Diyabetin postoperatif kognitif fonksiyonlar üzerine etkisi

Abstract

Amaç: Postoperatif kognitif disfonksiyon (POKD) günümüzde peroperatif sürecin önemli bir sorunu haline gelmiştir. Son zamanlarda POKD'a olan ilgi artmış ve kognitif fonksiyonlar ile anestezi arasındaki ilişkiler yoğun araştırmalara konu olmuştur. POKD kompleks patofizyolojiye sahiptir ve risk etmenlerini saptamada yararlı olan birçok epidemiyolojik çalışma yapılmıştır. Diyabetik hastalarda demans ve hafif kognitif bozukluk riski artmıştır. Diyabetiklerde görülen kognitif fonksiyon bozukluğunun cerrahi ve anestezi ile tetiklenebileceği ve diyabetin POCD için risk faktörü olabileceği öngörülerek bu çalışma planlandı.Yöntem: Çalışmamıza İstanbul Eğitim ve Araştırma Hastanesinde elektif laporoskopik kolesistektomi operasyonu planlanan, ASA 1-2, 35-70 yaş aralığında okuma yazma bilen 50 hasta dahil edildi. Hastalar diyabet grubu ve kontrol grubu olarak 2 gruba ayrıldı. Diyabet grubu en az 5 yıldır Diyabetes Mellitus tanısı almış düzenli ilaç kullanan 25 hastadan oluşuyordu. Hastalara, ameliyattan 1 gün önce, nöropsikolojik testler olarak `mini mental test (MMT) ` ve ''montreal kognitif değerlendirme testi (MOCA) '' uygulandı. Postoperatif 4.saatte ve postoperatif 24.saatte MMT ve MOCA tekrarlandı. Peroperatif entübasyon öncesi ve entübasyondan sonraki her 5 dakikada bir operasyon sonuna kadar bispektral indeks monitorizasyonu ile anestezi derinliği, kalp tepe atımı, ortalama arteryel basınç, oksijen saturasyonu, endtidal karbondioksit basıncı, ekspiratuar sevofluran konsantrasyonu kaydedildi. Postoperatif 1. 2. 4. 8. 12. ve 18. saatlerde ağrı durumları, kullanılan total Tramadol dozu ve ek analjezik ihtiyacı kaydedildi.Bulgular: Her iki grupta demografik veriler; yaş, cinsiyet, beden kitle indeksi, cerrahi süre benzerdi. Peroperatif 5. 10. 15. 20. 25. 30. 35. dakika bispektral indeks, oksijen saturasyonu, kalp tepe atımı, ortalama arteryel basınç, endtidal karbondioksit basıncı, ekspiratuar sevofluran konsantrasyonu değerleri benzerdi. Postoperatif 1. 2. 4. 8. 12. 18. saat vizual analog skala skorları benzerdi. Başlangıçta preoperatif kognitif fonksiyonlarında anlamlı farklılık olmamakla birlikte diyabetik grupta diyabetik olmayan gruba göre; postoperatif 4. Saat ve 24. Saat MMT ve MOCA değerleri anlamlı olarak daha düşük saptandı.Sonuç: Çalışmamızda postoperatif kognitif fonksiyonları ölçen MMT ve MOCA skorlarının laparoskopik cerrahi sonrası diyabetik hastalarda diyabeti olmayan hastalara göre daha düşük olduğu tespit edildi. Anahtar Kelimeler: Postoperatif kognitif disfonksiyon, diyabet ve kognitif disfonksiyon

ABSTRACTBackground: Postoperative cognitive dysfunction (POCD) has become an important problem in the perioperative period. Recently, interest in POCD has increased and the relationship between cognitive functions and anesthesia has been intensively researched. POCD has complex pathophysiology and many epidemiological studies have been done to determine the risk factors. The risk of dementia and mild cognitive impairment in diabetic patients has increased. This study was planned with the anticipation that cognitive dysfunction seen in diabetics may be triggered by surgery and anesthesia and diabetes may be a risk factor for POCD.Methods: Fifty ASA 1-2 patients aged between 35 – 70 years were enrolled in the study, who were scheduled to undergo elective laparoscopic cholocystectomy at Istanbul Training and Research Hospital. Patient were divided into two groups as diabetes group and control group. The diabetes group consisted of 25 patients who had received regular diabetes medication for at least 5 years. The patient underwent neuropsychological tests ''mini mental test (MMT)'' and ''montreal cognitive assessment test (MOCA)'' 1 day before the operation. MMT and MOCA were repeated at 4th and 24th postoperative hours. Anesthesia dept; measured by Bispektral İndeks Monitoring, heart rate, mean arterial pressure, oxygen saturation, endtidal carbondioxide pressure, concentration of expiratory sevoflurane were measured before perioperative intubation and every 5 minutes after intubation. Pain status, total Tramadol dose and additional analgesic requirement were recorded at postoperative 1st, 2nd, 4th, 8th, 12th and 18th hours.Findings: Demographic data were given in both groups; age, sex, body mass index, duration of surgery were similar. Peroperative 5th, 10th, 15th, 20th, 25th, 30th, 35th minute bispectral index, heart rate, mean arterial pressure, oxygen saturation, endtidal carbondioxide pressure and concentration of expiratory sevoflurane values were smilar. Postoperative visual analogue scale scores 1st, 2nd, 4th, 8th, 12st, and 18th hours were smilar. There was no significant difference in preoperative cognitive functions at the beginning, but postoperative 4th and 24th hours MMT and MOCA values in the diabetic group were revealed significantly lower.Conclusion: In our study, it is found that postoperative cognitive function MMT and MOCA values in diabetic patients was decreased more than non-diabetic patient after laparoscopic surgery.Key Words: Postoperative cognitive dysfunction, Diabetes and cognitive dysfunction