Tekrarlayan travmatik öne omuz çıkıklarında artroskopik bankart tamiri sonrası erken ve geç başlanan rehabilitasyon sonuçlarının karşılaştırılması

Abstract

Amaç:Bu çalışmada, tekrarlayan omuz çıkığı nedeniyle artroskopik Bankart tamiri yapılan hastaların erken ve geç rehabilitasyonlarının klinik sonuçlarının değerlendirilmesi ve en uygun rehabilitasyon zamanlamasının ve bunun rekürrens üzerine etkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır.Gereç ve Yöntem:Necmettin Erbakan Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi Ortopedi ve Travmatoloji Kliniği'nde Eylül 2007- Aralık 2011 tarihleri arasında klinik ve radyolojik olarak travmatik tekrarlayan öne omuz çıkığı Bankart lezyonu tanısı konan toplam 47 hasta çalışmaya dahil edildi. Bu hastaların hepsine artroskopik Bankart tamiri uygulandı. Ameliyat edilen hastalar ameliyat sonrası dönemde uygulanan farklı immobilizasyon süresi ve rehabilitasyon programlarına göre 2 gruba ayrıldı. Tüm hastalar retrospektif olarak incelendi. Cinsiyet, yaş, çıkık taraf, dominant el, rekürrens, ek patoloji varlığı, ameliyat öncesi ilk ve son çıkık süreleri ve çıkık sayıları araştırıldı. Hastalar son kontrollerine çağırılarak mukayeseli olarak gonyometre ile dış rotasyon kısıtlılığı ölçüldü, Constant ve Rowe skorlamaları hesaplanarak değerlendirildi. Çalışmaya, çok yönlü omuz instabilitesi, geçirilmiş instabilite ameliyatı, geniş osseoz Bankart lezyonu, geniş Hill-Sacks lezyonu olan, rotator manşet yırtığı olan hastalar dahil edilmedi. Bulgular: Hastalar cinsiyet dağılımı açısından değerlendirildiğinde, 1. grubun % 94,1'i erkek, % 5,9'u ise bayan, 2. grubun ise % 96,7'si erkek, % 3,3'ü ise bayan hastalardan oluşmaktadır. 1. grupta, hastalarının yaş ortalamaları 25,05 ± 6,50 (17-43) yıl iken, 2. grubun ise yaş ortalamaları 28,03 ± 6,58 (21-46) yıl olarak bulunmuştur.1. grup hastalarının % 88,2'sinin sağ tarafta, % 11,8'ininde ise sol tarafta tekrarlayan omuz çıkığı meydana gelmiştir. 2. grup hastalarının ise yarısının sağ tarafında, yarısının ise sol tarafında tekrarlayan omuz çıkığı meydana gelmiştir.Dominant el açısından 1. grup hastalarının % 94,1'i sağ, % 5,9'u ise sol eli kullanmaktadır. 2. grupta ise % 80'i sağ, % 20'si de sol elini kullanmaktadır.Ortalama 14.7 ay takip yapılan 1. grup hastalarında rekürrensle karşılaşılmamış olup, ortalama 32.5 ay takip yapılan 2. grupta ise sadece 1 hastada (%3.3) subluksasyon periodları sonrasında dislokasyonla karşılaşılmıştır.1. grup hastalarının % 82,4'üne ek patoloji olarak Hill-Sachs lezyonu varken, %17,6'sında ise tip 1 SLAP lezyonu vardı. 2. grupta ise % 73,3'üne ek patoloji olarak Hill-Sachs lezyonu varken, % 26,7'sinda tip 1 SLAP lezyonu vardı.Araştırmada yer alan her iki grup arasında, ilk çıkma, son çıkma ve çıkık sayıları parametreleri açısından gruplar arasında ayrı ayrı değerlendirildiklerinde, ilgili parametreler için; gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık gözlenmemiştir.Araştırmada yer alan hastalar Constant skorlaması açısından değerlendirildiklerinde gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık mevcuttur. Rowe skoru açısından değerlendirildiklerinde gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı olmayan bir farklılığa rastlanmıştır. Hasta grupları, dış rotasyon kısıtlılığı açısından değerlendirildiklerinde gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık mevcuttur. Tartışma:Bu çalışmada erken rehabilitasyon başlanan 1. grupta ortalama takip süresi 14.7 ay olup rekürrens ile karşılaşılmamıştır. Bu sonuç `Erken rehabilitasyon rekürrens oranlarını düşürmekte midir?` sorusunu akla gelmektedir. Fakat rekürrens görülmemesi takip süresinin kısalığı ile ilişkilendirilebilir. Bu bağlamda yapılan diğer çalışmalarda artroskopik Bankart tamir ameliyatları sonrasında 2 yıl ve daha uzun takip yapılan hasta gruplarında gerçek rekürrens oranlarına ulaşılabileceği belirtilmiştir. Uzun dönem çalışma sonuçları gerçek rekürrens oranını belirlememizde yardımcı olacaktır.Fonksiyonel sonuç açısından değerlendirildiğinde; 1. Grup ortalama Constant skoru 96, 2. grubun ise 92.23 olarak bulundu. İstatistiki olarak anlamlı farklılık saptandı (p<0,05). Ortalama Rowe skorları değerlendirildiğinde de yine 1. grup 95.88, 2. grup ise 94 olarak bulundu. Her ne kadar daha iyi değerlere sahip olsa ve de ortalama Constant skoru ile korele olsa da istatistiki açıdan anlamlı farklılık saptanmadı (p>0,05).Gruplar EHA açısından değerlendirildiğinde tüm hastaların en az %75 oranında EHA'na sahip olduğu görüldü. Dış rotasyonun 1. grupta 2.05º, 2. grupta ise 5º kısıtlı olduğu ve bunun istatistiki olarak anlamlı olduğu saptandı (p<0,05). Tüm bu sonuçlar ışığında mevcut çalışmanın zayıf yanlarının güçlendirilerek prospektif, randomize çalışmaların yapılması gerekliliği daha uzun dönem takipleri yapılarak açığa çıkacak sonuçların güncel uygulamalara ışık tutabilecektir.

