Nontravmatik karın ağrısı ile acil servise başvuran hastalarda kullanılan görüntüleme yöntemlerinin (USG/BT) acilde kalış süresi ve cerrahi sonlanıma etkisi

Abstract

AMAÇ: Travmatik olmayan karın ağrısı ile acil servise başvuran hastaların tanı ve tedavi aşamasında kullanılan iv kontrastlı batın BT (intravenöz kontrastlı batın bilgisayarlı tomografi) ile batın USG (ultrasonografi) bulgularının genel cerrahi servisine yatırılan hastaların tanısı ile uyumluluğunu, acilde kalış süresi üzerine etkisini, yatış sonrası hastaların mortalite ve morbidite üzerine etkisini değerlendirmek amaçlanmıştır.YÖNTEM: Bu çalışmada İstanbul Medeniyet Üniversitesi (İMÜ) Göztepe Eğitim ve Araştırma Hastanesi Acil Tıp Kliniği'ne 01.01.2017-31.12.2017 tarihleri arasında travmatik olmayan karın ağrısı şikayeti ile başvuran, 18 yaş ve üstü olan, gebe olmayan iv kontrastlı batın BT ve batın USG çekilen ve herhangi bir görüntüleme yöntemi kullanılmadan genel cerrahi kliniğine yatışı yapılan 767 hastanın durumları incelendi. Hastaların demografik özellikleri, geliş şikayeti, BT bulgusu, USG bulgusu, yatış tanısı, acilde kalış süresi ve yatış sonrası; operasyon varlığı, operasyon sonrası tanıları, yoğun bakıma yatış durumu ve exitus olma durumları değerlendirilerek retrospektif bir çalışma yapıldı. İstatistiksel analizler için SPSS 22 programı kullanıldı. BULGULAR: Çalışmaya travmatik olmayan karın ağrısı olan 352'si (%45,9) kadın 415'i (%54,1) erkek olmak üzere 767 hasta dahil edildi. Yaşları 18-95 arası olup yaş ortalaması 50,99±20,31 yıldır. Çalışmaya dahil edilen hastaların %53,9'una BT çekilmiş, %16,6'sına USG çekilmiş, %10,0'ına hem BT hem USG çekilmiş, geri kalan %19,5 oranında hastaya ise görüntüleme yapılmamıştır. BT çekilen hastalarda %37,1 ve USG çekilen hastalarda %28,9 oranında en fazla apandisit tanısı koyulmuştur. Travmatik olmayan karın ağrısına eşlik eden geliş şikayeti %46,5 bulantı ve kusmadır. Tüm hastaların acilde kalış süresi ortalama 337,75±231,37 dakikadır. BT ve USG çekilen olguların acilde kalış süreleri 534,26±248,52 dk. olup sadece BT (385,2±184,8 dk), sadece USG (209,02±141,47 dk) çekilenlerden ve görüntüleme yapılmayanlardan (215,43±277,22 dk) yüksek bulunmuştur.Sadece BT çekilen olguların acilde kalış süreleri sadece USG çekilenlerden ve görüntüleme yapılmayanlardan yüksek bulunmuştur (p<0,01). Sadece USG çekilen ve görüntüleme yapılmayan olguların acilde kalış süreleri arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık saptanmamıştır (p:1,000). Olguların %42,9'u operasyon geçirmiş, %5,1'i yoğun bakıma yatış yapılmış, %3,5'i ise exitus ile sonuçlanmıştır.SONUÇ: Acil serviste bilgisayarlı tomografinin ultrasonografiye göre daha fazla kullanıldığı, hem BT hem US istenen hasta sayısının daha az olduğu görülmektedir. Sadece BT çekilen olguların sonuçlarına göre yatış tanısı uyumu sadece USG çekilen olgulara kıyasla üstünlük sağlamaktadır. Görüntüleme yöntemlerinde en fazla tanı uyumu karın ağrısının en sık nedenlerinden biri olan apandisit tanısında saptanmıştır. Her iki görüntüleme yönteminin kullanıldığı hastalarda BT-USG tanı uyumu önce BT çekilen hasta grubunda daha fazladır. BT-Yatış tanısı uyumu önce USG çekilenlerde USG-Yatış tanısı uyumundan fazladır. Her iki görüntüleme yöntemlerinin kullanıldığı hastalarda acilde bekleme sürelerinin arttığı görülmüştür.Görüntüleme yapılmayan grupta operasyon oranı düşük iken yoğun bakıma yatma oranı yüksek bulunmuştur. Tüm gruplarda operasyon sonrası tanı ile yatış tanısı uyumunun en yüksek olduğu tanı apandisittir. Görüntüleme gruplarına göre mortalitede anlamlı farklılık görülmezken exitus ile sonuçlanan tüm olgularda en çok gözlenen tanı ileus olmuştur.Anahtar Kelimeler: Bilgisayarlı tomografi, ultrasonografi, akut batın, kalış süresi

