Kritik bakım hastalarının mortalite ve morbiditesine etki eden faktörler

Abstract

Amaç: Kritik hasta; genel olarak yaşamsal fonksiyonları stabil olmayan, destek tedavisi altında stabil tutulan, genel durumu kötü olan hastadır. Kritik hasta bakımı son derece zor, stresli, masraflı, uzmanık isteyen bir iştir. Bunun için özel donanım gerekmektedir. Kritik hastaların mortalite ve morbilitesine etki eden faktörler bu hastaların prognozu hastaneye yatış süreleri açısından önemlidir. Bizim bu çalısmamızın amacı acil servise gelen ve yoğun bakıma yatısı uygun görülen kritik hastaların mortalite ve morbilitesini araştırmaktır.Metot: Çalışma süresi içinde kritik yoğun bakım ünitesine 282 hasta yatırıldı ve çalışmaya 110 hasta kabul edildi. Bu hastalar iki gruba ayrıldı. Hastaların vital bulguları, hemogram, biyokimya, kangazı değerleri ile GKS, APACHE-II ve SOFA skorları hesaplanarak kaydedildi. Hastane ve yoğun bakım yatış süresi ile mortalitesi kaydedildi. İstatistiksel analizde ki-kare testi, Fisher'in kesin ki-kare testi, Student t testi, normal dağılıma uymayan nonparametrik verilerin karşılaştırılmasında Mann-Whitney U testi uygulandı. P değerinin 0,05 altında olması istatistiksel olarak anlamlı kabul edildi.Bulgular: Yoğun bakım takip ve tedavileri sürecinde mekanik ventilasyon gereksinimi olması açısından hasta grupları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark tespit edildi (p<0.05). Takipne istatistiksel olarak anlamlıydı (p<0,05). GKS skoru açısından istatistiksel olarak anlamlı bir fark tespit edildi (p<0,05). İki hasta grubu arasında PLT üre, kreatinin, K, AST, ALT, bilirubin açısından istatistiksel olarak anlamlı bir fark tespit edildi. (p<0.05) APACHE II ve SOFA skorları arasında anlamlı korelasyon tespit edildi (p<0.05).Sonuç: GKS, SOFA ve APACHE-II skorlama sistemleri kendilerini kabul ettirmiş, pratikte kullanılan skorlama sistemleridir. Kritik hastaların mortalite tayininde etkinlikleri teyit edilmiştir. Skorlama sistemleri ile birlikte mortalite ve morbidite etkilyen değişik bağımsız faktörler bulunabilir. Labaratuar değerleride tek başlarına yeterli olmasa da hepsi bir bütün olarak kritik hastaların tanısında, prognozunda ve mortalitesinin tahmininde yarar sağlamaktadır. Tüm bu sonuçlarla birlikte daha geniş ve kapsamlı çalışmaların yapılması faydalı görülmektedir.Anahtar kelimeler: kritik hasta, apache II skoru, sofa skoru, yoğun bakımAnahtar kelimeler: kritik hasta, apache II skoru, sofa skoru, yoğun bakım

The patient whose vital functions generally aren?t stable, being hold under backup treatment and bad in general medical concept is critical patient. Care of critically ill patients is extremely difficult, stressful, costly and it requires expertise. It need also special equipment. The factors that affect morbidity and mortality of a critical paitent are important for prognosis and the duration of coming to the hospital. The goal of our study is to explore a patient?s morbidity and mortality who comes to emergency service and whose staying in intensive care is suitable.METHOD: During the period of this study, 282 patients were admitted to the intensive care unit and 110 patients were considered in the study. These patients are seperated in two groups. The patients' vital evidences, hemogram, biochemical values,arterial blood gas values and GKS, APACH- II and SOFA scores are saved after estimating.Staying time in the hospital, intensive care and mortality are saved. İn the statistical analysis, chi-square test, Fisher?s exact chi-square test, student?s t test, Mann-Whitney U test which include comparing the abnormally distributed nonparametric data are applied. It is statistically admitted that the rate p is under 0.05.FINDINGS: During the treatment and intensive care, among the patient groups statistically a meaningful difference is determined in terms of the necessity of mechanic ventilation (p<0.05). Tachypnea was statistically significant (p<0.05). statistically significant difference was found in terms of GKS (p<0.05). ). statistically significant difference was found in terms PLT, urea, kreatinin, K, ALT, AST, bilirubin between two groups. (p<0.05). Significant correlation was found between APACHE-II and SOFA scores. (p<0.05).RESULT: GKS, APACHE II and SOFA scoring systems are accept and using practically. Their efficacies has been confirmed for determination of mortality in critically ill patients. There are different factors can be found with them which are affecting mortality and morbidity. Even if the laboratory?s measurements arent enough to know about cant the patient only themselves, they are all together helpful to diagnosis, prognoses and mortality of the critically ill patient. With all these results thought useful to study more comprehensively.KEYWORDS: critically ill patient, APACHE II score, SOFA score, intensive careKEYWORDS: critically ill patient, APACHE II score, SOFA score, intensive care