Sinir sistemi hastalığı olan çocuklarda tamamlayıcı ve alternatif tedavilerin kullanımı

Abstract

Son yıllarda tüm dünyada ve ülkemizde tamamlayıcı ve alternatif tedavi (TAT) yöntemlerine olan ilgi giderek artmaktadır. Bu yöntemlerin etkinliği ispatlanmamış olmasına rağmen özellikle erişkinler tarafından tercih edilmektedir. Buna yönelik çalışmalar daha çok erişkinlerle yapılmaktadır. Sinir sistemi hastalığı olan çocuklarda TAT kullanımı ile ilgili araştırmalar enderdir.Bu çalışmanın amacı; sinir sistemi hastalığı olan çocuklarda TAT kullanım sıklığını belirlemek ve kullanılan yöntemleri ortaya çıkarmak, uygulanan TAT? ın etkinliğini araştırmak, TAT kullanıcılarının sosyodemografik ve tıbbi özelliklerini belirlemek, alışılagelmiş tedaviler ile maliyetini karşılaştırmaktır.Çalışma Ocak 2011 ile Nisan 2013 tarihleri arasında, Necmettin Erbakan Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi Çocuk Nöroloji Bölümü? ne başvuran hasta yakınlarında yapıldı. Hasta yakınlarına hazırlanan anket formları yaklaşık 15 dakika süren yüz yüze görüşmelerle uygulanmış olup, elde edilen veriler bilgisayar ortamında değerlendirildi. Karşılaştırmalarda ki-kare testi kullanıldı.Araştırmamızda 753 hasta değerlendirildi. Hastaların 437?sinde (%58) en az bir TAT yönteminin kullanıldığı, 316 `sının (%42) ise TAT kullanmadığı tespit edildi. TAT kullanılanların 205?i (%46,9) kız, 232?si (%53,1) erkekti. En sık kullanılan yöntem zihin-beden uygulamaları (%55,8) olarak bulundu. Bunu kullanım sıklığına göre biyolojiye dayalı tedaviler (%42,3), girişim ve bedene dayalı tedaviler (%19), enerji tedavileri (%4,6), ve alternatif tıp sistemleri (%0,5) takip etti. 87 hastada (%19.9) birden fazla TAT yöntemi kullanıldığı belirlenmiştir.. En sık görülen TAT uygulama sebebi ise, %37,7?luk oranla ?hastalığına kısmen de olsa faydalı olabilmek ? tir.Babanın eğitim düzeyinin yükselmesi, birden fazla sinir sistemi rahatsızlığının olması, çocuk nöroloji polikliniğe bir defadan daha fazla getirilme TAT kullanımını önemli oranda arttıran etkenler olarak bulunmuştur. (p<0.05). Hastanın yaşı ve cinsiyeti, anne ve babanın yaşı, annenin eğitim düzeyi, ailenin maddi durumu ile TAT kullanımı arasında istatistikî olarak ilişki bulunmamıştır (p>0.05).TAT en çok beyin felcinde sonra sıklık sırasıyla öğrenme güçlüğü, gelişme geriliği ve sarada kullanılmıştır. Aileler TAT? ı en çok hastalığa kısmen de olsa faydalı olabilmek için tercih ettiğini ifade etmiştir. TAT seçiminde en çok aile üyelerinden etkilenildiği anlaşılmıştır. TAT uygulayan ailelerin %47,6? sı TAT?ın esas hastalığa faydası olduğunu,%13,4?ünün şikâyetlerinin bu yöntemle geçtiğini düşünürken, %86,5?i esas hastalığa faydalı olduğunu fakat şikâyetlerinin devam ettiğini ifade etmiştir. % 19,7?si esas hastalığa hiç fayda etmediğini, %32,7?si esas hastalığa faydası konusunda kararsız olduğunu belirtmiştir.TAT uygulayan ailelerin %98,2? si TAT?ın sağlığa olumsuz etkilerini görmediklerini, %1,8? i olumsuz etkilerinin olduğunu ifade etmiştir.TAT %79,6 oranında aileden biri tarafından uygulanmıştır. Ailelerin %64,7?si TAT maliyetinin hastane-hekim tedavi maliyetinden az, %30,2?si daha fazla olduğunu belirtmiştir. TAT uygulayan hastaların %32,4?ünden doktorun haberi olup bunların %72,5?ine doktor desteklemiş,%25,4?üne yorum yapmamış, %1,4? üne kızmış, %0,7?sini desteklememiştir.Sonuç olarak çocuklarında sinir hastalığı olan ailelerin çoğunluğunda TAT kullanıldığı tespit edilmiştir. Bu yöntemler konusunda öncelikle ilmi araştırmalar yapılarak, yöntemlerin yarar ve zararlarının belirlenmesi gerekmektedir. Elde edilecek olan bilgilerle de hekimler ve halkın aydınlatılmasının yararlı olacağını düşünmekteyiz.

