Obez bireylerde insülin direncinin belirlenmesinde C-peptit ve C-peptit indeksi kullanılabilir mi?

Abstract

Amaç: İnsülin direnci (İD) dolaşımda insülin bulunmasına (endojen veya eksojen insülin) rağmen dokuların insülin aracılı glukoz kullanımının azalması ve karaciğerin glukoz yapımının artmasıyla ortaya çıkan metabolik bozukluktur. İnsülin direnci yağ ve protein metabolizması, kas-iskelet sistemi, adipoz doku, üreme sistemi, bağışıklık sistemi ve santral sinir sistemi gibi pek çok sistemi etkiler.Dünyada sıklığı giderek artmakta olan insülin direnci önemli bir morbidite ve mortalite nedeni olarak karşımıza çıkmaktadır. Sedanter yaşam tarzının benimsenmesi, yüksek kalorili beslenme alışkanlığı ve genetik faktörler rol almaktadır. İnsülin direnci; abdominal obezite, hipertansiyon, dislipidemi, tip 2 diyabet (T2DM) ve kardiyovasküler hastalık ilişkisi nedeniyle klinik açıdan ciddi önem taşımaktadır.Bu çalışmada İstanbul Medeniyet Üniversitesi Göztepe Eğitim ve Araştırma Hastanesi Obezite Polikliniği'ne kilo verme amacıyla başvuran obez (BKİ>30), diyabetik olmayan (HbA1c <%6.5) hastalarda HOMA-IR, c-peptit, c-peptit indeksi (CPI), 1080/[F-CPR (ng/mL) x FPG (mg/dL)] ve biyoelektriksel impedans ölçümlerini de kullanarak insülin direncini değerlendirmeyi ve alternatif bir ölçüm tekniği olup olmadıklarını araştırdık. Hastaların başvuru anı ve 6. ay kontrollerindeki tanita cihazı ile aldığımız vücut kompozisyon değerleri ile hastaların AKŞ, insülin, HbA1c, c-peptit gibi metabolik değerleri ve vücut ağırlığı, vücut yağ miktarı (kg ve % olarak), abdominal yağ miktarı (kg ve % olarak) gibi diğer metabolik ölçülerini de değerlendirdik.Yöntem: Çalışmamız İstanbul Medeniyet Üniversitesi Göztepe Eğitim ve Araştırma Hastanesi Obezite Polikliniği'nde 01.11.2018 – 01.01.2019 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. Çalışmaya obezite polikliniğine başvuran DM tanısı olmayan (HbA1c <%6.5), BKİ ≥30 kg/m2 ve abdominal obez (erkekte bel çevresi >102 cm, kadında bel çevresi >88 cm), insülin direnci varlığı daha önceden tanı almış fakat metformin kullanmayan, 18 yaşından büyük; başvuru anında HbA1c, c-peptit, insülin, açlık kan şekerine bakılmış ve biyoelektriksel impedans yöntemiyle kilo ve yağ ölçümleri yapılıp BKİ değeri hesaplanmış ve 6. Ayda HbA1c, c-peptit, insülin, açlık kan şekerine bakılmış ve biyoelektriksel impedans yöntemiyle kilo ve yağ ölçümleri yapılıp BKİ değeri hesaplanmış olan 50 kadın hasta çalışmaya dahil edilmiştir.Hasta dosyalarından retrospektif olarak obezite polikliniğine başvuru anı ve 6. ay kontrollerinde yapılan antropometrik ölçümleri, yaş, cinsiyet, açlık kan şekerleri, insülin, c-peptit, boy, vücut ağırlığı değerleri ve biyoelektriksel impedans yöntemi ile hesaplanmış kg ve % olarak vücut yağ miktarı ve abdominal yağ miktarı ölçümleri kaydedildi. BKİ, Quetelet İndeksi kullanılarak hastaların kiloları boylarının karesine bölünerek [ağırlık (kg)/boy2 (m2)] hesaplandı. Her bir hastanın hem polikliğine başvuru anındaki hem de 6. ay kontrollerinde ki insülin direnç değerleri hesaplandı. Hastalarda insülin direncini saptamak için kullanılan metotlar ise; HOMA-IR: Açlık kan glukozu (mg/dL) x Açlık insülin (uU/mL) /405, 1080/[Açlık kan glukozu (mg/dL) x Açlık c-peptit (ng/mL)] veya 20/[Açlık kan glukozu (mmol/L) x Açlık c-peptit (nmol/L)], CPI: [100 x Açlık c-peptit (ng/mL)/ Açlık kan glukozu (mg/dL)] şeklindedir. Her bir hasta için bu değerler hesaplandı.İstatistiksel analizler için tüm veriler bilgisayara kaydedilerek SPSS (Statistical Package for Social Sciences ) for Windows programı kullanılarak değerlendirildi. Çalışma verileri değerlendirilirken tanımlayıcı istatistiksel metodlar (ortalama, standart sapma, medyan, frekans, oran, minimum, maksimum) kullanıldı. Anlamlılık en az p <0.05 düzeyinde değerlendirildi.Bulgular: Çalışmaya 50 kadın hasta dahil edildi. Hastaların yaş dağılımlarına bakıldığında 19-67 yaş aralığında ve ortalaması 48.10±11.70 yıldır.Çalışmamızdan elde ettiğimiz sonuçlara göre HOMA-IR ile 1080/ (F-CPR x FPG) formülünü karşılaştırdığımızda hem başvuru anında (r:-0.732, p:0.000; p<0.01) hem 6. ay kontrollerde (r:- 0.755 , p: 0.000 , p<0.01) aralarında negatif yönde ve istatistiksel olarak ileri düzeyde anlamlı bir korelasyon olduğunu gördük. HOMA-IR ile CPI'yı karşılaştırdık. Hem başvuru anında (r: 0.418, p: 0.003; p <0.01) hem de 6. ay kontrollerde (r:0.646, p:0.000; p<0.01) ikisi arasında pozitif yönde ve istatistiksel olarak anlamlı bir korelasyon vardı. HOMA-IR ile hastaların c-peptit değerlerini hem başvuru anında ( r: 0.858, p: 0.000; p <0.01) hem de 6. ay kontrollerde (r: 0.774, p:0.000, p <0.01) karşılaştırğımızda ise ikisi arasında pozitif ve istatistiksel olarak ileri düzeyde anlamlı bir korelasyon olduğunu tespit ettik.Sonuç: İnsülin direnci tanısı açısından; açlık c-peptit düzeyi ve 1080/ (F-CPR x FPG) formülü günümüzde çok sık kullanılan HOMA-IR ile ileri derecede korelasyon göstermektedir. Açlık c-peptit düzeyi ve 1080/ (F-CPR x FPG) formülü obez bireylerde insülin direncini belirlemede kullanılabilir.

