Isparta-Karakaya yöresi pomza yataklarının gravite ile zenginleştirme olanaklarının araştırılması ve tesis simülasyonu

Abstract

iiiÖZETÜlkemizde ise zengin pomza rezervlerinin bilincine ve degerlendirilmesi konusundahenüz hedeflenen noktaya varilamamistir. Bu degerli endüstriyel hammaddekaynaginin optimal sartlarda en ideal olarak nasil ve hangi oranlarda farkli endüstridallarinda kullanimi üzerine detay analizi irdelemelerinin yapilmasi gerekliligi ülkeekonomisi ve hammadde degerlendirme açisindan son derece önemlidir.Bu noktadan yola çikarak, Isparta-Karakaya bölgesinde oldukça fazla miktardarezerve sahip olan pomza sahalarinin olusum sirasinda oldukça fazla miktarda gangminerallerinin oldugu tespit edilmistir. Isparta-Karakaya pomzalarinin özelliklebimsblok yapiminda kullanildigindan dolayi gang mineralleri olumsuz etkiyaratmaktadir. Bimsblok yapiminda sorun yaratan bu istenmeyen gang minerallerininuzaklastirilmasi için bir grup zenginlestirme çalismasinin yapilmasi kaçinilmazdir.Bu amaçla, Isparta-Karakaya pomza yataklarindan bölgeyi temsil edecek yaklasikbes ton civarinda numune alinmistir. Daha sonra numune belirli boyutlardasiniflandirilarak boyut dagilimi ve her bir boyuttaki miktari saptanip gereklimineralojik islemlere tabii tutulmustur. Yapilan bu islemlerden sonra, pomza ile yankayaçlar arasindaki yogunluk farki göz önünde bulundurularak yogunluga görezenginlestirme olanaginin arastirilmasi için yüzdürme-batirma testleri yapilmistir.Orta-zor bir yikanabilirlik gösteren Isparta- Karakaya pomzalarinin gravite ilezenginlestirme isleminin gerçeklestigi Nevsehir' de bulunan Soylu End. Min. A.S.'ye ait üç adet jigden belirli kriterlere göre numune alinip, bu numunelere yüzdürme-batirma testleri yapilip, tesis kurma asamasinda simülasyon islemlerindekullanilmistir.Sonuç olarak, Isparta- Karakaya pomzalari için ortaya konan yüzdürme-batirmasonuçlari taggart'in zenginlestirme kriterine ters, zenginlestirmenin kolayolmayacagina isaret etmektedir. Ortaya çikan bu farkli sonuç, ik i farkli yörepomzalarinin mineralojik özelliklerinin farkliligindan kaynaklanmaktadir.ANAHTAR KELIMELER: Pomza, Yüzdürme-batirma testi, Simülasyon

ivABSTRACTAlthough there are reach pumice reserves in Turkey, the evelation and developmentof these reserves have not reached to desired levels. It is highlly important to performdetailed analyses on how to utilize. These industrially significant reserves optimallyand in what different industries they could be used for the countries economy andeconomical benefication of the reserves.It was determined that there are large pumice reserves in Isparta- Karakaya regionbut they contain large amounts of gangue minerals. Since Isparta- Karakaya pumicesare used mostly in making (briquettes), the gangue minerals have negative effects inthis process. It is necessary to separete the gangue minerals from pumice minerals byusing a series of enrichment techniques to avoid problems in briquettes making.For this reason, five tons sample has been taken from Isparta- Karakaya pumicereserves to representthe region. Following this, sample has been classified, sizedistribution and the amount in each size class have been determined, andmineralogical analyses have been carried out. After these processes, by taking thedifference in the densities of pumice and gangue minerals in to account, sink-floattests have been carried out to investigate the possibility of gravity separation.Isparta- Karakaya pumices showed a medium-diffucult washability charecteristic.The washability of Isparta- Karakaya pumices were very diffucult so Nevsehirpumices are used for simulation. For this reason we have taken sample from jigs inNevsehir belog to Soylu Mining Company three jigs are taken and this samples areused for washability test to determine to used Isparta- Karakaya pumices.In conclusion, the result of sink- float tests for Isparta- Karakaya pumices are inconflict with Taggart?s enrichment criteria, and showing that gravity separationwould not be easy. These two different results stem from the fact that mineralogicalproperties of pumices from two regions are different.KEY WORDS: Pumice, Sink-float tests, Simulation