Nükleer tıp uygulamalarının hastalardaki serbest radikaller üzerine etkileri

Abstract

vÖZETHücrelerdeki radyasyon hasarlarının çoğu oksidatif stresten kaynaklanır. Hidroksilradikalinin ( .OH ) , organizmada üretilen tüm serbest radikallerin en zararlısı olduğukabul edilmektedir. İyonize radyasyon ışınlama ve absorblama dozlarına, ışınlamanınsürekli veya kesikli olmasına ve ışınlanan dokunun radyasyona karşı dayanıklılığınabağlı olarak canlı hücrelerde çeşitli değişikliklere sebep olurlar. Reaktif oksijenradikalleri ve serbest radikaller oksijenin indirgenmesiyle nükleik asitler, lipitler,proteinler ve karbonhidratlar gibi hücresel makromoleküllere zarar verirler. İyonizeradyasyonun canlı hücrelerle etkileşimi, çeşitli reaksiyon ürünlerine ve komplekszincir reaksiyonlarına neden olur.Çalışmamızda, nükleer tıp uygulamalarının hastalardaki serbest radikaller üzerineetkileri incelendi. Bu çalışmaya Tc-99m perteknetat ile tiroid sintigrafisi, Tc-99mDTPA ile böbrek sintigrafisi, Tc-99m MDP kemik sintigrafisi, Talyum-201 ilemiyokard perfüzyon sintigrafisi yapılanlar ve I-131 ile hipertiroidi tedavisi yapılanlardahil edildi. Radyofarmasötik enjeksiyonundan önce, 1 saat sonra ve 3 saat sonrahastalardan kan örnekleri alındı.Süperoksit dismutaz (SOD), glutatyon peroksidaz (GPx) ve katalaz (CAT) enzimaktiviteleri hasta eritrositlerinde ölçüldü. Aynı zamanda eritrosit malondialdehit(MDA) seviyeleri ölçüldü.SOD, GPx ve CAT enzim aktiviteleri radyofarmasötik enjeksiyonundan 1 saat ve 3saat sonra azaldı. MDA düzeyi radyofarmasötik enjeksiyonundan 1 saat azaldı fakat3 saat sonra arttı.ANAHTAR KELİMELER: Nükleer Tıp Uygulamaları, İyonize Radyasyon, SerbestRadikaller, Oksidatif Stres.

viABSTRACTRadiation injury to living cells is, to large extent, due to oxidative stress. Hydroxylradicals (.OH), considered the most damaging of all free radicals generated inorganisms. When interacting with living cells, it caused a variety of changesdepending on exposed and absorbed dose, duration of exposure and interval afterexposure and susceptibility of tissues to ionizing radiation. Reactive oxygen speciesand free radicals induced by partial reduction of oxygen react with cellularmacromolecules (i.e., nucleic acids, lipids, proteins and carbohydrates) and damagethem. The interaction of ionizing radiation with living cells induces a variety ofreaction products and a complex chain recation.In our study, we examined effect of nuclear medicine studies on free radicals inpatients. Patients who had thyroid scintigraphy with Tc-99m pertechnetate, dynamicrenal scintigraphy with Tc-99m DTPA, bone scintigraphy with Tc-99m MDP, Tl-201myocardial perfusion scintigraphy and treatment hyperthyroidism with I-131 wereincluded in this sdudy. The blood samples were taken from patients before, 1 hourafter and three hours after injection of the radiopharmaceutical.The enzyme activities of superoxide dismutase (SOD), glutathione peroxidase (GPx)and catalase (CAT) were measured in the erythrocyte of the patients. AlsoErythrocyte malondialdehyde (MDA) levels were measured.The enzyme activities of SOD, GPx and CAT were decreased 1 and 3 hours afterinjection of the radiopharmaceutical. MDA levels were decreased 1 hour after butincreased 3 hours after injection of the radiopharmaceutical.KEY WORDS: Nuclear Medicine Studies, Ionizing Radiation, Free Radicals,Oxidative Stress.