Osteoporozu olan ve olmayan postmenopozal kadınlarda qualeffo 41 ölçeği ile yaşam kalitesinin değerlendirilmesi

Abstract

8.1.AmaçEn önemli halk sağlığı sorunlarından biri olan osteoporoz, önlenebilir ve tedavi edilebilir bir hastalık olup, günümüzde önemli tıbbi, ekonomik ve sosyal problem haline gelmiştir Osteoporoz kırık başta olmak üzere çeşitli komplikasyonlara neden olarak özellikle yaşlılarda önemli morbidite ve mortaliteye neden olmakta ve beraberinde de yaşam kalitesini olumsuz etkilenmektedir. Biz bu çalışmada osteoporozu olan ve olmayan kadınlarda yaşam kalitesini değerlendirmeyi amaçladık8.2. Gereç ve YöntemKesitsel tipteki bu analitik araştırma Aile Hekimliği polikliniğine başvuran en az bir yıldan beri menopozda olan 280 kadında 1 yıllık zaman diliminde yapıldı. Katılımcılara sosyodemografik özelliklerini ve OP risk faktörlerini içeren bir anket formu ile osteoporoza özgü yaşam kalitesini belirleyen QUALEFFO 41 yaşam kalite ölçütü uygulandı QUALEFFO 41 yaşam kalite ölçeği 41 soru ve ağrı, fiziksel fonksiyon, sosyal etkinlik, genel sağlık değerlendirmesi ve zihinsel fonksiyon olmak üzere 5 alt ölçekten oluşuyordu. Her bir bölüm puanı ve toplam puan, puanların 100 üzerinden yapılan bir formüle aktarılmasıyla hesaplandı. Ölçekteki her bir alt grup ve toplam sonuç için, 0 puan en iyi sağlık durumunu gösterirken, 100 puan en kötü sağlık durumunu göstermekteydi. Ayrıca kilo, boy ölçüldü. Hastaların lomber vertebra (L1-L3 ve L2-L4) ve proksimal femur (femur total, femur trokanter ve Wards üçgeni) KMY'si DEXA yöntemi ile belirlendi. KMY invazif olmayan, 10-15 dakikada yapılabilen klinik olarak geçerliliği ispat edilmiş olan bir metottur. DEXA ölçümünden elde edilen t- skoru aynı cinsiyette normal genç kişilerin ortalama KMY (SD)'si ile mukayesesini gösterir. T skoru >-1 ise normal olarak, T skoru -1 ile -2.5 arasında ise düşük kemik yoğunluğu veya osteopeni olarak, T skoru <-2.5 ise osteoporoz olarak değerlendirildi.Çalışmada elde edilen bulgular değerlendirilirken, istatistiksel analizler için SPSS (Statistical Package for Social Sciences) for Windows 18.0 programı kullanıldı, p değerinin <0.05 olması anlamlı olarak kabul edildi.8.2.BulgularÇalışmamızda kadınların yaş ortalamaları 56.9±8.3 yaş, femur boyun, L1-L4 ve femur trokanter DEXA sonuçları ortak değerlendirildiğinde olguların 38'si (%13.6) osteoporotik, 156'sı (%55.7) osteopenik, 86'sı (%30.7) normal olarak bulundu. Yaş ve menopoz süresi arttıkça osteoporoz sıklığı artarken (p=0.000), BKİ arttıkça osteoporoz sıklığı azalıyordu (p=0.001). Aktiviteleri arttıkça osteoporoz sıklığı azalmıştı (p=0.006), geçirilmiş kırık öyküsü olanlarda osteoporoz daha fazla bulundu (p=0.015). Sigara, alkol kullanımı, eğitim, ebeveynde kalça kırığı, ile osteoporoz sıklığı arasında anlamlı bir ilişki saptanmadı (p>0.05). Kadınların KMY sonuçları ile yaşam kalitesi karşılaştırıldığında orta derecede anlamlı, ancak negatif yönde ilişki bulundu. Yaş ve eğitim düzeyi arttıkça yaşam kalitesi azalıyordu (p=0.042), (p=0.000). Çalışanlarda yaşam kalitesi daha yüksekti (p=0.001).Gelir düzeyi yüksek olanlarda yaşam kalitesi daha yüksek bulundu (p=0.000). Egzersiz yapma ve aktivite fazlalığı ile yaşam kalitesi artıyordu (p=0.012), (p=0.011). 3'den az doğum yapanlarda yaşam kalitesi daha yüksekti (p=0.015). Evlenme yaşı artışı ile yaşam kalitesi arasında anlamlı korelasyon vardı (p=0.007). Sigara, BKİ, geçirilmiş kırık öyküsü, kronik hastalık varlığı ile yaşam kalitesi arasında anlamlı bir ilişki saptanmadı. (p>0.05).8.3.SonuçOsteoporoz ve buna bağlı kırıklar yaşam kalitesini olumsuz yönde etkileyen önemli sağlık sorunlarıdır. Yaşam kalitesi ölçümü klinik olarak tedavi stratejilerini saptamada ve tedavi etkinliğini değerlendirmede önemli bir yer tutmaktadır. Bu ölçeği kullanarak osteoporotik kişiyi daha doğru değerledirmemiz mümkün olacaktır.Anahtar Kelimeler: Osteoporoz, postmenopozal kadın, yaşam kalitesi, QUALEFFO 41

