Polikistik over sendromlu hastalarda yeme bozukluğu, benlik saygısı, depresyon ve anksiyetenin değerlendirilmesi

Abstract

Giriş: Polikistik over sendromu üreme çağındakı kadınlarda rastlanan en sık endokrin metabolik bozukluktur. Patogenezi net bilinmemekle birlikte artmış androjen sentezi, anovulatuvar sikluslar, metabolik ve hormonal profilin bozulması ileri dönemde diabet, obezite, insulin rezistansı gibi patolojilere zemin yaratmaktadır. Yapılan çalışmalar PKOS teşhisi alan kadınlarda psikiyatrik rahatsızlıkların görülme sıklığının arttığını saptamaktadır. PKOS'nda bir çok komorbiditelerin olması, depresif ve anksiyetik semptomların sık görülmesi depresyon, anksiyete, yeme bozukluğu gibi psikiyatrik rahatsızlıkların araştırılmasına zemin yaratmaktadır. Ayrıca PKOS'nda görülen semptomların hastalarda benlik saygısı algısını değiştirdiğine dair düşünceler de vardır.Amaç: Bu çalışmanın öncelikli amacı PKOS hastalarında duygu durum(anksiyete, depresyon ve benlik saygısı) ve yeme bozuklukları gibi psikiyatrik rahatsızlıkların görülme olasılığının araştırılmasıdır. İkincil amacı ise bu duruma neden olan faktörlerin araştırılmasıdır. Bunun için hastalar normoandrojenik ve hiperandrojenik gruplara ayrılarak hiperandrojeneminin bu rahatsızlıklarla ilişkisi incelenmiştir.Gereç ve yöntem: Sağlık bilimleri Üniversitesi İstanbul Eğitim ve Araştırma Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Kliniği'ne başvuran ve Rotterdam kriterlerine göre PKOS tanısı konulan 100 hasta çalışmaya dahil edildi. Hastalar normoandrojenik PKOS'lu olgular (NA-PKOS, oligomenore ve ultrasonografide PKO görünümü olanlar) ve hiperandrojenik PKOS'lu olgular (HA-PKOS, biyokimyasal ve/veya klinik hiperandrogenizmi olanlar) olarak 2 gruba ayrıldı. Hastaların her birine Rosenberg benlik saygısı ölçeği (RBSÖ), yeme tutumu testi (YTT), Hastane Anksiyete Depresyon ölçeği (HADÖ), yeme bozuklukları değerlendirme ölçeği (YEDÖ) anketleri doldurtuldu. Hastaların antropometrikölçümleri, ultrasonografik muayeneleri, Ferriman Gallwey skor (FGS) hesaplamaları yapıldı. Serum açlık glukoz (AKŞ), açlık insülin, yüksek dansiteli lipoprotein (HDL), düşük dansiteli lipoprotein (LDL), trigliserid, total kolesterol, folikül stimüle edici hormon (FSH), lüteinize edici hormon (LH), total testosteron, serbest testosteron, dehidroepiandrosteron sülfat (DHEAS), estradiol, prolaktin (PRL), 1-4 androstenodion, Sex hormone binding globulin (SHBG), 17 OH progesterondeğerlerie bakıldı. Tüm hastaların HOMA-IR (Homeostasis Model of Assessment -Insulin Resistance) indeksi ve vücut kitle indeksi (VKİ), jinekoid ve android tip obezitenin değerlendirilmesi amacıyla bel/kalça oranı hesaplandı.Bulgular: NA-PKOS ve HA-PKOS hastalarında yaş, boy, ağırlık, BMI değeri, bel ölçüsü, kalça ölçüsü, Bel/kalça oranı, akne oranı, alopesi oranı, oligomenore anlamlı farklılık göstermemiştir (p > 0.05). HA-PKOS grubunda serbest testesteron, total testtesteron ve 1,4-Delta Androstenedion değeri NAPKOSanlamlı olarak daha yüksekti (p ˂ 0.05). FGS skoru HA-PKOS grubunda NA-PKOS grubundan anlamlı olarak daha yüksekti (p ˂ 0.05). NA-PKOS ve HAPKOS grubunda RBSÖ skoru, HAD-A, HAD-D skoru, yeme tutumu skoru anlamlı farklılık göstermemiştir (p > 0.05) (Tablo 4). YEDÖ total, yeme, beden şekli, kiloalt ölçeklerinin skoru NA-PKOS ve HA-PKOS gruplarında anlamlı farklılık göstermemiştir (p > 0.05). HA-PKOS grubunda YEDÖ kısıtlama skoru, NA-PKOS grubundan anlamlı olarak daha yüksekti (p ˂ 0.05).Sonuç: Çalışmamızda hiperandrojenik ve normoandrojenik PKOS'lu hastalar arasında benlik saygısı, depresyon, anksiyete ve yeme bozuklukları açısından anlamlı fark saptanmamıştır. Çalışma grubumuzun genç ve yeni tanı konulan hastalardan oluşması nedeniyle PKOS'un olumsuz sonuçlarının henüz ortaya çıkmamış olmasının bu duruma neden olabileceğini düşünüyoruz.Hiperandrojenizmin bu psikiyatrik rahatsızlıkların ortaya çıkmasındaki rolünü ortaya çıkarmak için daha geniş hasta gruplarıyla yapılan ileri düzey çalışmalara ihtiyaç vardır.