In recent years, the concern shown against complementary and alternative medicine methods has been increasing all over the World and in Turkey. Although efficiency of these methods have not been proven yet, they are preferred particularly by adults. Studies about this are carried out with adults. Researches on the application of complementary and alternative medicine in children with neurological disorder are rare.The objective of this research is to determine the frequency of the application of complementary and alternative medicine and display the applied methods, investigate the effectiveness of complementary and alternative medicine, identify social demographic and medical aspect of complementary and alternative medicine receivers and compare the cost of it with traditional treatments in children with neurological disorder. The study was conducted by between January 2011-April 2013 with the patients? relatives who came to Meram Medicine Faculty Child Neurology Department. The questionnaire prepared for patients? relatives was done by 15 minutes of face to face dialogue and the date was assessed in a computer. Chi-square test was applied in comparisons. In our research 753 patients were assessed. 437 of these patients (%58) received complementary and alternative medicine at least once, 316 of these patients (%42) have not received complementary and alternative medicine. 205 patients who received complementary and alternative medicine were girl (%46,9), 232 of them were boy. The mostly applied method was mind and body medicine (%55,8). according to how frequently it was applied dietary supplements came second(%42,3), then manipulative and body-based practices (%19), and then energy therapy (%4,6) , and alternative medical systems (%0,5) . 87 patients (19.9%) has been reported in more than one method of CAM. The most common reason for CAM applications is 37.7 % compared to the hood `at least partially be useful for disease` .It has been observed that the increase in fathers education level, multiple neural disorder, coming to child neurology clinic more than once are the factors that rise the application of complementary and alternative medicine significantly. (p<0.05). There isn?t statistical relation between age, gender of the patient, age of parents, their education level , financial status and complementary and alternative medicineComplementary and alternative medicine is generally applied during learning disability, growth deficiency, epilepsy after paralysis of brain. Families stated that they prefer complementary and alternative medicine to get positive results in terms of the disorder. %47,6 of families who received complementary and alternative medicine mentioned that it is beneficial to disorder, %13,4 thought that their complaints were disappeared, %86,5 sateted that it was basically beneficial to the disorder but their complaints were still continuing. %19,7 stated that they did not get any result, %37,7 mentioned that they were indecisive whether it was beneficial or not.%98,2 of those families who received complementary and alternative medicine stated that they have not seen any adverse effect, on the other hand %1,8 of those families mentioned that they have seen adverse affect.Complementary and alternative medicine was applied by one member of family with %79,6 percentage. %64,7 of families stated that the cost complementary and alternative medicine was less than the cost of hospital and doctor, %30,2 of those families declared that its cost was more than that. Doctor was informed about %32,4 patients who received Complementary and alternative medicine, doctor supported %72,5 of those patients, doctors did not comment on %25,4 of those patients, they got angry with %1,4 of those, they did not support %07 of the patients.Finally, it has been observed that majority of families who have neural disorder received complementary and alternative medicine. İn the first scientific researches are done about these methods and necessary to determine the benefits and harms of the methods. We believe that it would be useful to clarification of the information to be obtained from studies to the physicians and the general public.