Purpose:This study aimed to evaluate the clinical results during early and late rehabilitation of patients who had undergone arthroscopic Bankart repair for recurrent shoulder dislocation and to define the most appropriate rehabilitation time and the effect of this on recurrence.Material and Method:The study comprised a total of 47 patients diagnosed clinically and radiologically with traumatic recurrent anterior shoulder dislocation Bankart lesion at the Orthopaedics and Traumatology Clinic of Necmettin Erbakan University Meram Medical Faculty. All these patients underwent arthroscopic Bankart repair. The patients who underwent surgery were separated postoperatively into 2 groups according to the immobilisation period and rehabilitation programme. All patients were examined retrospectively. Gender, age, dislocated side, dominant hand, recurrence, presence of additional pathologies, time of first and last dislocations preoperatively and number of dislocations were determined. At the final follow-up external rotation restriction was measured by comparative goniometry and evaluation was made by calculating the Constant and Rowe scores.Patients with multi-directional shoulder instability, wide osseous Bankart lesion, wide Hill-Sachs lesion or rotator cuff tear were not included in the study.Results: In terms of gender distribution, Group 1 patients were 94.1% male and 5.9% female and Group 2 were 96.7% male and 3.3% female.The mean age of the patients in Group 1 was found to be 25.05 ± 6.50 years (17-43 yrs) and in Group 2, 28.03 ± 6.58 years (21-46 yrs). In Group 1 the recurrent shoulder dislocation was on the right side in 88.2% and on the left side in 11.8% and in Group 2 it was on the right in half the cases and on the left in half the cases.In Group 1, the dominant hand was on the right in 94.1% and on the left in 5.9%, whereas in Group 2 the right hand was dominant in 80% and the left hand in 20%.Through a mean follow-up period of 14.7 months, no patients in Group 1 experienced a recurrence, whereas in Group 2 over the mean follow-up period of 32.5 months, there was dislocation following periods of subluxation in only 1 patient (3.3%).In Group 1, 82.4% of patients had the additional pathology of Hill-Sachs lesion and 17.6% had a Type 1 SLAP lesion. In Group 2, 73.3% of patients had the additional pathology of Hill-Sachs lesion and 26.7% had a Type 1 SLAP lesion. When the parameters of first dislocation, last dislocation and number of dislocations were evaluated separately in the two groups, no statistical difference was observed between the groups in the relevant parameters.A statistically significant difference was determined between the groups in respect of the Constant scores. There was no statistically significant difference between the groups in respect of the Rowe scores. When the external rotation restriction was evaluated, a statistically significant difference was determined between the groups.Discussion:In this study, no recurrence was encountered during the mean follow-up period of 14.7 months of Group 1 who had started early rehabilitation. This result begs the question, 'does early rehabilitation reduce recurrence rates?'. However, that no recurrence was seen may be related to the shortness of the follow-up period. In this context, other studies have reported that true recurrence rates may be reached in patient groups followed-up for 2 years or more following arthroscopic Bankart repair surgery. The results of long-term studies may help in our determination of true recurrence rates.In the evaluation of the functional results, the mean Constant score was found to be 96.2 in Group 1 and 92.23 in Group 2. A statistically significant difference was determined (p<0.05). the mean Rowe score was found to be 95.88 in Group 1 and 94 in Group 2. Although the values were good and correlated with the Constant score, no statistically significant difference was determined (p>0.05).When the range of motion (ROM) was evaluated, all the patients were seen to have at least 75% ROM. External rotation restriction was mean 2.05º in Group 1 and mean 5º in Group 2 and this was determined as statistically significant (p<0.05).In the light of these results, there is a need for further prospective, randomised studies with a longer follow-up to strengthen the weak points of the current study and thereby shed light on current practices.