineral ve dTG IgA düzeylerine bakıldı. Tanı sırasında alınan duodenal biyopsilerin histopatolojik değişiklikleri, modifiye Marsh sınıflaması kullanılarak değerlendirildi.BULGULAR.ÇH tanısı olan 100 çocuğun (35 erkek, 65 kız; ortalama yaş 12,5 ± 4,78) verileri incelendi. Tanı anında D vitamini, eksikliği en sık görülen mikrobesin idi (%81). Anemi sıklığı %54, B12 eksikliği oranı %8 iken, serum ferritin düzeyi hastaların %65 'inde düşük saptandı. Bakılan tüm vitamin ve mineral düzeylerinde glutensiz diyet başlandıktan 6 ve 12 ay sonra anlamlı artış görüldü. Hastaların boy, vücut ağırlığı ve vücut kitle indekslerinin glutensiz diyet ile birlikte artış gösterdiği saptandı. dTG IgA antikor pozitif ve negatif gruplar arasında demir ve transferin saturasyonundaki değişim açısından anlamlı fark izlendi. Villöz atrofi derecesi arttıkça tanı anındaki B12 ve folik asit değerlerinde azalma olduğu görüldü.SONUÇ. ÇH olan çocukların büyük bir kısmında tanı anında vitamin ve mineral eksiklikleri mevcuttur. Glutensiz diyetle birlikte tüm mikrobesin düzeylerinde artış saptanırken D vitamini, demir gibi devam eden mikrobesin eksiklikleri olması sebebiyle hastaların uzun süreli izlemi gerekmektedir. Glutensiz diyetle birlikte hastaların boy, vücut ağırlığı ve vücut kitle indeksi gibi antropometrik parametrelerinde artış görülmektedir. Anahtar Kelimeler: Çölyak hastalığı, mikrobesin eksiklikleri, doku transglutaminaz antikoru

OBJECTIVE. Celiac disease (CD) is an autoimmune enteropathy, triggered by ingestion of gluten in genetically susceptible individuals. Deficiencies of vitamins and minerals may be seen due to malabsorption in patients with CD. İn this study, we aimed to determine the prevalence of micronutrient deficiencies in children with CD at diagnosis, 6 months, and 12 months after starting of gluten free diet (GFD), and detect if there is a correlation between micronutrient deficiencies, serum tissue transglutaminase (tTG) immunoglobulin A (IgA) antibodies, and the degree of mucosal damage at diagnosis.METHODS. Children with diagnosis of CD (0-18 years) followed at Istanbul Medeniyet University Goztepe Training and Research Hospital, Gastroenterology Clinic between 2010 and 2017 were included into the study. Serum vitamin-mineral levels, and anti-tTG IgA antibodies measured at diagnosis, 6 and 12 months after starting GFD. Histopathological changes in the duodenal mucosa at diagnosis were documented using modified Marsh classification.RESULTS. The medical records of 100 children (35 boys, 65 girls; mean age 12,5 ± 4,78) with CD were reviewed. At diagnosis, serum vitamin D was the most commonly deficient micronutrient (%81). While the frequency of anemia was 54% and B12 deficiency was 8%, serum ferritin level was low in 65% of patients. A significant increase was observed at 6 and 12 months after starting GFD at all vitamin and mineral levels. Height, body weight and body mass index of the patients were increased with GFD. Significant differences were observed between tTG IgA antibody positive and negative groups in terms of change in iron and transferrin saturation. As the degree of villous atrophy increased, vitamin B12 and folic acid levels were found to be decreased.CONCLUSIONS. Most children with CD have vitamin and mineral deficiencies at the time of diagnosis. While an increase was seen in all micronutrient levels with GFD, long-term follow-up of patients is required for vitamin D, iron-like micronutrient deficiencies. With GFD, anthropometric parameters such as height, body weight and body mass index are increased in patients with CD.Key Words: Celiac disease; micronutrient deficiencies; tissue transglutaminase antibody