Introduction: Polycystic ovary syndrome (PCOS) is the most common endocrine - metabolic disorder encountered in reproductive - age women. The pathogenesis of the disorder is unclear. Increased androgen synthesis, anovulatory cycles, metbolic and hormonal profil impairment is associated with the pathologies such as diabetes, obesity and insulin resistance. Studies have shown that theincidence of psychiatric disorders increases in women diagnosed with PCOS. There are many comorbidities in patients with PCOS and the frequent occurence of depressive and anxiety symptoms is a cause of psychiatric disorders such as depression, anxiety and eating disorders. There are also thoughts that the symptoms of the disease affect the perception of self-esteem in patients.Aim: The primary aim of this study is investigation of the possibility of psychiatric disease such as emotional and mood disorders( anxiety, depression, selfesteem) and eating disorders in PCOS patiens. Secondary purpose is to investigate the factors that caused this situation. For this reason, patients are divided into normoandrogenic and hyperandrogenic groups and association ofhyperandrogenism with these disorders has been examined.Materials and method: We investigated 100 patients who were diagnosed with PCOS according to Rotterdam criteria in Istanbul Education and Research Hospital gynecology outpatients. The patients were divided into two groups: hyperandrogenic women with PCOS (HA-PCOS, including biochemical and/orclinical hyperandrogenism) and normoandrogenic women with PCOS (NA-PCOS, including women with both oligo-amenorrhea and polycystic ovaries observed in ultrasonography). Both groups completed Rosenberg self-esteem scale, Eating Attitude Test , Hospital Anxiety Depression Scale (HADS) and Eating Disorders Questionnaire (EDE-Q). Anthropometric measurements, ultrasonographicexaminations and Ferriman Gallwey score (FGS) calculations of patients were performed. Serum fasting glucose, fasting insulin, high density lipoprotein (HDL), low density lipoprotein (LDL), triglyceride, total cholesterol, follicle stimulating hormone (FSH), luteinizing hormone (LH), total testosterone, free testosterone, dehydroepiandrosterone sulphate DHEAS), estradiol, prolactin (PRL), 1-4 androstenodion, sex hormone binding globulin (SHBG) and 17 OH progesterone levels were measured. The Homeostasis Model of Assessment - Insulin Resistance (HOMA-IR) and body mass index (BMI) were calculated. For the evaluation of gynecoid and android type obesity waist / hip ratio were calculated.Results : There were no significant differences in age, height, weight, BMI value, waist size, hip size, waist / hip ratio, acne rate, alopecia ratio, oligomenore in NA-PCOS ve HA-PCOS patients (p > 0.05). Free testosterone, total testosterone and 1,4-Delta androstenedione value were significantly higher in the HA-PCOS group than NA-PCOS patients (p ˂ 0.05). The FGS score was significantly higher in the HA-PCOS group than NA-PCOS group (p ˂ 0.05). Rosenberg self-esteem scale score, HAD-A score, HAD-D score, eating attitude score were not significantly different in NA-PCOS and HA-PCOS group (p > 0.05). The score of total(global), eating, body shape, and weight subscales of the EDE-Q did not differ significantly between NA-PCOS and HA-PCOS groups (p > 0.05). The EDE-Q restriction score in the HA-PCOS group was significantly higher than the NA-PCOS group (p ˂ 0.05).Concluion : Self-esteem, depression, anxiety and eating disorders did not differ significantly between NA-PCOS and HA-PCOS groups in our study. The reason maybe our study group consist of young and newly diagnosed patients and negative consequences of PCOS have not yet arisen . There requires advanced studies with larger patient groups to reveal the role of the hyperandrogenism inpsychiatric disorders.