9. ABSTRACT9.1. AimOsteoporosis is one of the most important public health problems that is preventable and treatable. Today that is become an important economic and social problem as a cause of various complications, including osteoporosis fractures, especially in the elderly and causes significant morbidity and mortality, along with the negative effect of quality of life. In this study, we aimed to assess the quality of life in women with and without osteoporosis.9.2. Material and MethodThis cross-sectional analytic survey was conducted on 280 women who applied Family Medicine Outpatient Policlinic and had menopaused for at least one year. A questionnaire which included their sociodemographic features attributed and OP risk factors was carried out.Osteoporosis-specific quality of life criteria applied to determining the quality of life. QUALEFFO 41 questions the scale of quality of life and pain, physical function, social activity, including general health assessment and mental function consisted of 5 sub-scales. Each section score and total score are recorded. The scores were calculated by transferring to a formula made out of 100. Scale for each sub-group, and the total result, health status score of 0 indicates the best score of 100 indicating the worst health status.Moreover, their weight, lenght were measured. All the patients were diagnosed using dual-energy X-ray absorbtiometry (DEXA) compatible with the definition of osteoporosis and osteopenia of the World Health Organization. It is a clinically proven method of measuring BMD which is non-invasive and takes only 10?15 minutes. A t-score, derived from the DEXA measurement, expresses an individual?s BMD (in SDs) compared to the mean BMD of the young normal population of the same gender. A t-score of ? ?1 is considered normal BMD; low bone mass or osteopenia is diagnosed when the t-score is between ?1 and ?2.5, and osteoporosis is diagnosed with a t-score of ? ?2.5The SPSS 18.0 statistical software package was used in data entry and analysis. The variables were described by mean, frequency and standard deviation (SD). The level of significance in statistical tests was considered as p<0.05.9.3. ResultsIn our study, the mean age of the participants was 56.9±8.3, femur neck, L1-L4 and femur trochanter DEXA results were reviewed jointly and it was found that 38 of the cases (13.6%) were osteoporotic, 156 of them (55.7%) were osteoponic, 86 of them (30.7%) were normal. While the age and menopause duration increased, osteoporosis frequency increased (p=0.000), but while BKI increased, osteoporosis frequency decreased (p=0.001). When their activities increased, osteoporosis frequency decreased (p=0.006).There was no significiant relation between cigarette, using alcohol, education level and osteoporosis frequency (p>0.05). Women's quality of life compared with the results of DEXA that suggest to moderate significantly, but found a negative relationship. With increasing age and education, decreased quality of life (p=0.042), (p=0.000). Quality of life of was higher workers (p = 0.001). Making exercise and when their activities increased was increasing with the quality of life (p=0.012), (p=0.011). There was no significant correlation with the presence of chronic disease, smoking, previous fracture history (p> 0.05).ConclusionOsteoporosis and related fractures are major health problems of adversely affecting the quality of life. Quality of life measurement in clinical treatment strategies to identify and assess the effectiveness of treatment has an important place. Our study will help to understand better this disorder. In this way, the patient's rehabilitation program will be held more easily whether the patient need helper device and need psychiatric help.Keywords: Osteoporosis, postmenopausal woman, Quality of life, QUALEFFO 41