OBJECTIVE: We aimed to investigate the relevance of iv-contrast abdominal CT and abdominal USG findings used in the diagnosis and treatment of patients admitted to the emergency department with non-traumatic abdominal pain hospitalized to the general surgery ward, stay of emergency service and mortality and morbidity of patients. METHODS: This study was performed to evaluate 767 patients, admitted to the general surgery clinic for hospitalization, who underwent IV contrast-enhanced abdominal CT and abdominal USG, to whom no other imaging method is used, who were 18 years old or older, non-pregnant, who were applied to the Emergeny Medical Clinic of Istanbul Medeniyet University (IMU) Göztepe Training and Research Hospital between 01.01.2017-31.12.2017 with a complaint of non-traumatic abdominal pain. A retrospective study was performed by evaluating demographic characteristics, presented complaints, CT findings, USG findings, hospitalization diagnosis, duration of emergency stay of the patients; and after hospitalization¸ whether surgical operation was performed, diagnosis after surgery, hospitalization in intensive care unit and being exitus status. SPSS 22 software was used for statistical analysis.RESULTS: The study included 767 patients with non-traumatic abdominal pain, of which 352 (45,9%) were female and 415 (54,1%) were male. Their ages were between 18-95 and the mean age was 50,99±20,31 years. 53,9% of the patients included in the study underwent CT, 16,6% underwent USG, 10,0% underwent both CT and USG and the remaining 19,5% has no imaging activity. With 37,1% of CT and 28,9% of USG executed patients, the most common appendicitis was diagnosed nausea and vomiting were present in 46,5% of the patients presenting with non-traumatic abdominal pain. Mean of all patients duration of stay in emergency department is 337,75±231,37 minutes. CT and USG applied patients duration of stay in emergency department 534,26±248,52 minutes is higher than just only CT (385,2±184,8 minutes), only USG (209,02±141,47 minutes) applied patients and no imaging method applied patients (215,43±277,22 minutes). Only CT performed patients duration of stay in emergency founded higher (p<0,01) than only USG and no imaging performed. There was no statistically significant difference (p:1,000) between the duration of emergency stay in patients who had only USG and no imaging. 42,9% of the patients had undergone an operation, 5,1% were admitted to intensive care unit, and 3,5% resulted in death.CONCLUSION: It is seen that computed tomography is used more than ultrasonography in the emergency department, and the number of patients requiring both CT and US is less. According to the only CT applied patients results, adherence to diagnosis of hospitalization is superior to only USG applied patients. The highest diagnostic compliance in imaging methods was found in the diagnosis of appendicitis, which is one of the most common causes of abdominal pain. In patients using both imaging methods, CT-USG diagnostic compliance was higher in the group of patients who underwent CT. CT-diagnosis of hospitalization compliance was higher than USG-diagnosis of hospitalization compliance to whom USG executed firstly. It is seen that emergency waiting time increased in patients using both imaging methods. It is detected that the rate of hospitalization in the intensive care unit was high, while the rate of operation was low in no imaging applied group. In all groups, appendicitis was the diagnosis that has the highest compliance between postoperative diagnosis and diagnosis of hospitalization. Ileus was the most common diagnosis in all patients that resulted in exitus, while there was no significant difference in mortality according to imaging groups.Keywords: Computed tomography, ultrasonography, acute abdomen, duration of stay