Endoskopik sinüs cerrahisi uygulanan kronik rinosinüzitli ve nazal polipozisli hastalarda preoperatif, peroperatif bulguların ve postoperatif sonuçların değerlendirilmesi

Abstract

Amaç: Kronik rinosinüzit (KRS) ve Nazal Polipozis(NP) nedeni ile Endoskopik Sinüs Cerrahisi (ESC)uygulanan erişkin hastalarda preoperatif bulguların ve postoperartif sonuçların elde edilmesi, postoperatif dönemin cerrahi sonuçları, yara iyileşmesi ve hayat kalitesi üzerine etkilerinin değerlendirilmesidir.Gereç ve Yöntem: KRS ve NP tanısı ile ESC uygulanan 70 erişkin hasta çalışmaya dâhil edildi. Her bir hasta Preoperatif semptom skorlaması, Bilgisayarlı Tomografi(BT) skorlaması ve Endoskopik Skorlama yapıldı. Hastalar 24. haftaya kadar Vizuel Analog Skala endoskopik skor ve hayat kalitesi skorları ile takip edilmişlerdir. Çalışmaya dâhil edilen hastalar cerrahi sonrası erken dönem postoperatif takip açısından grup A sık debridman ve grup B bir kez debridman olmak üzere randomize olarak iki gruba ayrıldı. Sık debridman grubu 1. 2.ve 4. Haftalarda lokal anestezi altında debridman yapılırken, seyrek debridman grubu yalnızca 1. Haftada lokal anestezi altında debridman uygulanmıştır. Elde edilen veriler istatistik olarak değerlendirilmiştir.Bulgular: 42(%60) erkek 28(%40) bayan hasta NP(%48,6) ve KRS (%51,4) tanısı ile opere edildi. Hastaların yas ortalaması 37±14,3(18-64) idi. Postoperatif 4. ve 24 haftada elde edilen objektif endoskopik skorlaşalar ve 24. Haftada elde edilen sübjektif hayat kalitesi skorları açısından gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı fark yoktu. (p>0.05) Postoperatif erken dönem VAS değerleri karşılaştırıldığında grup A da kötü koku alma hissini azalttığı fakat yüz ağrısını, kontrollerin verdiği rahatsızlığı ve isten alıkonmayı artırdığı görülmüştür. (p<0.05) Postoperatif dönemde grup A da 4 hastada (%11) yapışıklık gelişirken 3 hastada (%8) polip nüksü oluştu. Grup B de 5 hastada (% 14) yapışıklık gelişirken 4 hastada (%11 )polip nüksü oluştu iki grup arasında polip nüks oranları ve yapışıklık oranları açısından istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunamamıştır. (p>0.05) Sonuç: Fonksiyonel endoskopik sinüs cerrahisi uygun postopratif bakım ile kombine edildiğinde hastaların hayat kalitesinde ve endoskopik bulgular üzerindeki düzelmeleri devam ettirmede etkili olmaktadır. Ayrıca postoperatif dönemde ilk ay yapılan birden çok sık debridmanın Postoperatif 1. Haftada yapılan tek bir debridmana sübjektif hayat kalitesi ve objektif endoskopik sonuçlar üzerine üstünlüğü olmadığı görülmüştür.

Objective: The aim of this study is to evaluate preoperative findings and postoperative outcomes and analyze the effects of postoperative course on surgical outcomes, wound healing, quality of life of patients underwent FESS for CRS and NP.Method: 70 adult patients with diagnosis of chronic rhinosinusitis and nasal poliposis undergoing bilateral functional endoscopic sinus surgery were enrolled in this prospective study. Patient characteristics, computed tomography scores, endoscopic scores and symptom scores were recorded preoperatively. Endoscopy scores VAS and quality of life scores were examined after surgery. Patients were randomized to two groups for early postoperative follow up. Group A frequent debridement and Group B single debridement group .For patients assigned to Group A debridement was performed at first, second and fourth week under local anesthesia. For patients assigned to Group B debridement was performed only at first week under local anesthesia.Results: 42(60%) male 28(40%) female patients operated with diagnosis of N.P (48, 6%) and CRS (51,4%).Mean age was 37±14, 3(18-64). There was no statistically significant difference between two groups on week 4 and 24 objective endoscopic scores and week 24 subjective quality of life scores (p>0.05). Patients in Group A on week 4 reported less foul odor but more facial pain, discomfort of visits and negative effect on their work (p<0.05). Four (11%) patients showed adhesion and three (8%) patients showed polyp recurrence in Group A Five (14%) patients showed adhesion and four (%11) patients showed polyp recurrence in Group B However, there were no statistically significant difference between two groups either for polyp recurrence and adhesion (p>0.05). Conclusion: Our data indicate that FESS, combined with appropriate postoperative care, is effective at maintaining a significant improvement in the health status and endoscopic findings of patients. Postoperative multiple frequent debridement within first month is not superior to postoperative single 7th day debridement in terms of subjective health quality and objective endoscopic results. Postoperative single 7th day debridement when combined with saline irrigation seems to be sufficient and reasonable method in terms of patient comfort.