Objective: Insulin resistance (IR) is a metabolic disorder caused by insulin-mediated glucose use decrease in tissues and increase in liver glucose production despite the presence of insulin in the circulation (endogenous or exogenous insulin).Insulin resistance affects many systems such as fat and protein metabolism, musculoskeletal, adipose tissue, reproductive system, immune system and central nervous system.Insulin resistance, which is gradually increasing in the world, is an important cause of morbidity and mortality. Adoption of sedentary lifestyle, high-calorie eating habits and genetic factors play a part. Insulin resistance is clinically important due to its association with abdominal obesity, hypertension, dyslipidemia, type 2 diabetes (T2DM) and cardiovascular disease.In this study, by using the HOMA-IR, c-peptide, c-peptide index(CPI), 1080/ [F-CPR (ng/mL) x FPG (mg/dL)] and bioelectrical impedance measurements in obese (BMI>30), non-diabetic patients (HbA1c <%6.5) who applied to the Obesity Policlinic of Göztepe Training and Research Hospital, Istanbul Medeniyet University to lose weight, we evaluated insulin resistance and researched whether they are alternative measurement techniques.We evaluated the body composition values of the patients with the tanita device at the time of admission and in the 6th month controls and the metabolic values of patients such as FBG, insulin, HbA1c, c-peptide and body weight, body fat amount (in kg and%), abdominal fat amount (kg and%) other metabolic measures.Method: Our study was carried out in Obesity Policlinic of Göztepe Training and Research Hospital, Istanbul Medeniyet University between 01.11.2018 - 01.01.2019. BMI ≥30 kg / m2 and abdominal obese (waist circumference> 102 cm in women, waist circumference> 88 cm in women) who had no diagnosis of DM (HbA1c <6.5%), admitted to the obesity outpatient clinic, who had previously been diagnosed with insulin resistance but did not use metformin. 50 women, more than 18 years, whose HbA1c, c-peptide, insulin, fasting blood sugar were measured at the time of admission and whose weight and fat measurements were carried out with bioelectrical impedance method and BMI value was calculated and whose HbA1c, c-peptide, insulin, fasting blood sugar were measured and whose weight and fat measurements were carried out with bioelectrical impedance method and BMI value was calculated in the 6th month, were included in the study. Anthropometric measurements, age, sex, fasting blood sugars, insulin, c-peptide, height, body weight values and body fat amount calculated by bioelectrical impedance method as kg and % and abdominal fat measurements performed at the time and 6th month controls were recorded from the patient files retrospectively. BMI was calculated by dividing the weight of the patients by the square of their height [weight (kg) / height2 (m2)] using the Quetelet Index. Insulin resistance values of each patient were calculated both at the time of admission and in 6-month follow-up. Methods used to determine insulin resistance in patients; HOMA-IR: Fasting blood glucose (mg / dL) x Fasting insulin (uU / mL) / 405, 1080 / [Fasting blood glucose (mg / dL) x Fasting c-peptide (ng / mL)] or 20 / [Fasting blood glucose (mmol / L) x Fasting c-peptide (nmol / L)], CPI: [100 x Fasting c-peptide (ng / mL) / Fasting blood glucose (mg / dL)]. These values were calculated for each patient.For statistical analysis, all data were recorded on a computer and evaluated using SPSS (Statistical Package for Social Sciences) for Windows. Descriptive statistical methods (mean, standard deviation, median, frequency, ratio, minimum, maximum) were used to evaluate the study data. Significance was evaluated as minimum p <0.05.Results: Fifty female patients were included in the study. When the age distribution of the patients is considered, it was between 19 and 67 and the mean age was 48.10 ± 11.70 years.When we compare HOMA-IR with 1080 / (F-CPR x FPG) formula according to the results of our study, a negative and statistically significant correlation between the patients are observed at the time of admission (r: -0.732, p: 0.000; p <0.01) and in the 6th month controls (r: - 0.755, p: 0.000, p <0.01). We compared HOMA-IR to CPI. A positive and statistically significant correlation as found between the two at the time of admission (r: 0.418, p: 0.003; p <0.01) and in the 6 month controls (r: 0.646, p: 0.000; p <0.01). When we compare the c-peptide values of patients with HOMA-IR at the time of admission (r: 0.858, p: 0.000; p <0.01) and in the 6th month controls (r: 0.774, p: 0.000, p <0.01), we found a positive and a statistically highly significant correlation.Conclusion : In terms of insulin resistance diagnosis; the fasting c-peptide level and the formula 1080 / (F-CPR x FPG) are found to be highly correlated with the currently used HOMA-IR. The fasting c-peptide level and formula 1080 / (F-CPR x FPG) may be used to determine insulin resistance in obese subjects.